واکنش منتقدان به انتخاب فیلم «مرد پرنده‌ای»
سایه «شرم» و «سیاست» بر اسکار
آلخاندرو ایناریتو با آخرین ساخته‌اش «مرد پرنده‌ای» فاتح اسکار امسال بود. ایناریتو جایزه بهترین فیلمنامه و کارگردانی و فیلم را به دست آورد تا به این ترتیب «مرد پرنده‌ای» بهترین فیلم اسکار امسال شناخته شود. اما تمام منتقدان با این انتخاب موافق نبودند. بسیاری از آنان بعد از اعلام نتایج واکنش نشان دادند و انتخاب آن به عنوان بهترین فیلم را یکی دیگر از اشتباهات ماندگار داوران اسکار نامیدند.
فرارو- آلخاندرو ایناریتو با آخرین ساخته‌اش «مرد پرنده‌ای» فاتح اسکار امسال بود. ایناریتو جایزه بهترین فیلمنامه و کارگردانی و فیلم را به دست آورد تا به این ترتیب «مرد پرنده‌ای» بهترین فیلم اسکار امسال شناخته شود. اما تمام منتقدان با این انتخاب موافق نبودند. بسیاری از آنان بعد از اعلام نتایج واکنش نشان دادند و انتخاب آن به عنوان بهترین فیلم را یکی دیگر از اشتباهات ماندگار آکادمی اسکار نامیدند.
در چند سال اخیر انتخاب‌های اسکار در بخش بهترین فیلم بسیار مورد نقد قرار گرفته است. عده‌ای این انتخاب‌ها را شرم آور و عده‌ای دیگر آن‌ها را محافظه کارانه نامیده‌اند. مثلا سال گذشته فیلم «12 سال بردگی» در حالی برنده اسکار بهترین فیلم شد که فیلم‌های «جاذبه»، «گرگ وال استریت» و «نبراسکا» در این دسته بندی حضور داشتند و یا سال پیشتر فیلم «آرگو» در برابر «زندگی پای»، «لینکلن» و «جانگو» جایزه بهترین فیلم را به دست آورد. انتخاب «میلیونر زاغه‌نشین» در برابر «مورد عجیب بنجامین باتن» هم یکی از خبرسازترین انتخاب‌های اسکار بود. حال نوبت به امسال رسیده است. پس از انتخاب فیلم «مرد پرنده‌ای» در مقابل «پسربچگی» آتش انتقادها دوباره شعله ور شده است.
«مرد پرنده‌ای» در مقابل «پسربچگی»؛ بهترین فیلم، برنده جایزه اسکار شد؟
آلخاندور گونزالس ایناریتو، کارگردان مکزیکی فیلم «مرد پرنده‌ای» با دریافت سه اسکار موفق‌ترین چهره هشتاد و هفتمین مراسم اسکار بود. این کمدی سیاه، داستان هنرپیشه‌ای است که قبلا بازیگر نقش یک ابرقهرمان بوده و حال برای به دست آوردن شهرت دوباره‌اش سعی دارد تا یک نمایش برادوی را بر روی صحنه ببرد.
این فیلم توانست «پسربچگی» را شکست دهد. آخرین ساخته ریچارد لینک لیتر که پدیده تاریخ سینما لقب گرفته بود. فیلمی که در طول 12 سال ساخته شده و تمام منتقدان برنده شدنش در بخش بهترین فیلم یا کارگردانی را پیش بینی کرده بودند.
بعد از برنده شدن «مرد پرنده‌ای» شوکی به بسیاری از منتقدان سینما وارد شد. آنان باور نمی‌کردند که ساخته لینک‌لیتر حتی در یکی از بخش‌ها اصلی هم برنده نشده باشد. تا جایی که حتی برخی اعلام کردند که حق «پسربچگی» خورده شده و اگر اسکار ذره‌ای با سیاسی شدن فاصله داشت حال دیگر ندارد.
مارک کرمود منتقد بی بی سی گفت: «تا آخرین لحظه که آنان در پاکت اسم برنده را باز کردند من مطمئن بودم که «پسربچگی» برنده خواهد شد.»
او ادامه داده: «من بر این باور بودم که این غیر ممکن است که آکادمی تحت تاثیر کارگردانی «مرد پرنده‌ای» قرار بگیرند.... با این‌حال فکر کردم که شاید آن‌ها جایره بهترین کارگردانی را به آلخاندرو ایناریتو بدهند اما مطمئن بودم که جایزه بهترین فیلم به «پسربچگی» خواهد رسید. فیلمی که به نظر من نشان دهنده آزمون زمان است.»
به گفته کرمود در 10 سال آینده این اتفاق به یک سوال متدوال تبدیل می‌شود؛ این سوال که: «اون سالی که «پسربچگی» جایزه بهترین فیلم رو نگرفت کدوم فیلم برنده شد؟» من احساس می‌کنم که «پسربچگی» یکی از فیلمهایی است که برای سالیان در یادها می‌ماند و از طرفی به یکی از فیلم‌های کلاسیک تبدیل می‌شود.»
پیتر بردشاو منتقد گاردین نوشت: «آکادمی اسکار به اندازه کافی با کنار گذاشتن فیلم «سلما» که درباره مارتین لوتر کینگ بود، به مرز شرم‌آوری نزدیک شده بود. حالا هم در جلوگیری از یک سرزنش دیگر شکست خورده است. شکست در شناخت فیلم فوق العاده ریچارد لینک لیتر به عنوان بهترین فیلم.»
کیت مویر در مجله تایمز نوشته: «معلوم شد که اسکار 2015 بیشتر نگران خود بوده است، به عنوان هالیوود قدیمی نگاهی تحسینی به خودش کرده و جایزه بهترین فیلم را به «مرد پرنده‌ای» داده است. داستان یک ستاره ابر قهرمان فراموش شده در تلاش رسیدن به جایگاه هنرمندی واقعی.»
به گفته وی «در این میان متاسفانه به صورت مناسب از «پسربچگی» تقدیر نشده است. کارگردان آن، ریچارد لینک‌لیتر، سینما را به مکانی جدید برده و به بازیگرانش این فرصت را داده تا در زمان واقعی 12 سال عمر کنند. «پسربچگی» فیلمی کلاسیک است که در حالی در یادها می‌ماند که «مرد پرنده‌ای» سال‌هاست فراموش شده است.»
به عقیده بسیاری از منتقدان اگر اسکار به فیلم «تک تیرانداز آمریکایی» می رسید سیاسی بودن آن بسیار نمایان می‌شد و یا حتی به فیلم متوسطی همچون «بازی تقلید». مبارزه واقعی میان فیلم «مرد پرنده‌ای» و «پسربچگی» بود. با اینکه ساخته ایناریتو فیلم خوبی بود اما آکادمی اسکار چطور فیلمی همچون «پسربچگی» را که به عقیده منتقدان یک فیلم درجه یک است را نادیده گرفته‌اند؟
به نظر می‌رسد زمانی که اکثریت قریب به اتفاق پیش‌بینی‌ها برنده شدن «پسربچگی» را اعلام کرده بودند، آکادمی با این کار خواست متفاوت بودنش را نشان دهد. انتخابی که حتی می‌توان اندکی محافظه کاری را هم در آن دید. به عقیده منتقدان انتخاب‌های جوایز اسکار تماما سیاسی شده است. بازی‌ای که در آن سعی دارد تا هرکسی، از هر قشری را راضی نگاه دارند.
حال نوبت به خودش رسیده است. رای ندادن به «مرد پرنده‌ای» که درباره لایه‌های صنعت سینما و نمایش صحبت می‌کند یعنی رای ندادن به تمام فعالان سینمایی که خود همچون «ریگان توماس» درگیر فضای شهرت و صحنه هستند.
در این که این فیلم، فیلم بسیار خوب و خوش ساختی بود شکی نیست، اما انتخاب آن به عنوان بهترین فیلم در برابر تجربه غریب یک پروژه 12 ساله هم بی‌شک جنجال‌های پیشین سیاسی بودن انتخاب‌های اسکار را تازه کرده است.
