زندگینامه رحیم موذن زاده اردبیلی؛ صدای جاودان اذان ایرانی

فرارو- رحیم موذن زاده یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین اذان‌گوهای ایرانی در ۵ خرداد ۱۳۸۴ دارفانی را وداع گفت. اذان او به باور بسیاری از اساتید آواز، آرامش‌بخش و فوق‌العاده است.

به گزارش فرارو، اذانی که «رحیم موذن زاده» گفته بود برای مردم ایران یادآور لحظات افطار و سحری در ماه مبارک رمضان است. در حقیقت این اذان با پوست و گوشت ایرانی‌ها آمیخته شده است. در ادامه نگاهی به بیوگرافی و دلیل ماندگاری اذان «موذن زاده اردبیلی» خواهیم داشت

بیوگرافی رحیم موذن زاده اردبیلی

صد سال قبل، پسری در یکی از محلات قدیمی اردبیل چشم به جهان گشود که بعدها نامش با اذان گره خورد. البته موذن شدن او خیلی دور از انتظار نبود، پدر رحیم، موذن بود و اولین کسی بود که در رادیوی ایران اذان گفت. 

«رحیم موذن زاده»، اذان را نزد پدر آموخت. زمانی که آن‌ها به تهران مهاجرت کردند، او رهسپار حوزه علمیه قم شد و در حرم حضرت معصومه شروع به اذان‌گویی کرد. از سال ۱۳۲۹، پسر جایگزین پدر در رادیو ملی برای اذان گفتن شد. 

« موذن زاده» تا سال 1357، هر سال به استودیو رادیو می رفت تا اذان را مجددا ضبط کند.بعد از انقلاب تا سال ها مردم فکر می‌کردند که «موذن زاده» در قید حیات نیست. فرزندش در این باره در مصاحبه با همشهری می گوید: «جز خانواده و دوستان کمتر کسی از وجود پدر آگاه بود.بعد از 25 سال یکی از مجری های تلویزیون پدر را از طریق چند واسطه پیدا می کند و مجددا کشف می شود.»

 او در سال 1374 به بیماری سرطان مبتلا شود و تنها آرزوی زیارت خانه خدا  قبل از مرگ را داشت. آرزوی «موذن زاده» چند ماه قبل از مرگ محقق شد و در شهر مکه نیز اذان معروف خود را خواند. «موذن زاده اردبیلی» در سال 1384 دارفانی را وداع گفت.

موذن زاده اردبیلی و آواز در دستگاه ایرانی

او درباره اذان معروف خود در یک مصاحبه با ایسنا گفته بود: «من در سال ۱۳۳۴، زمانی که برای ضبط به استودیو رفتم، روزه بودم. از من خواستند بعد از افطار ضبط را آغاز کنم، اما من نپذیرفتم و از آن‌ها خواستم اذان را با زبان روزه بگویم. زمانی که می‌خواستم این اذان را برای اولین بار بخوانم، در هر گوشه و دستگاه ایرانی امتحان کردم، نشد تا اینکه آن را در روح الارواح بیات ترک گفتم. ما ایرانی هستیم و اذان هم باید برخاسته از خودمان باشد» 

«حسام الدین سراج» آواز خوان ایرانی، درباره اذان «موذن زاده» در مصاحبه با شبکه استانی اردبیل در سال ۱۳۸۴ گفته است: «اردبیلی، اذان خود را در دستگاه «بیات ترک» در گوشه «روح الارواح» خواند. دستگاهی که آمیخته با فرهنگ و سنت‌های ایرانی است. من فکر می‌کنم عشق و علاقه او به آواز ایرانی و زبان روزه باعث شده تا این اذان ماندگار شود.» 

محمدرضا شجریان نیز در شانزدهمین نشست تخصصی انجمن بازیگران ایران در سال ۱۳۸۸ درباره اذان «موذن زاده اردبیلی» گفته بود: «اذان او دو خصوصیت اصلی دارد، یکی آنکه این اذان در دستگاه «بیات ترک» اجرا شده که به گوش ایرانی‌ها بسیار آشناست و آن را با یک خلوص نیت خوانده است. دستگاه «بیات ترک» در آواز ایرانی همواره نوید دهنده و آگاهی بخش است و الحق که او انتخاب درستی داشته است. من بیش از ۶۰ سال است که این اذان را گوش می‌دهم و با آن زندگی می‌کنم»

پانوشت: اذان «رحیم موذن زاده اردبیلی» زمانی که دوسال از مرگ او گذشته بود، در سال ۱۳۸۶ به عنوان میراث معنوی به ثبت ملی رسید. «محمد معتمدی» خواننده ایرانی در برنامه «۱۰۰۱» قسمتس از اذان «رحیم موذن زاده» را بازخوانی کرده است.