نوسان شدید نفت، طلا و بیت‌کوین؛ تاثیر سریع تحولات خاورمیانه در بازارهای جهانی

فرارو-  جنگ اسرائیل و ایران، نه فقط سیاست بلکه قلب تپنده بازارهای جهانی را هدف گرفته است.

به گزارش فرارو؛  با گذشت تقریبا یک هفته از آغاز درگیری نظامی مستقیم میان اسرائیل و ایران، اثرات این تنش به‌وضوح در شاخص‌های حیاتی بازارهای جهانی مشهود شده است؛ قیمت نفت در آستانه جهشی دیگر، بازار طلا همچنان صعودی و رمزارزها درگیر بحران اعتماد و آشفتگی نوسانات هستند. کارشناسان می‌گویند اکنون تنش‌های منطقه‌ای در حساس‌ترین نقطه جهان در حال ورود به مرحله‌ای است که می‌تواند در صورت ادامه جنگ، به بازتعریف پارادایم سرمایه‌گذاری در نیمه دوم سال ۲۰۲۵ منجر شود.

در ادامه، تأثیر جنگ اسرائیل بر ایران (از ۲۳ تا ۲۸ خرداد) بر سه بازار کلیدی نفت، طلا و ارز دیجیتال می‌پردازیم.

نفت

طبق گزارش نشریه اقتصادی فایننشال تایمز (FT)، از زمان آغاز درگیری مستقیم اسرائیل و ایران در تاریخ ۱۳ ژوئن، بازار جهانی نفت با نوسانات بی‌سابقه‌ای مواجه شده است.

قیمت نفت برنت که در اوایل ژوئن حوالی ۶۶ دلار بود، در بازه ۱۴ تا ۱۷ ژوئن با جهش‌های لحظه‌ای به مرز ۷۷ دلار در هر بشکه رسید. این افزایش ۱۱ درصدی قیمت نفت، در فضایی از نگرانی‌های فزاینده نسبت به احتمال محدودیت در عبور و مرور نفتکش‌ها از تنگه هرمز رقم خورد؛ مسیری که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گذرگاه‌های انرژی جهان شناخته می‌شود و هرگونه اختلال در آن می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای عرضه جهانی نفت به‌همراه داشته باشد.

بر اساس تحلیل منتشر شده در روزنامه گاردین در ۲۷ خرداد (۱۷ ژوئن)، میانگین نوسان روزانه قیمت نفت طی یک ماه اخیر به حدود ۳٪ رسیده است که بالاتر از میانگین تاریخی نوسان ۱٫۲٪ برای این بازار به شمار می‌رود.

به گزارش نشریه مارکت‌واچ، در صورت تداوم درگیری‌ها یا گسترش دامنه جنگ به مناطق نفت‌خیز منطقه، احتمال عبور قیمت نفت از مرز ۱۰۰ دلار در کوتاه‌مدت دور از انتظار نیست؛ سناریویی که ممکن است سطح قیمت‌ها را تا محدوده ۱۳۰ تا ۱۵۰ دلار نیز پیش ببرد. تحلیل‌گران هشدار می‌دهند چنین جهشی می‌تواند آسیب‌پذیری اقتصادهای واردکننده انرژی، به‌ویژه در اروپا، را افزایش داده و فشار مضاعفی بر رشد و تورم جهانی وارد کند.

طلا

بازار جهانی طلا به عنوان پناهگاه امن سرمایه، واکنشی قابل پیش‌بینی اما قدرتمند به تنش نظامی اخیر نشان داد. طبق گزارش تحلیلی روز ۱۶ ژوئن وب‌سایت اینوستینگ دات‌کام، قیمت هر اونس طلا از محدوده ۳,۳۰۰ دلار به اوج ۳,۴۵۰ دلار در میانه هفته گذشته رسید.

با کاهش موقت سطح تنش‌ها و گمانه‌زنی‌ها در مورد میانجی‌گری برخی کشورهای منطقه، طلا به حدود ۳,۳۹۰ دلار بازگشت؛ اما همچنان نسبت به میانگین ماه گذشته خود (۳,۲۲۰ دلار) در سطح بالاتری قرار دارد.

بر اساس گزارش تحلیلگران CNBC در تاریخ ۲۸ خرداد (۱۸ ژوئن)، شاخص‌های تورمی آمریکا و تصمیمات آتی فدرال رزرو در مورد نرخ بهره، ممکن است در روزهای آینده بر روند قیمت طلا تأثیر بگذارند. با این وجود، جنگ خاورمیانه به‌ویژه اگر به مناطق نفت‌خیز خلیج فارس گسترش یابد، می‌تواند طلا را به سطوح جدیدی از رکورد قیمتی سوق دهد. کارشناسان معتقدند سطح ۳,۵۰۰ دلار، مقاومت مهم بعدی برای بازار طلاست.

ارز دیجیتال

بازار ارزهای دیجیتال، علاوه بر تأثیرپذیری از تحولات ژئوپلیتیکی، طی روزهای اخیر با فشارهای روانی و امنیتی قابل‌توجهی نیز مواجه شده است.

بر اساس گزارش بلومبرگ کریپتو، هم‌زمان با انتشار خبر این حمله، قیمت بیت‌کوین از محدوده ۱۰۹ هزار دلار عقب‌نشینی کرد و تا سطح ۱۰۳ هزار دلار کاهش یافت. در همین بازه، حدود ۴۵۰ میلیون دلار نقدینگی جدید از سوی بازارسازان و سرمایه‌گذاران نهادی وارد بازار شد؛ ورود سرمایه‌ای که گرچه می‌تواند از دید برخی نشانه‌ای از حمایت تلقی شود، اما در عمل به رقیق شدن نقدینگی و تشدید نوسانات قیمتی منجر شده است.

شاخص «ترس و طمع» نیز که رفتار سرمایه‌گذاران را در مواجهه با فضای روانی بازار منعکس می‌کند، در روز ۲۸ خرداد (۱۸ ژوئن) عدد ۴۸ را ثبت کرده است. این شاخص که تنها چهار واحد با منطقه «ترس» فاصله دارد، بیانگر تردید گسترده و خوش‌بینی شکننده‌ای است که زیر سایه نااطمینانی‌های سیاسی و اختلالات امنیتی، می‌تواند در هر لحظه جای خود را به فروش هیجانی بدهد.

جمع‌بندی

همان‌طور که مشاهده می‌شود، تنش نظامی میان ایران و اسرائیل تنها یک رویداد سیاسی نیست، بلکه مستقیماً ساختار بازارهای مالی را تحت تأثیر قرار داده است. نفت به‌شدت مستعد جهش‌های قیمتی است و طلا در مسیر صعودی باقی مانده، در حالی که بازار رمزارزها با چالش‌هایی روبه‌روست. اگر این وضعیت ادامه یابد، احتمالاً شاهد دوره‌ای از «نوسانات ترکیبی» در بازارهای جهانی خواهیم بود؛ حالتی که در آن سرمایه‌گذاران سردرگم دائماً میان دارایی‌های سنتی و نوظهور در رفت‌وآمد خواهند بود.