چرا از خودرو برقی در ایران استقبال نمیشود؟

صاخبان خودروهای برقی در ایران با چند مسئله عمده مواجه هستند: برد پایین، کمبود ایستگاههای شارژ بینراهی، چالشهای شارژ خانگی و ضعف شبکه برق
فرارو- خودروهای برقی تا این لحظه توانستهاند با رو کردن برخی مزایا، بازار جهانی را متحول کنند. از سروصدای بسیار کم و رانندگی نرم و روان که باب میل سرنشینان این خودروها قرار گرفته تا برخی مزایای زیستمحیطی.
به گزارش فرارو؛ با این حال، به نظر میرسد زیرساختهای کشور هنوز با فرهنگ خودروهای برقی کیلومترها فاصله دارد. دردسر خودروهای برقی برای ایرانیها فراتر از قیمت نجومی رفته و کار را برای تردد هم سخت کرده است. حالا که اکثر آپشنهای این مدلها برای ورود به بازار کشور کم شده تا هزینه مشتری ایرانی کمتر شود، زیرساختها اجازه استقبال بازار از تکنولوژی روز دنیا را نمیدهند.
ضعف فنی خودروهای برقی
حداکثر سرعت خودروهای برقی مانند لونا و کیامسی EJ7 حدود 140 کیلومتر در ساعت است که برای امجی EV4 و هونگچی تا 160 کیلومتر بر ساعت بیشتر میشود.
این درحالیست که پیشرانه بنزینی در نقطه مقابل برقیها قرار گرفته. مثلا سمند با پیشرانه بنزینی و موتور EF7 سرعتی بالاتر از 170 کیلومتر بر ساعت دارد، هرچند قانون حداکثر سرعت مجار (120 کیلومتر) تا حدی برای این عیب سرپوش گذاشته اما با نگاهی به لیست بلندبالای دردسرهای خودرو برقی، نهایت سرعت 140 کیلومتر بیشتر به چشم میآید.
از طرف دیگر، بیشتر خودروهای برقی موجود در بازار کشور به باطری LFP (لیتیوم آهن فسفات)مجهزند تا NMC (نیکل منگنز کبالت)؛ خودروهای مجهز به باطری LFP (۲۵۰ تا ۳۵۰ کیلومتر با هر شارژ) برد کمتری دارند. درحالیکه شارژ باطری NMC تا 400 کیلومتر دوام میآورد. علاوه بر این، سرمای هوا موجب کاهش شارژدهی باطری LFP در خودرو میشود. این باطریها همچنین وزن بالایی دارند که همین امر از بازدهی خودرو میکاهد.
برد غیرقابل قبول خودروهای برقی در ایران
مهمترین مصیبت صاحبان خودروهای برقی در ایران مربوط به برد محدود پیشرانه برقی است. حتی با در نظر گرفتن استفاده از باطریهای NMC، برد 400 تا 450 کیلومتر (با احتساب ترافیک تا 32 درصد کاهش مییابد) در جادهای ایران کارآیی ندارد. تصور کنید با باطری 100 درصد شارژ خودرو ام جی EV4 از تهران به سمت مشهد راهی شدهاید.
با در نظر گرفتن مسافت 900 کیلومتری به شارژ مجدد نیاز خواهید داشت. جادهای که نهایتا مسیر یک ایستگاه شارژ سریع خودرو به آن رسیده و اگر چند کیلومتر مانده به ایستگاه شارژ خالی کنید، باید منتظر امدادهای غیبی بمانید. ناگفته نماند که اکثر جادههای کشور حتی یک ایستگاه شارژ هم ندارند. پس به نظر میرسد مسافرت با خودرو برقی پیش از ارتقای سیستم فعلی امکانپذیر نیست.
تعداد محدود ایستگاههای شارژ
بنا بر گزارشهای اعلام شده، از 23 ایستگاه شارژ برق خودرو فعال در شهرهای کشور، 20 مورد مربوط به تهران، دو مورد البرز و یک مورد دیگر در اصفهان ساخته شده است.
هرچند از سال 1402 به این سو تعداد دستگاههای شارژ هدف 5000 تا 7000 اعلام شده که در انتظار احداث 1700 ایستگاه فعلا متوقف شده است.
چرا نمیتوان خودرو برقی را در خانه شارژ کرد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که خودرو برقی را میتواد در خانه شارژ کرد اما با چند ایراد مهم؛ در ابتدا در نظر داشته باشید که سیمکشی برخی آپارتمانهای کشور برای عبور جریان بالای برق (۱۰ یا ۱۶ آمپر پایدار) مناسب نیست که با افزایش زمان شارژ خودرو، موجب داغ شدن سیمکشی شده و در نهایت شما را با خطر آتشسوزی مواجه میکند.
همچنین توان پایینتر شبکه برق خانگی (۲۲۰ ولت تکفاز، حداکثر تا حدود ۱۰ آمپر برای 2 کیلووات) این فرآیند را بسیار طولانی میکند. برای مثال، شارژ کامل خودروهای برقی (۴۰ تا ۵۰ کیلوواتساعت) با استفاده از پریز معمولی خانه (AC Slow Charging) گاهی تا 20 ساعت طول میکشد. این زمان با والباکس خانگی (AC Fast Charging) حدود 12 ساعت خواهد بود. درحالیکه شارژ همین خودرو در ایستگاه شارژ سریع DC بین 30 دقیقه تا یک ساعت زمانبر است.
در کنار تمام این موارد، شبکه برق کشور با ناترازی جدی مواجه است و قطع برق منازل، برق ایستگاههای شارژ سریع خودرو را هم قطع میکند. همین امر بعلاوه نوسان ولتاژ شدید برق کار را برای استقبال از خودروهای برقی در ایران دشوار کرده است.