اجلاس هفته گذشته مجمع عمومی FATF در حالی به کار خود پایان داد که اقدامات چند کشور از جمله ایران یکی از موضوعهای مهم آن بود. در این نشست، کشورمان به دلیل تصویب نکردن قانون پالرمو (Palermo) و کنوانسیون مقابله با تامین مالی تروریست (CFT) به فهرست سیاه بازگردانده شد.
ما میتوانستیم بهمراتب بهتر از این رابطهمان با FATF را مدیریت کنیم. در حقیقت رابطه با FATF قربانی نوعی بیتصمیمی و از طرفی عدم مسوولیت ازسوی برخی سیاستمداران شد و متاسفانه در حال حاضر هزینههای آشکار و خاموشی که بر کشور تحمیل میشود را کسی به عهده نمیگیرد.
اظهارات همتی نشان میدهد که بانک مرکزی به فکر مدیریت شوک احتمالی ناشی از ورود ایران به لیست سیاه است. رئیس بانک مرکزی، حدود دو ماه پیش طی پیامی اینستاگرامی از مجمع تشخیص مصلحت نظام تلویحا درخواست کرده بود که با توجه به شرایط حساس کنونی دو لایحه پالرمو و CFT را تصویب کند، اما اکنون که بحث ورود ایران به لیست سیاه، بازار ارز و سکه را ملتهب کرده است، وی میگوید تصمیم FATF تاثیر چندانی بر مبادلات ایران نخواهد داشت.
بسیاری از بانکها، نهادهای سرمایهگذاری و شرکتهای پرداختی اکنون از این دستورالعمل استفاده میکنند. طبق اعلام رسمی FATF، جمهوری اسلامی ایران در لیست «نیازمند اقدام (Call for action)» قرار دارد که به تعبیری همان لیست سیاه است، اما اقدامات پیشبینیشده در لیست سیاه این سازمان در مورد ایران به حالت تعلیق در آمده است. در صورتی که تا پیش از فوریه ۲۰۲۰ ایران اقدامات لازمِ باقیمانده را مصوب و عملی نکند، موارد تحریمیِ موجود در لیست سیاهِ گروه ویژه اقدام مالی (FATF) درباره ایران اجرا خواهد شد.
جنیدی درباره این خبر که «یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام گفته CFT و پالرمو از دستور کار مجمع خارج شده است»، تصریح کرد: اولا این گفته تلویحی است و صریح نیست. ثانیا اصلا عملی نیست؛ چراکه به موضوعی که برای مجمع ارسال میشود، باید در زمان مشخصی رسیدگی شود. او ادامه داد: حداکثر تا همین پنج ماه آینده مجمع تشخیص مصلحت نظام باید به این موضوع رسیدگی کند.
فلاحت پیشه با بیان این که «بعید است FATF ایران را در لیست سیاه قرار دهد» توضیح داد: FATF کشورهای شرقی و برخی کشورهای نزدیک به ما هستند که اجازه این کار را به ما نمیدهند. کشورهای اروپایی هم حاضر نیستند به هیچ وجه فضای انتحاری علیه ایران ایجاد شود.
بيش از 10 سال از اولين تلاشهاي ايران براي الحاق به گروه اقدام مالي عليه پولشويي و مبارزه با تأمين مالي تروريسم ميگذرد، البته در اين بازه زماني دورههاي توقف و تأخير هم پشت سر گذاشته شده، اما با وجود اين ميتوان گفت ايران جزء معدود کشورهايي است که عضويت در اين گروه برايش تا اين حد زمانبر و البته پربحث بوده است. ايران نخستينبار در سال ۲۰۰۹ ميلادي در فهرست کشورهايي قرار گرفت که FATF نسبت به آنها ابراز نگراني کرد.
بازهم صاحبكار، به بهانه آنكه جيبش خالي است، دست پيمانكار را خالي گذاشت و در ادامه اين چرخه، كارگراني كه دمعيد بينان ماندند. البته اين كليت ماجرا است. كارفرما، همان «مخابرات»ي است كه به گفته احمد توكلي، با اينكه گوشتش در خصوصيسازي خورده شده، استخوانش هم هنوز بسيار ميارزد.