«برای اتباع خارجی که به طور قانونی اجازه اقامت دارد، اجاره دادن ملک ممنوع نیست اما اجاره ملک به مهاجران غیر قانونی هم ممنوع است و مشکل این است که بسیار زیادی از اتباع خارجی و افاغنه غیر مجاز هستند و مدرکی برای ثبت مدارک این مهاجران در سامانه وجود ندارد.»
«اگر کسی به خیابان آمد و داد زد و گفت مسکن حق من است، نمیتوان به آن گفت اعتراض اجاره نشینی، بلکه خشم فروخفتهای است که در جامعهای وجود داشته است و بعد خودش را نشان داده است. مثلا نمیتوان گفت اعتراضات سال ۹۸، صرفا اعتراض به قیمت بنزین بود، بلکه خشم فروخفتهای است که پس از افزایش قیمت بنزین اتفاق افتاد.»
ظاهراً اجارهنشینها اجارهنشینی میکنند چون پول ندارند خانه بخرند. اما در واقعیت، محدودیتهایشان بیشتر از این حرفهاست. آنها مجبورند مرتباً زندگی خودشان را با معیارهای دلبخواهانهای تنظیم کنند که صاحبخانهها وضع کردهاند: اگر بچۀ کوچک دارید، یا مادری مجرد هستید، یا هر چیز دیگری که به مذاقشان خوش نیاید، به شما خانه نمیدهند. یک قومنگاری جدید دربارۀ کسانی که صاحبخانهها در به درشان کردهاند، نشان میدهد فشار اجارهبها، تخلیه، جابهجایی و بیدرکجایی چطور زندگی آنها را تلخ و رنجآور کرده است.
این وضعیت طی چند ماه اخیر حتی به جایی رسیده است که برخی از مالکان به جای اجارهبهای ملک خود طلب سکه یا دلار میکنند و به آشفته بازار اجارهنشینی بیش از پیش دامن میزنند. همین مسئله باعث شده است تا نهتنها اقشار ضعیف و کمدرآمد جامعه، بلکه افرادی که در گروه اقشار متوسط قرار میگیرند نیز با مشکل پیدا کردن خانهی مناسب برای اجاره روبهرو شوند.
مستاجرانی که توان پرداخت اجاره بها را دارند عمدتا در مناطق یک تا پنج شهر تهران قراردادهای خود را تمدید کردند. اما فعالان دوم این بازار که تا سال گذشته قدرت پاسخگویی به افزایش نرخ اجاره را داشتند، امسال با غافلگیری از سمت عرضه یا اقدام به تمدید قراردادها با رقمهای ۱۰ تا ۳۰ درصد کردند یا اینکه اجبارا از تهران رفتند.
بهطور کلی در بازار ملک سه گروه تقاضا وجود دارد که شامل متقاضیان خرید اعم از مصرفی و سرمایهای، سازندهها که خریدار زمین و املاک کلنگی هستند و اجارهنشینها میشود. گزارش مرکز آمار ایران از تحولات بازار مسکن در فصل بهار ۹۷ نشان میدهد میزان تورم نقطهای مسکن در این مدت در مقایسه با بهار سال گذشته ۳۷ درصد بوده و زمین نیز حدود ۳۴ درصد رشد قیمت نقطهای داشته است.