سه امضا کننده غربی برجام یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان روز پنجشنبه ۱۹ نوامبر (۲۹ آبان) با انتشار یک بیانیه مشترک در شورای حکام سازمان بینالمللی انرژی اتمی، از ایران خواستند اقدامات خود را «معکوس» کند و به «انطباق کامل» با برجام بازگردد.
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۵۹ مطلب
سه امضا کننده غربی برجام یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان روز پنجشنبه ۱۹ نوامبر (۲۹ آبان) با انتشار یک بیانیه مشترک در شورای حکام سازمان بینالمللی انرژی اتمی، از ایران خواستند اقدامات خود را «معکوس» کند و به «انطباق کامل» با برجام بازگردد.
حدود یک ماه پیش، وقتی آمریکا درخواست فعال سازی مکانیسم ماشه را به شورای امنیت سازمان ملل تحویل داد و سپس با مخالفت اروپایی مواجه شد، به شدت از اروپا انتقاد کرد و نماینده آمریکا در سازمان ملل حتی اروپا را به همدستی با ایران متهم کرد. اما این بار آمریکا کاملا سکوت کرد. این سکوت میتواند نشانه هماهنگی میان دو طرف باشد، خصوصا که چند روز قبل از اعلام بازگشت تحریمهای بین المللی، وزرای خارجه آمریکا و بریتانیا درباره ایران رایزنی کردند.
در عالم سیاست معمولا واکنشهای رسمی بعد از کنشها اتفاق میافتند. اما اروپاییها این بار برخلاف رویه قدیمی شان که در واکنش نشان دادن کمی تامل میکنند، قبل از اینکه رسما بازگشت تحریمها از سوی آمریکا اعلام شود، واکنش نشان دادند و با این اقدام کاخ سفید مخالفت کردند. امری که ظاهرا به ایران برای ماندن در برجام دلگرمی بیشتری داد.
سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان در نامهای تأکید کردند که هرگونه تصمیم یا اقدام آمریکا برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران «فاقد اثر قانونی خواهد بود».
از مجموع مواضع اروپا اینگونه برمیآید که بعد از اعلام بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه ایران، آنها به صدور یک بیانیه محکومکننده اکتفا خواهند کرد و هیچ اقدامی برای جلوگیری از اجرای این تحریمها انجام نخواهند داد. بلکه به عکس، ممکن است بعد از انتخابات آمریکا با صراحت بیشتری از لزوم گسترده کردن برجام یا جایگزین کردن آن با یک توافق جدید حمایت کنند.
تروئیکای اروپایی بیانیهای مشترک درباره نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی منتشر کردند.
به هر حال، موضع روسیه و سایر طرفهای برجام و همچنین اعضای شورای امنیت در هفتههای سرنوشتساز آینده واضحتر خواهد شد. همه کشورهای عضو شورای امنیت با یک آزمون مهمی مواجه شده اند که نتیجه آن، احتمالا مرگ یا نجات برجام خواهد بود.
سه کشور اروپایی عضو برجام (آلمان، فرانسه و انگلیس) روز چهارشنبه با ارسال نامهای به «آنتونیو گوترش»، مدعی شدند که برخی از مدلهای موشکهای بالستیک ایران با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل که توافق هستهای با ایران را تأیید کرده، «ناهمخوان» است.
میان سه کشور اروپایی عضو برجام، دیدگاه واحدی در زمینه متقاعد کردن ایران به اجرای کامل برجام وجود ندارد. برلین، پس از اینکه اعتراف کرد که نمیتواند برای ایران «معجزه کند»، خودش را کنار کشید. بریتانیا نیز، به دلیل ماجرای نفتکشها، مسئله نجات برجام را از اولویتهای خود حذف کرده است. در این میان، فقط فرانسه تلاش میکند از طریق یک راهکار دو مرحلهای، ابتدا ایران را به توقف روند کاهش تعهدات متقاعد کند و سپس زمینه مذاکرات ایران و آمریکا را فراهم کند.