فرارو- سید محمد خاتمی با بیان اینکه ترجیحش برای انتخابات آتی ریاست جمهوری، نیامدن است، گفت: اگر بنده نیایم و روند فعلی ادامه پیدا نکند، برد بزرگی است.
رئیس جمهور پیشین ایران در دیدار مدیر مسئول و اعضای هیات تحریریه روزنامه دنیای اقتصاد گفت: اگر بنده نیایم و این وضع ادامه پیدا کند؛ بار سنگین آن را بنده باید بکشم، ولی از آن طرف دیگر هم باید دید آیا اینکه بنده بیایم و هزینه مملکت افزایش یابد درست است؟ بنابراین هر دو طرف قضیه مشکل است والا تصمیم گیری بسیار راحت بود.
وی افزود: همیشه آرزوی ما این بود رسانه ها ی مستقل به عنوان نهادهای مدنی نقش عمده ای در تاثیر گذاری در نهاد مدنی که رابطه ای میان قدرت متمرکز و جامعه است، داشته باشند و نقش موثری را در آگاهی دادن به مردم و بالا بردن رشد فکری و تبدیل خواستها و نیازهای واقعی و آوردن آنها به سطح خودآگاه و پشتوانه آگاهی ایفا کنند.
خاتمی همچنین رساندن آنچه در جامعه می گذرد به کسانی که در قدرت هستند و داشتن نگاه نقادانه و نه تجلیل و تملق را از دیگر خصوصیات رسانه هایی دانست که او همواره آرزوی دیدن آنها را داشته و افزود: یکی از کمبودهایی که برای گذار از دوران گذشته به دورانی که نوعی مردم سالاری بر آن حاکم باشد احساس می شود، احساسی بودن قضیه و کم تحمل بودن حکومت ها در برابر رسانه هایی است که هم بیان کننده حرف مردم هستند و به مردم آگاهی می دهند و هم نقد می کنند بوده است.
رئیس جمهور سابق ایران تصریح کرد: حکومت‌ها گاهی به صورت توقیف رسانه و گاهی با ایجاد فضای نا امن برای آن نمی گذارند، نقش مستقل و آزاد را ایفا کنند و خود به خود رسانه دچار خودسانسوری می شود؛ همیشه آرزو داشته‌ام شاهد رسانه های زنده، مستقل و درعین حال دارای احساس مسئولیت یعنی با اندیشیدن به منافع، تمامیت کشور و ارزشهایی که در جامعه حاکم است باشم. رسانه هایی که به نقش آگاهی بخشی خودشان یعنی رساندن آنچه در جامعه می گذرد به مسئولان عمل کنند و هم نقد قدرت حکومت که مهترین رمز و راز وعاملی است که از انحراف و سقوط و لغزیدن جامعه به ورطه خودکامگی جلوگیری می کند، بپردازند.
رئیس موسسه بین المللی گفتگوی فرهنگها و تمدنها یادآور شد: ما امروز در وضعیتی هستیم که اگر به گذشته خود و آنچه در حال حاضر در کشور، منطقه و دنیا و آنچه به لحاظ فکری پیرامون ما جریان دارد نگاه و آگاهی نداشته باشیم، نمی توانیم تصمیم درستی در باره خودمان بگیریم.
خاتمی با اشاره به اینکه کشورمان استبداد زده است و بیش از یکصد سال است که خواستار آزادی، مردم سالاری و پیشرفت بوده ایم؛ ادامه داد: در دنیایی هستیم که با این خصلت و خواست به سر می بریم و وقتی می خواستیم خواستها را تبیین و یا برای آنها برنامه ریزی کنیم با دیدگاهها و اندیشه های مختلفی روبرو بوده ایم.
رئیس بنیاد باران، تصریح کرد: غلبه تمدن غرب بر واقعیت دنیا، هم به لحاظ فکری،اخلاقی و ارزشی و هم به لحاظ واقعی در عرصه اقتصاد، تکنولوژِی و مدیریت در جامعه وجود داشته است، در مقابل آن هم عکس العمل‌های متعدد و متفاوتی وجود داشته است. در تفکر اقتصادی سیاسی غرب پرسش‌های زیادی وجود داشت البته شاهد حرکت های مختلف نیز بوده ایم.
وی با تاکید بر اینکه ما باید با معیارهای فرهنگی و اسلامی و دینی شرایط اقتصادی خودمان را تعریف کنیم و به جمع بندی برسیم، افزود: نباید در دموکراسی و مردم سالاری تردید کنیم. مردم سالاری خواست غالبی است که بر وجدان بشر در شرق و غرب حاکم بوده و بشر به این نتیجه رسیده است کم هزینه ترین و پر فایده ترین شیوه اداره کشور مردم سالاری است.
رئیس بنیاد باران افزود: افتخار می کنیم الگویی که انقلاب اسلامی و امام(ره) عرضه کرد جمهوری اسلامی بود؛ ما در عرصه اقتصاد هم پیشرفت می خواهیم و هم عدالت و اگر می خواهیم مسیر مطمئن و آینده بهتر داشته باشیم باید راهبرد و راهکارها را دقیق و علمی و با واقع نگری تبیین کنیم.
خاتمی ادامه داد: ما باید راهکاری برای واقعیات زندگی ایجاد کنیم و فضا را برای بحث ونقد باز بگذاریم تا بالاخره به گفتمانی برسیم که هم عملی و هم منطبق با شرایط تاریخی و فرهنگی ما باشد و باید به این گفتمان برسیم و اگربه آن نرسیم نمی دانیم کیستیم. البته از نظر من ماهیت و ابعاد این گفتمان مشخص است و در جامعه هم زمینه های گسترده ای دارد و همه تلاش روشنفکران مومن خیرخواه باید برای بسط و تثبیت این گفتمان باشد.کار مهمی که معتقدم اصلاح طلبی اصیل متفکل آن بوده و انشالله خواهد بود.
وی در ادامه به انتخاب خود در سال 76 اشاره کرد و گفت: در آن مقطع آنچه دغدغه آن را داشتم، این بود که اگر بخواهیم جامعه به جلو حرکت کند باید از آزادی های اساسی دفاع کرد و علم را را جدی گرفت و نیز طبعا عدالت هم در جامعه مهم است.
رئیس جمهور سابق کشورمان ادامه داد: ما نمی توانیم فقر و فساد و تبعیض را تحمل کنیم.اگر نتوانیم روش درستی برای اقتصاد داشته باشیم که بتوانیم ساز و کارهای اقتصادی درست را در جامعه تشخیص دهیم هیچ وقت به عدالت نخواهیم رسید و عدالت توزیع فقر خواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه اگر عدالت را عدالت توزیعی و صدقه ای دانستیم این ضد عدالت است، اظهار داشت: باید کاری کرد که فقر نباشد،برخورداری مردم و توزیع عادلانه باشد که اینها مستلزم ثروتمند بودن و شدن جامعه است.
خاتمی عدالت را وسیع تر از آنی دانست که اکنون به آن پرداخته می شود و در مورد آن صحبت می شود دانست و گفت: اگر انسان حق حاکمیت بر سرنوشت دارد که در اصل 56 قانون اساسی ما آمده و در دنیا نیز آزادی حق انتخاب،حق برآمدن حکومت از متن مردم و حق مسئولیت حکومت در مقابل مردم و حق انتقاد از حکومت پذیرفته شده است؛دفاع از این حق مهم از بارزترین مصادیق عدل و عدالت خواهی است.
وی ادامه داد: من ازعدل، دموکراسی و آزادی هم در می آورم. البته اقتصاد هم بسیار مهم است ونیز تاکید می کنم که در جامعه مدنی، کدام بخش قوی ترو محکم تر از بخش خصوصی به عنوان نهاد مدنی است؟بنابراین باید بخش خصوصی را تقویت کنیم؛ باید امکان داد بخش خصوصی بتواند ایجاد تولید،ظرفیت و اشتغال بکند.طبعا مالیات هم باید بدهد و از آن برای اداره کشور و مدیریت و ارتقاء زندگی جامعه مصرف شود.
رئیس جمهور سابق کشورمان در ادامه ترجیح خود را کار کردن در دو عرصه فکری و فرهنگی داخلی وبین المللی عنوان کرد و افزود: کار کردن در عرصه فکری و فرهنگی داخلی برای تقویت به بینش دینی واجتماعی و تربیت انسانی که بتواند در جامعه مردم سالار سازگار با دین زندگی کند کار فرهنگی گسترده ای می طلبد و از سوی دیگر علاقه دارم در عرصه بین المللی هم که با امکانات اندک در مقابل دو جریان خطرناک اسلام فوبیا و اسلام تروریسم و خشونت گرایی که به نام اسلام مطرح می شود، فعالیت کنم.
خاتمی با طرح این سئوال که چگونه انسان مسلمان می تواند با غرب گفتگو کند؟، اظهار داشت: معتقدم گفتگوی تمدنها می تواند در این زمینه ها کار کند.
وی با اشاره به وضعیت حاکم بر کشور گفت: وضعیت کنونی درست نیست و به نفع کشور، به نفع اقتصاد، سیاست و اسلام ورهبری نیست.معتقدم باید حرکتی برای حفظ جایگاه رهبری در کشورو نیز بهبوداوضاع صورت بگیرد.ما نسبت به اسلام، نظام و رهبری مسئولیم؛ معتقدم جامعه ما عوض شدن وضع ناگواراقتصادی؛ارتقاء حیثیت و جایگاه ایران در عرصه جهانی و رفع فشارها و تهدیدها را می خواهد که البته تحقق این خواستها چند سال به طول می انجامد وتحقق این امر تحمل مردم و عدم کارشکنی تشکیلات کنونی را می طلبد.
رئیس جمهور سابق کشورمان به این گفته خود که « یا من می آیم یا مهندس موسوی»، اشاره کرد و گفت: دلیل بیان این موضوع این بود که احساس کردم ایشان احساس خطر کرده اند. مهندس موسوی انسان نجیب، شریف، باتدبیر، باظرفیت و اهل کار جمعی است. اگر نخواهم بیایم مهندس موسوی، بیشترین ظرفیت برای کسب آرای مردم را دارد. در انتخابات آینده نباید ریسک کرد وفقط شرکت کنیم بلکه باید شانس پیروزی هم وجود داشته باشد چون احتمال عقلایی برای موفقیت درانتخابات محور اصلی ماست.
رئیس موسسه گفتگوی تمدن ها با تاکید مجدد بر این نکته که «ترجیح من این است که نیایم» افزود: فکر می کنم آمدن ما برای کشور هزینه خواهد داشت ولی انشاالله تکلیف طی روزهای آینده مشخص خواهد شد.
وی در پایان در پاسخ به این پرسش که در صورت عدم حضور در انتخابات قضاوت تاریخ و آیندگان را چگونه توجیه خواهد کرد؟گفت: اگر بنده نیایم و این وضع ادامه پیدا کند، بار سنگین آن را بنده باید بکشم، ولی از آن طرف دیگر هم باید دید آیا اینکه بنده بیایم و هزینه مملکت افزایش یابد درست است؟ بنابراین هر دو طرف قضیه مشکل است والا تصمیم گیری بسیار راحت بود.
خاتمی در پایان خاطر نشان کرد: اگر بنده نیایم و روند فعلی ادامه پیدا نکند برد بزرگی است ولو اینکه ما در مرحله ایجاب به همه ایده آل های خود نرسیم ولی مملکت وضع بهتری پیداکند.
