هفت نگرانی برای اقتصاد ایران

 فعالان اقتصادی در آخرین نشست سال 95 گردهم آمدند و چالش‌های اقتصادی کشور را بررسی کردند. متولیان بخش‌خصوصی، قرار نگرفتن در مسیر توسعه اقتصادی را عامل اصلی همه چالش‌ها و معضلات می‌دانند. از سوی دیگر عدم شناخت تقدم و تاخر در تصمیمات اتخاذ شده و روند تخصیص نامطلوب و نادرست منابع نیز از مهم‌ترین چالش‌های اقتصاد ایران محسوب می‌شود که در این نشست به آن اشاره شد. اقتصادی نبودن تولید و سودآوری امور غیرمولد از دیگر چالش‌های مطرح شده در این نشست بود.

 به گزارش دنیای اقتصاد، رئیس پارلمان بخش‌خصوصی همچنین از تعدد بانک‌ها و موسسات مالی در کشور نیز انتقاد کرد و برای ممانعت از ایجاد مشکلاتی که ریشه در این موضوع دارند، پیشنهاد ادغام آنها را بیان کرد. «بدنه سنگین دولت» از یک سو و «مشکل برنامه‌های توسعه‌ای کشور» از سوی دیگر نیز مجددا مورد انتقاد فعالان بخش‌خصوصی قرار گرفت. به جز بیان این چالش‌ها، استفاده از ابزار پولی برای رونق کوتاه مدت اقتصاد نیز به‌عنوان نگرانی دیگر متولیان کسب‌وکار کشور در آخرین نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در سال جاری بیان شد. در این شرایط فعالان اقتصادی معتقد بودند با تصمیمات عادی و قوانین مربوط به شرایط عادی، نمی‌شود وضعیت غیرعادی را تغییر داد. در این نشست، خدمت جدید اتاق به اعضا نیز معرفی شد و اپلیکیشن اتاق ایران توسط غلامحسین شافعی رونمایی شد. این اپلیکیشن، نسخه به‌روزرسانی و بهینه شده سامانه همراه فعالان اقتصادی ایران است که پیش از این در سال 1393 از سوی مدیریت فاوا اتاق ایران در دسترس قرار گرفته بود. اپلیکیشن جدید، امکان جست‌وجوی هوشمند در لیست دارندگان کارت بازرگانی در سراسر کشور، همچنین اطلاعات مربوط به رشته فعالیت، ثبت‌سفارش‌ها و واردات انجام شده و گواهی مبداهای صادر شده به نام آنها را در اختیار قرار می‌دهد. در این اپلیکیشن،‌ بستری قدرتمند نیز برای تعامل آنلاین فعالان اقتصادی کشور در قالب گروه‌ها و کانال‌های رسمی اتاق‌های بازرگانی سراسر کشور و همچنین گروه‌ها و کانال‌های ایجاد شده از سوی کاربران فراهم شده است. 

تقویم رویدادهای سفرهای تجاری (اعزام و پذیرش)، تقویم همایش‌ها، کنفرانس‌ها، نمایشگاه‌ها و اتفاقات خاص هر صنف، اطلاع از مقررات و آیین‌نامه‌های حوزه تجارت و کسب‌وکار، دسترسی به آمارها و گزارش‌های معاونت اقتصادی اتاق ایران، اطلاع از فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تجاری، همچنین آخرین خبرهای مرتبط با بخش‌خصوصی کشور بخش‌های دیگری از امکانات این اپلیکیشن است. همچنین برنامه و بودجه سال 96 نیز اعلام شد و برای تصویب آن، رای‌گیری صورت گرفت که با اکثریت آرا به تصویب رسید. رئیس اتاق ایران در آخرین نشست هیات نمایندگان اتاق ایران در سال 1395 عامل چالش‌های موجود در حوزه‌های مختلف، اجتماعی و حتی امنیتی را بحث اقتصاد دانست و تشریح کرد: به‌جرات باید گفت توسعه اقتصادی هم اقتدار و هم امنیت کشور را حفظ خواهد کرد.

شافعی در این جلسه اظهار کرد: به‌طور قطع سال بسیار دشواری را پشت‌سر گذاشتیم و راه دشواری هم پیش‌رو داریم. وی افزود: اگر بخواهیم دلیل ریشه‌ای و بنیادی برای پیدایش معضلات موجود در کشور اعم از معضلات اقتصادی، اجتماعی و حتی معضلات امنیتی را برشماریم، باید این‌گونه عنوان کنیم که قرار نگرفتن در مسیر توسعه اقتصادی عامل اصلی همه این چالش‌هاست. در شرایط امروز به‌جرات می‌توان گفت که توسعه اقتصادی ‌ریشه حفظ اقتدار و امنیت کشور است. رئیس اتاق ایران با اشاره به مشکلات اقتصادی کشور عنوان کرد: اگر بخواهیم یکی از مشکلات اصلی موجود در اقتصاد را شناسایی کنیم، به نبود سرمایه و فقدان منابع مالی و سرمایه‌گذاری می‌رسیم. اما اینها در حقیقت مشکل اصلی نیستند. باید یادآوری کرد که معضل اصلی امروز، عدم شناخت تقدم و تاخر در تصمیمات اتخاذشده و مفاهیم کاربردی در اقتصاد است که متاسفانه به علت دخالت گروه‌های ذی‌نفع به‌وجود آمده و هنوز هم توسط آنها تبلیغ می‌شوند.

وی افزود: به‌صراحت می‌گویم که مشکل اصلی تنها کمبود منابع نیست، بلکه آنچه طی سال‌های گذشته و امروز مغفول مانده، توجه به روند تخصیص نامطلوب و نادرست منابع است. مهم‌تر از منابع مالی آنچه نبود آن به‌شدت حس می‌شود، متاسفانه اقتصادی نبودن تولید و سودآوری امور غیرمولد است. شافعی گفت: به نظر می‌رسد باید بخش‌های مولد اقتصادی را که پیشرو و توسعه آفرین هستند، از بخش‌های نامولد جدا کرده و نگاه متفاوت نسبت به آنها را شکل داد؛ نظام مالی و پولی در راستای حمایت از این مسیر به کار رفته و در این مورد از نقش اثرگذار بانک‌ها غافل نماند. باید با دقت و نظارت از بانک‌ها در لوای برنامه بلندمدت و توسعه‌ای بهره برد.

به گفته وی، اقتصاد کشور ظرفیت پذیرش این‌همه بانک و موسسه مالی و اعتباری را ندارد و باید ادغام آنها را مورد توجه قرار داد. شاید یکی از علل بالا بودن بهای تمام شده پول، وجود این میزان بانک و موسسه مالی باشد.

رئیس اتاق ایران با اشاره به بدنه سنگین دولت عنوان کرد: این موضوع به یک چالش تبدیل شده و به‌رغم کاهش بهای نفت، دولت حاضر نیست هزینه خود را کاهش دهد و به همین منظور فشار مضاعفی بر سایر بخش‌هایی که باید این هزینه را تامین کنند، وارد می‌آید. برنامه‌های توسعه‌ای کشور نیز از دیگر موارد چالش‌زایی بود که شافعی به آن اشاره کرد. وی در این باره گفت: این روزها شاهد مهاجرت با سرعت‌بالا از روستا و شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ هستیم و همین مساله حاشیه‌نشینی را به‌سرعت افزایش داده است. یکی از علل آن توجه نکردن برنامه توسعه‌ای کشور به توسعه روستاها است؛ توسعه باید از روستا آغاز شود. توسعه پیدا کردن شهرها چیزی جز بلای جدید، گسترش حاشیه‌نشینی و حتی تهدید امنیت جامعه، دربر ندارد. رئیس اتاق ایران در بخش دیگری از سخنان خود نگرانی خود و فعالان بخش‌خصوصی را عنوان کرد و گفت: بخش‌خصوصی از سیاست‌های کاهش تورم استقبال می‌کند و از دولت بابت این اقدامات سپاسگزار است. اما در عین‌حال نگران است که مسوولان درصدد استفاده از ابزار پولی برای رونق کوتاه‌مدت اقتصاد باشند. این نگرانی وجود دارد که مجددا بدون آنکه نهال تولید کاشته شود، بخش مالی را در جامعه متورم کنیم و در نهایت خطاب به تصمیم‌گیرندگان می‌گویم که با تصمیمات عادی و قوانین مربوط به شرایط عادی نمی‌شود وضعیت غیرعادی را تغییر داد. 

در ادامه این نشست، محمد مسعودی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران در مورد صنعت نمایشگاهی گفت: بیشترین سهام سایت‌های نمایشگاهی در تمام استان‌ها به غیر از تهران به بخش‌خصوصی تعلق دارد، نمی‌دانیم چرا در تهران هنوز این بخش توسط دولت اداره می‌شود. همچنین ظهیر امامی، عضو هیات نمایندگان اتاق ایران در این جلسه به طرحی برای راه‌اندازی بخش‌های نیمه تعطیل و غیربهره‌ور واحدهای اقتصادی اشاره کرد و گفت: این طرح با عنوان «پل» براساس رسالت و مسوولیت اجتماعی تهیه شده و با همکاری سازمان صنعت، معدن و تجارت استان فارس و دانشگاه شیراز به مرحله اجرا رسیده است. قرار بود در این نشست بیانیه‌ای نیز در مورد تامین اجتماعی قرائت و به رای گذاشته شود، اما به گفته حسین سلاح ‌ورزی، نایب رئیس اتاق ایران در نشست اخیر شورای گفت‌وگوی دولت و بخش‌خصوصی، مشکلات فعالان اقتصادی با این دستگاه مطرح شده و مصوبه آن نیز صادر شده است. چنانچه شاهد عملیاتی شدن مصوبه نباشیم، بیانیه صادر خواهیم کرد.