تنگنای نان
کاسه صبر مرزنشینان جنوبی سر آمده. بازاری‌های گناوه کرکره‌ها را پایین کشیده و در جای‌جای گناوه و بوشهر تجمع کرده‌اند. می‌گویند بیش از ٣ ماه است که ملوانان بیکار شده‌اند و واردات ته‌لنجی به‌طورکلی ممنوع شده است.
بازاریان گناوه در اعتراض به قانون جدید، کرکره مغازه‌های خود را پایین کشیدند حجم واردات ته‌لنجی یک‌بیستم حجم قاچاق کشور است نماینده مردم بوشهر در مجلس: دولت برای مرزنشینان شغل ایجاد و بعد محدودیت تعریف کند
به گزارش شهروند، کاسه صبر مرزنشینان جنوبی سر آمده. بازاری‌های گناوه کرکره‌ها را پایین کشیده و در جای‌جای گناوه و بوشهر تجمع کرده‌اند. می‌گویند بیش از ٣ ماه است که ملوانان بیکار شده‌اند و واردات ته‌لنجی به‌طورکلی ممنوع شده است.
به گزارش شهروند، کاسه صبر مرزنشینان جنوبی سر آمده. بازاری‌های گناوه کرکره‌ها را پایین کشیده و در جای‌جای گناوه و بوشهر تجمع کرده‌اند. می‌گویند بیش از ٣ ماه است که ملوانان بیکار شده‌اند و واردات ته‌لنجی به‌طورکلی ممنوع شده است.
این‌بار شروع اعتراض‌ها و اعتصاب‌های مغازه‌های بازار اگرچه از گناوه بوده اما قرار است دیلم هم کم‌کم وارد گود شود. بازاری‌های این شهر جنوبی می‌گویند از چهارشنبه دیگر مغازه‌های خود را باز نمی‌کنند.
نمایندگان و فعالان بوشهر می‌گویند نان جنوبی‌ها را دریا می‌دهد؛ الان ٣ ماه است که ملوانان بیکار شده‌اند. برخی از مواد غذایی که با لنج‌هایشان آورده‌اند فاسد شده و برخی دیگر در آستانه فساد قرار دارد.
نماینده مردم بوشهر و گناوه می‌گوید: من هر هفته مردم را به آرامش دعوت می‌کردم. می‌گفتم که صبر کنید، شنبه درست می‌شود. این شنبه نشد، شنبه بعدی درست می‌شود اما درست نشد که نشد. ما به محدود کردن واردات ته‌لنجی اعتراض داشتیم، به‌طور کلی آن را بستند.
ما دلمان نمی‌خواست کار به تجمع و اعتصاب بکشد، اما چه کنیم؟ کارد به استخوان رسیده است. عبدالرسول ابراهيمي، عضو کمیسیون تجارت و بازرگانی اتاق بوشهر می‌گوید: نه فقط بوشهر، ٩٠درصد مردم بندر، خوزستان و ساحل‌نشینان از دریا ارتزاق می‌کنند. ٣ ماه است شناورها خوابیده‌اند. مردم به خاک سیاه نشسته‌اند.
او ادامه می‌دهد: مشکل قاچاق کشور امروز فقط ملوانان با ١٠ کیسه برنج و چای و روغن و .. هستند؟ پس چطور کسانی هستند که می‌توانند به‌راحتی ٢٠ کانتینر، ٢٠ کانتینر از مرزهای دیگر کشور لباسشویی بوش را قاچاقی به کشور برسانند؟
ماجرا چیست؟
واردات ته‌لنجی همیشه حاشیه‌ساز بوده است. یک‌بار برای آن محدودیت تعیین می‌کنند؛ یک‌بار به‌طورکلی آن را لغو و غیرقانونی اعلام می‌کنند. سر آخر هم یک نفر می‌آید و می‌گوید اصلا چرا باید واردات ته‌لنجی محدودیت داشته باشد؟ آزاد باشید!
واردات ته‌لنجی کالاهایی است که ملوانان با خود به ساحل می‌آورند. کالاهایی که معمولا حجم‌شان کم است و در بازارها با اعمال درصدی سود به فروش می‌رسد. این وارد کردن، حمل کردن و فروختن برای نوار مرزنشین جنوبی یک زنجیره اشتغال ایجاد کرده اما از طرفی اگر ساماندهی و مدیریت نشود، راه گسترش قاچاق را هموار می‌کند.
در سال‌های صدارت دولت‌های نهم و دهم، سیاست‌های پوپولیستی به دریا هم کشیده شده بود تا جایی که محمود احمدی‌نژاد به‌عنوان رئیس‌جمهوری وقت در سال ٨٤ و در جمع مردم گناوه گفته بود: «ما این‌جا اعلام می‌کنیم ته‌لنجی هیچ محدودیتی ندارد و نباید به ۴بار محدود شود و اگر توانستند سالی ۱۲بار هم بروند، دولت هیچ‌گاه نباید مانع فعالیت‌های سالم مردم باشد، آن هم مردمی زحمتکش که روزها و هفته‌ها در دریا جان خودشان را به خطر می‌اندازند تا نان زن و بچه‌هایشان را تهیه کنند.دولت باید مانع را از پیش پای آنها بردارد.»
رئیس‌جمهوری وقت این حرف‌ها را برای آن می‌زد که در آن زمان واردات ته‌لنجی محدود شده بود. قرار بود هر ملوان فقط ٤بار مجاز به وارد کردن کالا تحت عنوان کالای ته‌لنجی باشد. ملوانان هم اعتراضی نداشتند، چراکه در آن زمان اسماً ٤بار در سال کالا وارد می‌کردند و رسما به دلیل ضعف نظارتی وقت، محدودیتی نداشتند.
حالا چه اتفاقی افتاده است؟
اما هفده‌ماه بعد از این وعده، دولت یازدهم ته‌لنجی را بشدت محدود و حتی به سوی حذف آن حرکت کرد و باعث لنگر انداختن صدها لنج تجاری در بندرهای بوشهر شد. هدف هم قانونمند کردن فعالیت ملوانان بود.
بعد از آن، براساس مصوبه‌ای تحت عنوان مصوبه ته‌لنجی، واردات ته‌لنجی از ٤بار به ٦بار سفر گسترش یافت و ملوانان مجاز شدند که در هر بار سفر ١٠میلیون تومان با خود جنس بیاورند. محدودیتی که شاید خیلی هم به مذاق ملوانان و مرزنشینان خوش نیامد اما در پی آن اعتراض آنچنانی هم برنخاست.
اگر چه با اجرای مصوبه ساماندهی ته‌لنجی، این میزان به‌طور قانونی برای هر ملوان نسبت به قبل چند برابر شده است، ولی با توجه به این‌که مصوبه جدید به‌صورت دقیق و با نظارت اجرا می‌شود و ملوانان برای واردات در قالب مصوبه تنها به ارزش ١٠میلیون تومان می‌توانند کالا وارد کنند و از واردات بیشتر آنها جلوگیری می‌شود، ناراضی هستند.
مشکل اما از بلاتکلیفی آغاز می‌شود. بعد از اجرای مصوبه ته‌لنجی، بلاتکلیفی‌ها آغاز شده است. شناورها به اسکله می‌رسند و هنگام تخلیه بار با مشکلات مختلفی روبه‌رو می‌شوند و همین امر منجر به افزایش ٣٠ تا ٤٠درصدی قیمت کالاهای ته‌لنجی در بازار بوشهر شده است. امروز هم که این گزارش نوشته می‌شود، فعالان بوشهری می‌گویند بیش از ٣ ماه است که واردات ته‌لنجی به‌طورکلی ممنوع شده است.
زیرساخت‌های لازم فراهم نیست
عبد الحمید خدری، نماینده بوشهر، گناوه و دیلم به «شهروند» می‌گوید: سقف ١٠میلیون تومان برای ملوانان، انتظار مرزنشینان را برآورده نمی‌کند. جنس‌های ملوانان ٢ماهی می‌شود که در ساحل مانده و رکود بازار بندر گناوه را فراگرفته است.
مدت‌هاست که هشدار می‌دهیم و دولت تاکنون هیچ اقدامی برای آن انجام نداده است. به‌عنوان نماینده مردم بوشهر در مجلس شورای اسلامی می‌گویم که نارضایتی مردم به اوج رسیده است.
خدری در خلال گفت‌وگو می‌گوید: من از مسئولان و دست‌اندرکاران این مصوبه می‌پرسم که آیا زمینه‌های لازم برای اجرای طرح تحدید ملوانان فراهم است؟ سامانه‌های الکترونیکی آن تدارک دیده شده است؟ انبارهای لازم برای اجناس بلاتکلیف درنظر گرفته شده است؟ دبیر کمیسیون انرژی مجلس ادامه می‌دهد: انصاف داشته باشید. نزدیک عید نوروز هستیم.
دی، بهمن و اسفند شلوغ‌ترین ماه‌های تجاری بوشهر بوده است. امروز در بازارها پرنده پر نمی‌زند. نماینده مردم بوشهر توضیح می‌دهد: به‌طور مستقیم و غیرمستقیم کالاهای ته‌لنجی برای ٤٠ تا ٥٠هزار نفر، که نیمی از مردم گناوه را شامل می‌شوند، اشتغالزایی کرده است. امرار معاش مردم جنوب از دریاست.
شغل ایجاد و بعد محدودیت تعریف کنید
اگر آقایان با کالای ته‌لنجی موافقند، خب من هم هستم اما طبق بند ١٢ اصل سوم قانون اساسی دولت موظف است برای این افراد شغل ایجاد کند. خدری می‌گوید: شغل جایگزین برای مردم این منطقه تعریف کنید بعد آنها را محدود و معیشت آنها را دچار مشکل کنید. در استان من نه صنعت هست نه کشاورزی.
آمارهای رسیده به من، نشان‌دهنده افزایش سرقت در ٢ ماه اخیر است. او می‌گوید: هر هفته به مردم قول هفته بعد را دادم. بالاخره آستانه تحمل مردم تمام شد و دست به تجمع زدند. بازاریان هم مغازه‌های خود را تعطیل کرده‌اند.
واردات ته‌لنجی باید ساماندهی شود
میزان واردات توسط ملوانان آن‌قدر زیاد نیست که بتوان قاچاق کشور را به آنها نسبت داد، اما قطعا باید کالاهای ته لنجی ساماندهی شود و تحت نظارت قرار بگیرد. آنوش رحام، تحلیلگر ارشد امور گمرکی می‌گوید: ساماندهی ممکن است برخی از مرزنشینان در زنجیره کسب‌وکار را از کار بیکار کند، اما دولت می‌تواند این مشاغل از دست‌رفته را با ایجاد شغل مولد جبران و خدمات بازرگانی کشور را بارور کند.
این تحلیلگر ادامه می‌دهد: برای مثال ما می‌توانستیم ١٠٠میلیارد دلار در سال از ترانزیت کشور درآمد داشته باشیم، اما تفکرهای سلبی و تندرو که فکر می‌کنند کشور وظیفه دارد همه مایحتاج خود را تولید کند، مانع این درآمدزایی شدند. در چنین بستری و با چنین درآمدی می‌توانستیم مشاغل از دست‌رفته بر اثر ساماندهی را هم جبران کنیم، اما نگذاشتند و نمی‌گذارند.
از این‌طرف، برخی معتقدند که سهم ته‌لنجی‌ها در قاچاق کشور ناچیز است. سید احمد حسینی‌فر، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی خرمشهر با ناچیز دانستن سهم این واردات در قیاس با میزان کل واردات به کشور گفته است: اگر بخواهیم به لحاظ مقایسه‌ای این موضوع را بررسی کنیم، واقعیت این است که میزان واردات کل کشور درباره کالاهای ته‌لنجی سالیانه چیزی کمتر از یک‌میلیارد دلار است.
این فعال اقتصادی با اشاره به آمار ۲۰میلیارد دلاری واردات غیرقانونی به کشور اظهار داشت: درنهایت رقمی کمتر از یک‌میلیارد دلار کالای ته‌لنجی در کل کشور وارد می‌شود که در ازای آن نیز برای کسانی که در این عرصه فعالیت می‌کنند، شغل و درآمد ایجاد می‌شود، به‌طوری که به لحاظ تعدادی، هزاران نفر از مردم بومی این مناطق در این زمینه فعال هستند.
یک مقام مسئول در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز که تمایلی ندارد نامش فاش شود، می‌گوید: سالی ٦٠میلیون تومان معافیت مالیاتی و آزادی برای وارد کردن کالا و مواد غذایی به ازای هر ملوان کم است؟ چرا باید برخی به افزایش نظارت گمرک روی کالای قاچاق اعتراض داشته باشند؟ این ملوانان هم بیمه هستند هم عایدی خوبی در ماه نصیب‌شان می‌شود، شما ببینید در پایتخت یک کارگر ساده مگر چقدر درآمد دارد؟
او معتقد است واحد شمارش برخی نیسان شده و می‌گویند اگر فلان‌قدر نیسان جنس وارد نکنیم، معیشت‌مان نمی‌چرخد! اگر ته‌لنجی ساماندهی نشود که هر کس راه می‌افتد یک لنج برای خود می‌خرد و یک ملوان هم اجیر می‌کند.
گفتنی است، بیش از ٢هزار و ٣٠٠ شناور سفاری و باری در استان بوشهر فعالیت دارد که هر کدام از این لنج‌ها بین ٦ تا ٨ ملوان دارند؛ حدود ١٢هزار نفر به‌صورت مستقیم با لنج‌ها روزگار می‌گذرانند. کالاهای همراه ملوانان هم معمولا مواد غذایی است.
همچنین به‌صورت غیرمستقیم ٣٠ تا ٣٥هزار نفر در بازار شهرهای ساحلی از طریق خرید و فروش کالای ته‌لنجی فعالیت می‌کنند و زندگی آنها به نوعی به لنج و دریا وابسته است.
