چرا "مایک پمپئو" می‌خواهد در تهران با رسانه‌های داخلی مصاحبه کند؟

فرارو- آمریکا و ایران هردو از رد درخواستشان از سوی طرف مقابل خبر دادند. پمپئو که پیشتر برای سفر به تهران و مصاحبه با رسانه‌های ایرانی ابراز تمایل کرده بود دیشب از رد درخواست سفرش به تهران خبر داد. سخنگوی وزارت خارجه هم ساعاتی پیش اعلام کرد پیشتر پمپئو درخواست خبرنگاران ایرانی برای مصاحبه را نپذیرفته است. اما هدف وزیر امور خارجه آمریکا از مطرح کردن چنین پیشنهاداتی که تقریبا نشدنی به نظر می‌رسند چیست؟

به گزارش فرارو، در حالی که چند روز از سفر ظریف به نیویورک و گفتگو‌های متعدد او با رسانه‌های آمریکایی می‌گذرد روز پنجشنبه، سوم مرداد وزیر امور خارجه آمریکا در گفتگو با بلومبرگ اعلام کرد مایل است به تهران سفر کند و با رسانه‌های ایرانی مصاحبه کند. پمپئو گفت: «دوست دارم فرصتی باشد و [به ایران]بروم. نه برای اینکه صحبت‌های تبلیغاتی بکنم، بلکه حقایق را به مردم ایران درباره اینکه رهبرانشان چه کار کرده‌اند و چطور این موضوع به ایران لطمه زده، بگویم.»

اما پمپئو شب گذشته در توییتی اعلام کرد ایران درخواست او را نپذیرفته است. اگر این ادعای او درست باشد بعد از اسفند سال ۹۴ این دومین باری است که ایران با درخواست سفر پمپئو به تهران مخالفت می‌کند. اما در شرایط پرتنش بین دو کشور و در حالی که حتی مصاحبه با یک رسانه ایرانی بعد از ۴۰ سال بعید به نظر می‌رسد چرا پمپئو از قصدش برای سفر به تهران سخن می‌گوید؟

مصاحبه پمپئو با بلومبرگ

امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا در مورد اهداف پمپئو از سفر به ایران و گفتگو با رسانه‌های داخلی به فرارو گفت: دو هدف مد نظر پمپئو است. آمریکایی‌ها تصور می‌کنند آقای ظریف از ظرفیت‌های موجود در آمریکا در جهت تبلیغ سیاست‌های ایران و نقد آمریکا به نفع خود استفاده می‌کند. ظریف وارد خاک آمریکا می‌شود، با رسانه‌های آمریکایی صحبت می‌کند و آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیدند که این سیاست موثر بوده و دیپلماسی عمومی که آقای ظریف پیاده کرده بسیار کارساز بوده است. به خصوص ابداع واژه «تیم ب» نشان داد این نوع سخنان شنیده می‌شود.

این کارشناس آمریکا ادامه داد: آمریکایی‌ها مابه‌ازای این قضیه درخواست کردند که اگر ظریف به آمریکا می‌رود ، پمپئو هم به ایران بیاید و اگر ظریف با رسانه‌های خارجی گفتگو می‌کند پمپئو با رسانه‌های ایرانی حرف بزند. البته این مابه‌ازای متناسبی نیست چراکه ظریف در واقع به کشور آمریکا سفر نمی‌کند بلکه به مقر سازمان ملل سفر می‌کند. این مقر در نیویورک واقع شده است و اگر جای دیگری بود ظریف به آنجا می‌رفت. پس نمی‌توان گفت درخواست سفر پمپئو مابه‌ازاری سفر ظریف است. اگر در ایران نشست یا نهاد بین المللی بود پمپئو هم می‌تواند شرکت کند.

او افزود: در مورد گفتگوی ظریف با رسانه‌های آمریکایی تا آنجایی که اطلاعات منتشر شده نشان می‌دهد درخواست مصاحبه از طرف رسانه‌های آمریکایی بود که اغلب با استقبال طرف ایرانی هم رو به رو شده است. خیلی نمی‌توان این را مشابهت‌سازی کرد و گفت همان‌ کاری که ظریف در آمریکا می‌کند پمپئو در تهران بکند.

امیر علی ابوالفتح

ابوالفتح در مورد هدف دوم آمریکا از اعلام قصد سفر و مصاحبه با رسانه‌های ایرانی گفت: مقامات دولت ترامپ بر حسب اطلاعاتی که از داخل ایران به دست آوردند به این نتیجه رسیده اند که میزان ناخرسندی و انزجار از آمریکا بعد از اتفاقات دو سال اخیر به شدت افزایش پیدا کرده است. ترامپ از برجام خارج شد، فشار حداکثری اعمال شد، فروش نفت کاهش یافت، قیمت‌ها به طور سرسام آور در کشور بالا رفت و در نتیجه نارضایتی از آمریکا فقط در بین نیرو‌های هوادار نظام یا به قول معروف بسیجی‌ها و بچه حزب اللهی‌ها نیست و حتی گروه‌های سکولار، لیبرال، گروه‌هایی که پیشتر مدافع مذاکره و آشتی با آمریکا بودند و حتی غیر مسلمانان را در بر می‌گیرد.

این کارشناس آمریکا ادامه داد: وقتی ترامپ ممنوعیت سفر گذاشت اعلام نکرد حامیان یا طرفداران نظام ممنوعیت ورود به آمریکا دارند. ممنوعیت ورود شامل تمام شهروندان ایرانی حتی دوتابعیت‌هایی که در اروپا هستند هم می‌شود. دیگر حزب اللهی و غیر حزب اللهی و مسلمان و مسیحی ندارد. فشار‌های اقتصادی هم متوجه تمام اقشار شده است.

ابوالفتح گفت: پمپئو امیدوار است اگر فرصتی دست دهد که به ایران بیاید یا با رسانه‌های ایرانی صحبت کند بتواند گروهی که خیلی خشمگین هستند و جدیدا به گروه ناراضی‌ها پیوستند را قانع کند که مشکل به خاطر رفتار آمریکا نیست و مشکل از حکومت ایران است. پمپئو می‌خواهد عنوان کند فشار اقتصادی به خاطر تحریم نیست و به خاطر عبارات ادعا‌هایی آن‌ها مثل «دزدی مقامات و حیف و میل کردن پول شهروندان ایران در سوریه و یمن» است.

او افزود: از این جهت تصور آمریکایی‌ها این است که گفتگو یا مصاحبه‌های مستقیم با رسانه‌های ایرانی می‌توانند افراد را قانع کنند که به جریان اصلی ضد آمریکایی ایران که سابقه ۴۰ تا ۵۰ ساله دارد نپیوندند. این اقدام فقط از طرف پمپئو نبود. برایان هوک هم جلو سفارت سابق ایران در واشنگتن کلیپی پر کرد و گفت می‌توانیم دوباره سفارت ایران را باز کنیم و ایرانی‌ها دوباره بتوانند به آمریکا سفر کنند به شرطی که حکومت ایران تغییر رفتار دهد.

این تحلیلگر مسائل آمریکا ادامه داد: به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیده اند که در کنار سیاست مشت آهنین نیاز دارند با تدبیر بیشتری دیپلماسی عمومی را در قبال ایران پیش ببرند تا شاید بتوانند بر شکاف‌های داخلی ایران سوار شوند و شکاف و اختلافات را افزایش دهند و نظام را در برابر مردم قرار دهند. هدفشان این است که مردم قانع شوند آمریکا طرف بد و خبیث ماجرا نیست و به نظام فشار وارد شود که تغییر رفتار دهد.

واکنش ایران به اظهارات پمپئو یکدست نبود. علی مطهری از این پیشنهاد استقبال کرد. علی ربیعی، سخنگوی دولت در یک نشست خبری اعلام کرد پمپئو می‌تواند با خبرنگار ما خانم مرضیه هاشمی (خبرنگار شبکه پرس تی وی) گفتگو کند. ساعاتی بعد معاون برون مرزی صداوسیما و رئیس شبکه پرس تی وی در واکنش به سخنان ربیعی گفت: «شبکه پرس تی وی درخواستی برای مصاحبه با وزیر خارجه آمریکا نداشته و فعلا هم برنامه‌ای برای مصاحبه با پمپئو ندارد»

در آخرین واکنش، عباس موسوی، سخنگوی دولت این پیشنهاد پمپئو را یک «اقدام تدافعی در برابر اقدامات تهاجمی ایران» دانست و اعلام کرد این صحبت پمپئو هم مثل مطرح کردن موضوع مذاکره جدی نیست.

سخنگوی وزارت خارجه همچنین گفت: «تا آنجایی که می‌دانیم تا کنون چندین خبرنگار ایرانی از ایشان و دیگر مقامات آمریکایی درخواست مصاحبه کرده‌اند که این درخواست‌ها رد شده است».

سخنگوی وزارت خارجه ایران پیشنهاد پمپئو را اقدامی تدافعی دانست

ابوالفتح در مورد واکنش ایران به درخواست سفر پمپئو به تهران و مصاحبه با رسانه‌های داخلی به فرارو گفت: برای سفر وزیر خارجه آمریکا در تهران باید تغییر‌ات بسیار بزرگی رخ دهد. با توجه به مصاحبه سخنگوی دولت می‌توان گفت دولت حداقل برای مصاحبه (و نه سفر) جواب منفی نداده است. اما مصاحبه یک رسانه ایرانی با وزیر امور خارجه آمریکا بعد از بیش از ۴۰ سال فارغ از نظر دولت نیاز به هماهنگی‌های بیشتری دارد.

او افزود: صدا و سیما وابستگی سازمانی به دولت ندارد و سیاست‌هایی که توسط دفتر رهبری تنظیم می‌شود مورد توجه قرار می‌گیرد. چینن مصاحبه‌ای موضوعی است که تمام نهاد‌ها باید درباره آن اظهار نظر و جمع بندی کنند تا شاید دیدگاه دولت اجرا شود. مساله این است که یک مقدماتی باید در نظر گرفته شود.

این کارشناس آمریکا گفت: اینطور که من شنیدم پیش از دولت ترامپ رسانه‌های ایرانی درخواست مصاحبه را مطرح می‌کردند، اما مقامات آمریکایی به آن توجه نمی‌کردند و به اصطلاح عامیانه تحویل نمی‌گرفتند یا کسر شان می‌دانستند و معتقد بودند اگر بخواهند حرف بزنند در سی ان ان حرف می‌زنند یا در نهایت در بی بی سی فارسی یا رادیو فردا.

ابوالفتح گفت: دولت ترامپ بعد از این همه فشار و اعمال بی سابقه‌ترین تحریم طول تاریخ، می‌گوید آماده سفر و گفتگو هستیم. اگر واقعا حسن نیت دارند و می‌خواهند حرفشان به گوش مردم ایران برسد رسانه کم ندارند و می‌توانند صحبت کنند. مردم به سرعت از طریق فضای مجازی مطلع می‌شوند. بنابر این مشکل انتقال پیام نیست. بحث بر سر این است که نمی‌توان زیر چنین فشاری به طرف مقابل گفت بیایید گفتگو کنیم.

او افزود: وقتی خبرنگار ایران در نیویورک حتی برای تردد فرزندش به مدرسه دچار مشکل شده چطور می‌توان انتظار داشت یک هیئت رسانه‌ای از ایران برود آمریکا. ورود تمام شهروندان ایرانی به آمریکا ممنوع است، آنوقت انتظار دارند خبرنگاران ایرانی بروند برای مصاحبه. خود نجف زاده هم برای تردد در نیویورک دچار مشکل است.

این کارشناس مسائل آمریکا ادامه داد: بنابر این همه این‌ها را باید دید. صرف یک گفتگو بی فایده است. همانطور که مقامات ایرانی بار‌ها گفته‌اند نمی‌خواهیم مذاکره کنیم که صرفا دوتا عکس بگیریم. نتیجه می‌خواهیم. هدف تیم ترامپ این است که کاری که با کیم جونگ اون کردند با ایران تکرار کند. گفتگویی بکنیم، شو و نمایشی باشد و بعد هرکس کار خودش را بکند!

ابوالفتح در پایان گفت: از نظر مقامات ایران این کار سازنده نیست و زمانی مفید خواهد بود که عملی انجام شود. حداقل انتظار این است که فشار‌ها را افزایش ندهند بعد خواهان گفتگو با رسانه ایرانی باشند. اینکه بخواهند هر روز تحریم کنند و بعد بگویند مصاحبه چه کمکی می‌تواند بکند؟ پمپئو برود در بی بی سی فارسی که حرف‌های او را زنده پخس می‌کند گفتگو کند. مردم ایران هم به سرعت مطلع می‌شوند، اما اینکه حرفش را باور کنند یا نه بحث دیگری است.