بحران اخلاق در فوتبال ایران
فوتبال در اسارت هزاردستان؟!


فرارو- فوتبال ایران این روزها در شرایطی قرار دارد که هر روز بدتر از دیروز میشود، بحران اخلاق، فضای تهمت، افترا و دروغ پردازی به سکه رایج فوتبال بدل شده است؛ این وضعیت اسفناک در پر طرفدارترین ورزش کشور چه نسبتی با کلیت فضای جامعه ایران دارد؟ این سوالی است آزار دهنده که مشکل بتوان بدان پاسخ گفت.
به گزارش فرارو، پس از جنجال گسترده پیرامون طرح منشور اخلاقی فدراسیون فوتبال که بر مبنای آن امور انظباطی و اخلاقی به صورت دستوری به اهالی این ورزش پر طرفدار تجویز میشد، این طرح با شکست مواجه شد و نه تنها نتوانست وضعیت اخلاقی جامعه فوتبال بهبود بخشد بلکه به جایی رسیده است که برخی از مدیران از حضور هزاردستان در این ورزش سخن میگویند.
فوتبال در اسارت هزاردستان
مديرعامل باشگاه استقلال تهران امروز به ایسنا گفت: «ديگر راجع به اين فوتبال صحبت نميكنم. با اين همه ناهنجاري بحث درباره فوتبال آب در هاون كوبيدن است. فوتبال ما ريشه و اصالت ندارد، بنابراين اظهارنظر كردن درخصوص عملكرد آن هيچ ضرورتي ندارد.»
امیر رضا واعظی آشتیانی در ادامه اظهارات خود با انتقاد شدید از وضعیت کنونی فوتبال اظهار کرد: «فوتبال ما اسير يك هزار دستان شده و هر روز اين اسارت بيشتر و بيشتر ميشود. اين هزاردستان از گذشته وجود داشته و تا امروز ادامه يافته است و ديگر رغبتي براي صحبت كردن راجب فوتبال نميماند. من هيچ صحبتي ندارم و اميدواريم يك اراده ايجاد شود تا فوتبال از اين شرايط خارج شود.»
این سخنان در شرایطی مطرح میشود که دو روز پیش نایب رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز از وجود دستهای پنهان در فوتبال خبر داد، اسماعیل کوثری نماینده مردم تهران در این باره معتقد است: «دستهاي پشت پرده اجازه ندادند فوتبال ايران سير صعودي خود را ادامه دهد و با كارشكنيهاي خود باعث تضعيف اين رشته شدند. به نظرم، تغيير و تحولات به ضرر رشتهها تمام خواهد شد و فوتبال نيز از اين موضوع لطمه خواهد خورد.»
كوثري با اشاره به كنارهگيري غلامحسين پيرواني، سرمربي تيم اميد، خاطر نشان ساخت: «اينكه براي استعفا پيرواني از تيم اميد و علي دوستي از تيم نوجوانان فشارهايي از اطراف وارد شود، نشان دهنده اين است كه دستهاي مافيايي جلوي سير صعودي اين رشته را گرفته است. متأسفانه اين دستها بهگونهاي وارد شدهاند كه مسائل همچون گذشته با بيبرنامگي و غيرمتعهدانه دنبال شود.»
وي افزود: «معمولاً اين دستهاي پنهان از بيرون فدراسيون هدايت ميشود. در هر صورت، اين موضوع بايد مشخص شود. در همين راستا، از كميسيون فرهنگي درخواست داريم كه در اين باره سريعاً پيگيريهاي لازم صورت گيرد.»
چه کسی دروغ میگوید؟
در کنار جنجالهای فراوان روزهای اخیر پیرامون وضعیت تراکتور سازی در لیگ برتر و اقدام ناصر شفق مدیر این باشگاه در بازی با ابوموسلم مبنی بر بیرون کشیدن تیم از بازی روز گذشته علی دایی در اظهارات جنجالی به رییس فدراسیون فوتبال کشور تاخت و او را متهم به دروغ گویی کرد.
دایی که از عدم پرداخت کامل حقوق خود از فدراسیون فوتبال در دوران سرمربی گری تیم ملی شاکی است در گفت و گو با فارس اظهار کرد: «حاضرم در مقابل ديدگان 70 ميليون ايراني برابر كفاشيان در يك برنامه زنده تلويزيوني بنشينم و با مدرك با ايشان صحبت كنم تا ببينيد من دروغ ميگويم يا آقاي كفاشيان. من تمام مدارك خودم را نگه داشتم و براي اين اتفاق لحظه شماري ميكنم.»
وی ادامه داد: «من از آقاي كفاشيان يا يك نفر از فدراسيون فوتبال كه مسئول است خواهش ميكنم بستري آماده كنند كه اين برنامه زنده تلويزيوني برگزار شود. البته كسي نبايد در آن دخل و تصرفي داشته باشد يا نبايد برنامه را قيچي كنند.. اگر يكي از مسئولان فدراسيون جرات كرد در اين برنامه حاضر شود مچ دستم را ميزنم. براي من زمان اين برنامه نيز فرقي نميكند.»
دایی در بخش دیگری از اظهاراتش از وجود افرادی در فدراسیون سخن گفت که مسائل را وارونه جلوه میدهند، وی اظهار کرد: «در فدراسيون ما خيلي آدمهايي هستند كه دارند چيزهايي را به راحتي اين ور و آن ور ميگويند. اگر كفاشيان حرفي دارد بيايد بگويد و من هم ساير مشكلات و تيم ملي را بگويم. رفتاري كه با من شد از روي بياطلاعي و ناآگاهي بود و آن را بايد يك كار نسنجيده قلمداد كرد.»
فاجعه عظیم در فوتبال
فضای اخلاقی فوتبال ایران آن چنان پیچیده و عجیب شده است که پرویز سیار کارشناس داوری از آن با عنوان فاجعه عظیم یاد میکند، وی درباره اشتباهات داوری در بازی روز گذشته فولاد گستر تبریز و صنعت مس رفسنجان گفت: «در فوتبال ايران اتفاقهايي رخ ميدهد كه بسيار فاجعهبارتر از اشتباه داوري است.»
سيار با اشاره به ديدار تراكتورسازي و ابومسلم در ليگ برتر كه نيمه تمام ماند اظهار کرد: «وقتي ناصر شفق كه يكي از اعضاي هيات رئيسه فدراسيون فوتبال است دستور ميدهد تيمش از ميدان خارج شود ديگر در مورد مسايل ديگر چه بايد گفت؟»
در همین حال یک کارشناس دیگر این ورزش وضعیت کنونی را بحرانی توصیف کرد و تصریح کرد: «من كلمهي نگراني را براي وضعيت موجود فوتبال ايران كوچك ميدانم و بايد از اين وضعيت به عنوان بحران در فوتبال ياد كرد.»
امیر حاج رضایی به ایسنا گفت: «من معتقدم كه اين بحران آنقدر گسترده است كه با يك مصاحبه چند دقيقهاي و تلفني و ارائه چند راهكار ذهني مشكلي حل نميشود. ما بايد وضعيت فوتبال را آسيبشناسي كنيم. آسيبشناسي كه در آن متخصصان از همه علوم جمع شوند تا ما وضعيت موجود فوتبال را بررسي كنيم.»
این مفسر فوتبال با انتقاد شدید از وضعیت اسفناک ورزشگاهها عنوان کرد: «امروز يك لجام گسيختگي در فوتبال در استاديومها وجود دارد كه من از آن وحشت دارم. احساس ميكنم در فضاي استاديومهاي ما با توهينهايي كه ميشود اكسيژن نيست و به سادگي نميشود اين مشكل را حل كرد. من شخصا هيچ راهكاري ندارم و تنها آرزو ميكنم كه هيچ گاه به استاديومهاي فوتبال در ايران نروم.»
وی ادامه داد: «چطور ميشود در استاديوم حرفهاي ركيك بر عليه يك فرد يا خانوادهاش گفته شود. چطور ميشود چند هزار نفر در يك استاديوم به دروازهباني كه بيش از 70 بار پيراهن تيم ملي را پوشيده به صورت مستقيم توهين كند. چطور ميشود كه حرفهاي بد، دروغ، نيرنگ، پاچهخواري، تملق، تباني و بسياري از صفات بد در رفتارهاي دستاندركاران فوتبال باشد.»
حاج رضایی از وضعیت کنونی با عنوان خودکشی همگانی نام برد و گفت: «من اين را به عنوان شخصي كه از دور به ماجرا نگاه ميكند نميگويم. بلكه اين موضوع را با نزديك شدن به فوتبال لمس كردهام. گفتوگوهاي ما كه بايد سازنده باشد امروز تخريبي شده و به سمت يك خودكشي همگاني حركت ميكنيم.»
با این اوصاف به نظر نمیرسد اراده برای پایان بحران در فوتبال ایران وجود داشته باشد، بحرانی که از مسائل مدیریتی تا مسائل اخلاقی همه چیز را در بر گرفته است، اما این موضع گیریها از یک سو نشانگر این مطلب است که سیاستهای دستوری و تجویزی هم چون منشور اخلاقی با شکست مواجه شده است و از سوی دیگر بیانگر ذات فوتبال ایران است، مسئلهای که باید برای آن چارهای اندیشید؟