کمک کرونا به خودکامگان برای زندانی کردن روزنامه نگاران

فرارو- یک روزنامه نگار همواره با این تهدید واقعی زندگی می‌کند که تنها به دلیل روزنامه نگار بودن باقی عمرش را در زندان سپری کند. در ۱۰ دسامبر، «ماریا رسا» مدیر رسانه Rappler و برنده مشترک جایزه صلح نوبل امسال نسبت به افزایش مخاطرات پیش روی روزنامه نگاران هشدار داد.

به گزارش فرارو به نقل از اکونومیست؛ او خود در زادگاه‌اش فیلیپین با اتهاماتی مواجه شده که مجموعا ۱۰۰ سال زندان را برایش به همراه خواهند داشت. نظرسنجی سالانه صورت گرفته توسط «کمیته حفاظت از روزنامه نگاران» یک نهاد مدافع حقوق روزنامه نگاران مستقر در نیویورک این ترس ماریا را تایید می‌کند: تعداد روزنامه نگاران زندانی در سطح جهان به رکورد بالایی رسیده است.

در یکم دسامبر، کمیته حفاظت از روزنامه نگاران از زندانی بودن ۲۹۳ گزارشگر و خبرنگار در زندان و یا بازداشت آنان در اشکال دیگر خبر داد. در این میان چین با داشتن ۵۰ خبرنگار و روزنامه نگار زندانی صدرنشین فهرست کشور‌های دارای بیش‌ترین روزنامه نگاران بازداشت شده بوده است. میانمار در رتبه دوم قرار گرفته است.

در ماه مه، یک خط پرواز «رایان ایر» بین یونان و لیتوانی به بلاروس تغییر مسیر داد تا «رومن پروتاسویچ» روزنامه نگار بلاروسی توسط مقام‌های آن کشور بازداشت شود. چنین رفتاری باعث پیوستن بلاروس به جمع پنج کشور برتر از نظر بازداشت روزنامه نگاران شده است.

هفتاد درصد از خبرنگارانی که در سال ۲۰۲۱ میلادی در حال گذراندن دوران محکومیت یا بازداشت بودند به ارتکاب «جرایم ضد دولتی» متهم شدند و ۱۶ درصد از آنان به دلیل انتشار «اخبار کذب» بازداشت شده بودند. تقریبا یک هفتم از آنان بدون هیچ اتهامی بازداشت شده بودند.

رژیم‌های استبدادی به طور فزاینده‌ای نسبت به مطبوعات بردباری‌شان را بیش از گذشته از دست می‌دهند و در جهانی که کرونا حواس‌اش را پرت کرده دولت‌های سرکوبگر از این شرایط به نفع خود سوء استفاده می‌کنند. در بسیاری از کشور‌ها خبرنگاران از دسترسی به اطلاعات منع شده‌اند و انتشار گزارش‌های انتقادی محدود شده است. در برخی دیگر از کشور‌ها خبرنگاران به دلیل پوشش خبری کرونا بازداشت شده اند.

منازعات نیز به برخی از حاکمان فرصتی برای سرکوبگری بیش‌تر داده است. از زمانی که ارتش برمه در ماه فوریه دولت «آنگ سان سوچی» را سرنگون کرد ۲۶ روزنامه نگار بازداشت شده اند. در اتیوپی با تشدید درگیری بین نیرو‌های دولتی و شورشیان تیگرایی، «ابی احمد» نخست وزیر اتیوپی قوانین اضطراری سخت گیرانه‌ای را وضع کرده است. دستگیری‌های ناشی از این مقررات اتیوپی را پس از اریتره به عنوان سرکوبگرترین دولت آن قاره در رتبه دوم از نظر بدترین زندانبان روزنامه نگاران در آفریقا قرار داده است.

سرکوبگری حزب کمونیست چین علیه هنگ کنگ گسترش یافته و برای اولین بار است که این موضوع در گزارش کمیته حفاظت از روزنامه نگاران مطرح شده است. پس از اعتراضات گسترده علیه «الکساندر لوکاشنکو» رئیس جمهوری بلاروس رژیم تحت رهبری او آزادی مطبوعات را محدودتر ساخته است. در روسیه کشور همسایه بلاروس خبرنگاران و سازمان‌های رسانه‌ای با سرکوبگری فزاینده رژیم تحت رهبری «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری آن کشور مواجه هستند. هر کس از او و رژیم‌اش انتقاد کند با برچسب «عامل خارجی» مواجه می‌شود.

خودکامگان عرصه‌ای فراتر از رسانه‌های سنتی را رصد می‌کنند. در رواندا شش نفر از هفت خبرنگار بازداشت شده گزارش های‌شان را عمدتا در «یوتیوب» به اشتراک گذاشته بودند. هم چنین، دولت‌ها از رسانه‌های اجتماعی برای نظارت بر روزنامه نگاران استفاده می‌کنند.

اطلاعات نادرست منتشر شده در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی اغلب توسط رژیم‌های مستبد به اشتراک گذاشته می‌شوند و همزمان روزنامه نگاران را به دلیل انتشار «اخبار جعلی» زندانی می‌کنند. بعید است که مستبدان جهان به زودی با رسانه‌ها مدارا کنند. در نتیجه، تعداد روزنامه نگاران زندانی کماکان رو به افزایش خواهد بود.

منبع: اکونومیست