گروهی از پژوهشگران در حال مطالعه ابزارهای بیولوژیکی هستند که به موش حفار برهنه اجازه میدهد تا سنین بالا قابلیت باروری داشته باشند. کشف این موجود میتواند به انسان کمک کند.
فرارو- زنان عمر طولانی تری در مقایسه با مردان دارند، اما چرخههای باروری آنان ثابت باقی میماند. از سن ۳۵ سالگی باروری آنان به سرعت کاهش مییابد با این وجود، زنان بیش تری در تلاش برای فرزند دار شدن از این سن به بعد هستند زمانی که شانس موفقیت آنان برای بارداری کمتر میشود.
به گزارش فرارو به نقل از ال پائیس؛ در میان بسیاری از راههای تحقیقاتی برای غلبه بر این محدودیت طبیعت برخی از دانشمندان احتمالاتی را در موش حفار برهنه مشاهده کرده اند جوندهای که در کنیا، اتیوپی و سومالی سکونت دارند و اکنون نیز به دلیل علمی در آزمایشگاههای سراسر جهان به دلیل علاقه دانشمندان به خصوصیات بیولوژیکی شان مورد بررسی قرار میگیرند.
اگرچه این نوع از موش متعلق به خانواده موشها است با این وجود، تفاوت اصلی در میزان طول عمر این موش در مقایسه با موشهای دیگر است. موش حفار برهنه میتواند تا ۳۲ سال عمر کند در حالی که موشهای دیگر به ترتیب دو تا چهار سال عمر میکنند. مطالعات پیشتر صورت گرفته توسط پژوهشگرانی مانند "ورا گوربانووا" زیست شناس نشان داد که این حیوان چگونه مولکولهای اسید هیالورونیک (مادهای است که به طور طبیعی در پوست، چشم و مفاصل وجود دارد.
وظیفه اصلی آن به دام انداختن آب در داخل سلولهای بافتی، مرطوب نگه داشتن چشم و روان نگه داشتن مفاصل است) بسیار بزرگ تری در مقایسه با انسان یا موش تولید میکند امری که میتواند دست کم تا حدودی توضیح دهد که چرا این نوع از موشها عملا در برابر ابتلا به سرطان مصونیت دارند و بسیار بیش از آن چه که انتظار میرود زندگی میکنند. چنین ویژگیهایی توجه انکولوژیستها را به خود جلب کرده است.
تیمی به سرپرستی "میگل برینو انریکز" از دانشگاه پیستبرگ نتیجه مطالعه خود را در قالب مقالهای در مجله Nature Communications منتشر کرده اند که در آن فرایندهایی که به موش حفار برهنه اجازه داده میشود باروری خود را حفظ کند یا حتی در طول سالیان متمادی افزایش دهد توضیح داده شده است.
"برینو انریکز" میگوید:" در آزمایشگاه ما یک ملکه ۱۷ ساله داریم که آخرین زایمان او همراه با به دنیا آوردن ۲۷ نوزاد بود". او میافزاید: "یک موش حفار برهنه ماده یک یا دو ساله میتواند زایمانی همراه با تولد هشت نوزاد داشته باشد".
در این گونه خاص از جوندگان تنها یکی از مادههای موجود در کلنی بارور است مشابه آن چه در مورد زنبورها یا موریانهها رخ میدهد. با این وجود، با سیستمی تا حدودی شایستهتر چرا که ملکه زایمانی این چنینی ندارد. هنگامی که رئیس فعلی میمیرد یا ناپدید میشود زنان دیگر برای کسب جایگاه تاج و تخت و فرصت تولید مثل تا تغییر حاکم بعدی با یکدیگر رقابت میکنند.
تقریبا در تمام پستانداران از جمله در انسانها و موشها مادهها با تعدادی تخمک (سلولهای زاینده) متولد میشوند که در رحم مادرشان تولید میشوند. تعدادی از این تخمکها به تخمها تبدیل میشوند، اما اکثر آن تخمها به سادگی تخریب شده و میمیرند. این پژوهشگر مکزیکی اشاره میکند که سه احتمال برای توضیح بهبود باروری موشهای حفار برهنه مطرح شده است.
یک احتمال آن است که این نوع از موشها با تخمکهای زیادی متولد شده اند احتمال دیگر آن است که تعداد اندکی از آن موشهایی که متولد شدند مردند و آخرین احتمال آن است که موشهای ماده پس از تولد به تولید تخمک ادامه دادند. نتایج این مطالعه نشان میدهد از هر سه احتمال نشانههایی دیده میشود.
پژوهشگران در مراحل مختلف رشد تخمدانهای موشهای حفار برهنه که در طول زندگی بارور هستند را با تخمدانهای موشهایی که در نه ماهگی پس از تولد از دست دادن قابلیت باروری شان آغاز میشد مورد مقایسه قرار دادند. در میانه یافتههای دیگر آنان مشاهده کردند که هشت روز پس از تولد موشهای حفار برهنه ۹۵ برابر بیش از موشهای همسن خود تخمک داشتند. آنان هم چنین دریافتند که تولید تخمک در موشهای حفار برهنه ده سال پس از تولد هنوز امکان پذیر است.
یکی دیگر از جنبههای جالب این حیوان آن است که تمام مادههای آن بسته به این که بالای سرشان ملکه قرار دارد یا خود ملکه هستند میتوانند تولید مثل کنند. برای درک فرایندهای پشت این تغییرات نویسندگان مقاله مرتبط با مطالعه صورت گرفته مادههای سه ساله را از کلنی خارج کردند و بارور شدن آنان را ممکن ساختند.
بنابراین، آنان مشاهده کردند که زیردستان دارای سلولهای پیش ساز سلولهای تخم در تخمدانهای خود هستند، اما تنها زمانی تقسیم را آغاز کردند که مادهها موقعیت ملکه را کسب کرند.
به این ترتیب میتوانیم این سلول را بگیریم و مورد کِشت قرار دهیم تا در شرایط آزمایشگاهی تقسیم شوند و سازوکارهایی که آن را کنترل میکنند مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. ما میتوانیم ببینیم که چگونه میتوان ژنهای خاصی را فعال کرد که با محافظت از کیفیت تخمکها و محیطی که در آن زندگی میکنند برای محافظت از عملکرد تخمدانها ارتباط دارند.
مهمترین نکته مشاهده شده در بررسی آن بود که بسیاری از ژنهای موجود در موش حفار برهنه در انسان نیز یافت میشوند. با این وجود، غیر فعال شده اند یا به اندازه موشهای حفار برهنه فعال نیستند. این پژوهشگر اشاره میکند این بدان معنا نیست که فردا یک قرص جادویی برای بارور کردن انسانها خواهیم داشت بلکه صرفا یک پیشرفت در روند پژوهش در این باره است.
امکان این تغییرات ژنتیکی برای تقلید از قدرت تخمدانهای موشهای حفار برهنه اکنون با موفقیت بر روی موشهای آزمایشگاهی آزمایش شده اند. ارزیابی در این باره نه تنها به دلیل موضوع تولید مثل و باروری مورد توجه قرار گرفته بلکه تخمدانها هم چنین بخشی از سیستمی هستند که از بدن مان در برابر پوکی استخوان، سرطان و بیماریهای روانی محافظت میکند و زمانی که زن به یائسگی میرسد این محافظت از بین میرود. این عملکرد به ما اجازه میدهد تا در مورد چگونگی حفظ مزایای تخمدان فعال برای مدت زمان طولانیتر در موش حفار برهنه فکر کنیم.
موشهای حفار برهنه علیرغم مبتلا نشدن به سرطان و نشان دادن مقاومت غیر عادی از خود در برابر درد اغلب میمیرند. سیستم ایمنی این نوع از موش در برابر عفونتهای ویروسی مصونیت ندارد. در برخی موارد موشهای حفار برهنه پس از مواجهه با ویروس کرونا در آزمایشگاه مردند.
هم چنین، زمانی فرا میرسد که قلب این نوع از موش مانند ماشینی که برای پایان کار برنامه ریزی شده به سادگی از تپش باز میایستد. با این وجود، موشهای حفار برهنه یکی از جالبترین حیوانات برای درک رازهای طول عمر هستند.
همان طور که "برنو انریکز" میگوید موشهای حفار برهنه ممکن است در مسابقه زیبایی برنده نشوند، زیرا فاقد زیبایی متعارف هستند، اما قطعا در مسابقه زندگی برنده شده اند، زیرا از تمام سازوکارهای دفاعیای که میتوانید تصور کنید برای زنده ماندن موجودات مفید و ضروری هستند برخوردارند.