علل ابتلا به اچ‌آی‌وی در بین کل مواردی که از سال ۱۳۶۵ تاکنون در کشور به ثبت رسیده‌اند به ترتیب، تزریق با وسایل مشترک در مصرف‌کنندگان مواد (۵۵.۷ درصد)، رابطه جنسی (۲۶.۲ درصد) و انتقال از مادر به کودک (۱.۷ درصد) بوده است.
براساس اعلام وزارت بهداشت تا پایان خرداد ماه سال ۱۴۰۲ از بین افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی ثبت‌شده ۲۳ هزار و ۹۰۲ نفر زنده هستند و ۵۴.۹ درصد علت ابتلا به ویروس عامل ایدز، "روابط جنسی" پرخطر بوده است و ۸۱درصد مبتلایان مرد هستند.
به گزارش تسنیم، HIV ویروس نقص ایمنی بدن انسان است. این ویروس با از بین بردن سلول‌های مهم بدن به‌نام لنفوسیت‌های T که با بیماری و عفونت مبارزه می‌کنند، سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند.
هنگامی که تعداد لنفوسیت‌های T در فرد آلوده به HIV تا حد معینی سقوط کند، شخص مستعد ابتلا به مجموعه‌ای از بیماری‌ها می‌شود که در حالت معمول، بدن می‌تواند آنها را مهار کند. ایدز عبارت است از مجموعه‌ای از نشانه‌ها که به‌علت عفونت مزمن HIV ایجاد می‌شود، در این مرحله پس از یک دوره طولانی که حتی می‌تواند بیش از ۱۰ سال طول بکشد، ویروس زیاد می‌شود و با کاهش تعداد لنفوسیت‌ها، سطح ایمنی فرد پایین می‌اید و مستعد ابتلا به عفونت‌ها می‌شود.
این ویروس می‌تواند از طریق تماس جنسی، از طریق خون و فرآورده‌های خونی آلوده (مثلاً از طریق به‌کارگیری وسایل مشترک تزریق مانند سوزن یا سرنگ) و از طریق مادران آلوده به شیرخواران در طول بارداری، زایمان و یا تغذیه با شیر مادر منتقل شود.
برخلاف برخی از ویروس‌های دیگر، بدن انسان نمی‌تواند به‌طور کامل از وجود ویروس HIV پاک شود. درمان قطعی در حال حاضر وجود ندارد، اما با مراقبت‌های پزشکی مناسب، HIV می‌تواند کنترل شود. دارو‌هایی که برای درمان HIV استفاده می‌شود، درمان ضدویروسی است. این دارو‌ها میزان ویروس افراد را به تعداد کمی کاهش می‌دهند و این بیماران می‌توانند زندگی طولانی و سالم داشته باشند.
براساس اعلام وزارت بهداشت تخمین زده می‌شود که از ابتدای شناسایی ایدز در ایران تاکنون، ۴۶ هزار و ۱۴۵ نفر در کشور مبتلا به اچ‌آی‌وی شده باشند. بر اساس نظام جامع مدیریت داده‌های الکترونیک اچ‌آی‌وی کشور، تا پایان خردادماه سال ۱۴۰۲ از بین افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی شناسایی، ثبت و گزارش شده ۲۳ هزار و ۹۰۲ نفر زنده هستند که از این تعداد ۱۸ هزار و ۳۲۶ نفر خدمات مربوط به مراقبت و درمان اچ‌آی‌وی را دریافت کرده‌اند و تعداد ۱۷ هزار و ۳۷۷ نفر تحت درمان قرار دارند.
حدود ۸۱ درصد کل موارد ابتلا را مردان و ۱۹ درصد را زنان تشکیل می‌دهند، اما الگوی راه انتقال و درصد ابتلای زنان و مردان در سال‌های اخیر تغییر کرده است به گونه‌ای که از کل موارد شناسایی و گزارش شده در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۲، ۲۶ درصد موارد ثبت را زنان و ۷۴ درصد آنها را مردان تشکیل می‌دهند.
۵۵ درصد از کل موارد شناخته شده در زمان تشخیص، در گروه سنی ۲۵ تا ۳۹ بوده‌اند و ۷۵ درصد از کل موارد شناخته شده در زمان تشخیص، در گروه سنی ۲۰ تا ۴۵ بوده‌اند و الگوی انتقال سنی در سال‌های اخیر تغییری نکرده است.
راه انتقال حدود ۲ درصد از این موارد مربوط به خون و فرآورده‌های خونی در سال‌های پیش از اجرای سیاست پالایش صد در صدی خون سالم توسط سازمان انتقال خون بوده است؛ این در حالی است که در بین مواردی که در سه‌ماهه اول سال ۱۴۰۲ تشخیص داده شده‌اند راه احتمالی انتقال در ۱۲.۵ درصد موارد اعتیاد تزریقی، ۵۴.۹ درصد روابط جنسی و در ۳۲.۶ درصد راه احتمالی ابتلا بیان نشده و هیچ مورد ابتلا جدیدی از طریق خون و فرآورده‌های خونی ثبت نشده است.
علل ابتلا به اچ‌آی‌وی در بین کل مواردی که از سال ۱۳۶۵ تاکنون در کشور به ثبت رسیده‌اند به ترتیب، تزریق با وسایل مشترک در مصرف‌کنندگان مواد (۵۵.۷ درصد)، رابطه جنسی (۲۶.۲ درصد) و انتقال از مادر به کودک (۱.۷ درصد) بوده است. راه انتقال در حدود ۱۶.۳ درصد از این گروه نامشخص مانده است.
