متاسفانه در شرایطی قرار داریم که طرف مقابل ما در مسائلی از جمله تحریم و FATF دست بالا را دارند. این را هم اشاره کنم که اتفاقا در دوره هایی، ما دست بالا را داشتیم و میتوانستیم چانه زنی کنیم. توییت آقای همتی حاوی این نکته است که ما اکنون رضایتها را جلب کرده ایم و میخواهیم به FATF بپیوندیم، اما در این معرکهای که اخیرا در منطقه شکل گرفته و درگیریهای فعلی، بعید است که تمرکز اروپا و غرب برای حل مسئله FATF کافی باشد. هر چند امیدواریم که بنا بر سخن آقای همتی هر چه سریعتر به این دستاورد برسیم. کل برداشت من از توییت ایشان این است که گروهی که اخیرا در حوزه اقتصاد سر کار آمده اند، تلاش کرده اند که تغییراتی ایجاد کنند و ۵۰ درصد داخل کشور را هم راضی کرده اند، اما باید دید ۵۰ درصد خارج از کشور چه میشود
فرارو- حل مسئله FATF، گرچه از موضوعات مهم اقتصاد کشور و وعدههای دولت چهاردهم است، اما با توجه به حساسیتهای منطقهای و شرایط ویژه سیاسی/نظامی موجود این روزها، در کانون توجه نبود. اما عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد با توییتی در شبکه اجتماعی ایکس، به این موضوع پرداخته است.
به گزارش فرارو، همتی در توییتی نوشته است: «صبح امروز گزارشی از وضعیت فعلی و اقدامات ضروری برای عادی سازی پرونده ایران در FATF به رئیس جمهور ارائه کردم. این اقدامات با آنچه که در رسانهها گفته میشود متفاوت است. ایشان مقرر کردند؛ اقدامات لازم جهت رفع محدودیتها و تعلیق اقدام تقابلی گروه اقدام ویژه مالی (FATF) در چارچوب منافع ملی کشور پیگیری شده و همزمان نسبت به رفع دغدغهها و نگرانیهای داخلی در این خصوص از طریق همکاری نهادهای اقتصادی با شورای عالی امنیت ملی اقدام شود.»
در این توییت به موضوع مقدمه سازی برای رفع محدودیتهای FATF از یک سو و همکاری با شورای عالی امنیت از سوی دیگر اشاره شده است، با توجه به این مطلب، پرسشهایی درباره چگونگی تحقق وعده وزیر اقتصاد و منظور وی از برخی بندهای اشاره شده در توییت وی مطرح است. مرتضی افقه، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه چمران اهواز در گفتگو با فرارو، به این پرسشها پاسخ داده است:
مرتضی افقه به فرارو گفت: «قبل از هر چیز باید تاکید کنم که سخنان آقای همتی در این توییت نشان میدهد که تیم اقتصادی دولت سعی دارد به FATF بپیوندد، که نکته مثبتی است، اما نباید فراموش کنیم که ما فرصت سوزی کرده ایم و در بسیاری از بزنگاهها، فرصتها را از دست داده ایم. این سوال هم وجود دارد که اگر میدانستیم با پیوستن به FATF بسیاری از مشکلات پیش نمیآید، چرا از سالهای گذشته فکری به حال این وضعیت نکردهایم. درست است که رئیس جمهور کشور و تیم اقتصادی کشور تغییر کرده است، اما آن افرادی که در ارکان و نهادهای مختلف کشور، مخالف بودند، اکنون چه تغییری کرده اند یا چه چیزی عوض شده است؟ شاید تنها تفاوت، تشدید تنگناهای اقتصادی برای کشور باشد که باعث شده به مرحلهای برسیم که تصمیمهای جدیدی بگیریم.»
وی افزود: «متاسفانه در شرایطی قرار داریم که طرف مقابل ما در مسائلی از جمله تحریم و FATF دست بالا را دارند. این را هم اشاره کنم که اتفاقا در دوره هایی، ما دست بالا را داشتیم و میتوانستیم چانه زنی کنیم. توییت آقای همتی حاوی این نکته است که ما اکنون رضایتها را جلب کرده ایم و میخواهیم به FATF بپیوندیم، اما در این معرکهای که اخیرا در منطقه شکل گرفته و درگیریهای فعلی، بعید است که تمرکز اروپا و غرب برای حل مسئله FATF کافی باشد. هر چند امیدواریم که بنا بر سخن آقای همتی هر چه سریعتر به این دستاورد برسیم. کل برداشت من از توییت ایشان این است که گروهی که اخیرا در حوزه اقتصاد سر کار آمده اند، تلاش کرده اند که تغییراتی ایجاد کنند و ۵۰ درصد داخل کشور را هم راضی کرده اند، اما باید دید ۵۰ درصد خارج از کشور چه میشود.»
این اقتصاددان در ادامه گفت: «حقیقت این است که بخشهای زیادی از توییت آقای همتی مبهم است و میتوان تفاسیر مختلفی از آن داشت. برای مثال بخشی که اشاره میکنند ماجرا آن طور که رسانهها میگویند، نیست، را دقیق نمیدانیم که چیست. درواقع ما نمیدانیم اصلا منظور آقای همتی به کدام رسانهها است و اصلا رسانهها چه گفته اند که منظورشان آن نیست. حدس من است است که آقای همتی با توییت خود تلاش کرده اند تا حدودی تاثیر روانی متاثر از وضعیت نرخ ارز را کاهش دهند و به نوعی گفتار درمانی انجام دهند یا تقاضا برای ارز را کاهش دهند. همچنین حدس دیگر این است که در بخشهایی از این توییت، گروههایی خاص مدنظر بوده اند نه عموم مردم، برای مثال میدانیم که عدهای در کشور هستند که به علل خاص، مخالف شکل گیری FATF هستند. در نتیجه آقای همتی با همکاری دولت با شورای امنیت ملی در زمینه FATF اشاره کرده است تا به این افراد که در مجلس یا خارج از مجلس حضور دارند بگوید مسئله با همکاری شورای امنیت ملی انجام میشود.»
وی افزود: «ای کاش وزیر محترم واضحتر صحبت میکردند. چون وقتی صحبتها ابهام آمیز است، ما هم مجبوریم تعابیری متفاوت از موضوع را داشته باشیم. شاید آقای همتی در توییت زدن محدودیت دارند و مجبورند در لفافه صحبت کنند، یا به علت محرمانه بودن برخی موضوعات نمیتوانند راحت صحبت کنند و در نتیجه سعی کرده اند گفتاردرمانی کرده و پیام خود را به گروههای خاص برسانند. مقدماتی که آقای همتی مورد اشاره قرار داده و گفته اند مقدمات را فراهم کرده ایم، میتواند شامل بسترسازیها و تلاشهایی برای شفاف سازی حسابهای مالی کشور باشد. به طور کلی این توییت را بیشتر پیام سربسته به گروههای خاص و گفتاردرمانی برای کنترل نرخ ارز میبینم.»