الماس وینستون رد: راز سرخی نایاب‌ترین گوهر جهان فاش شد

فرارو- الماس وینستون رد، یکی از نایاب‌ترین گوهرهای جهان با وزن ۲.۳۳ قیراط و رنگ سرخ خالص (Fancy Red)، در سال ۲۰۲۵ توسط تیمی از دانشمندان در موزه ملی تاریخ طبیعی اسمیتسونین مورد مطالعه علمی قرار گرفت. این الماس، که توسط رونالد وینستون، پسر جواهرساز مشهور هری وینستون، در سال ۲۰۲۳ به اسمیتسونین اهدا شد، به دلیل رنگ بی‌نظیر و پیشینه مرموزش توجه جهانی را جلب کرده است. مطالعه‌ای که در بهار ۲۰۲۵ در مجله Gems & Gemology منتشر شد، برای اولین بار سرنخ‌هایی از منشأ زمین‌شناختی و تاریخچه این گوهر ارائه داد. در این مقاله، با استناد به منابع معتبری مانند Scientific American، Forbes، IFLScience، Smithsonian Magazine و GIA، جزئیات این پژوهش بررسی می‌شود.

پیشینه تاریخی وینستون رد

به گزارش فرارو، الماس وینستون رد با تاریخچه‌ای پرماجرا، از هند تا هالیوود سفر کرده است:

• ۱۹۳۸: اولین سند شناخته‌شده، فروش الماس توسط ژاک کارتیه به مهاراجه نوانگر هند است، که آن را راج رد می‌نامیدند. IFLScience گزارش داده که منشأ پیش از ۱۹۳۸ نامعلوم است، زیرا آرشیو کارتیه اطلاعات بیشتری ندارد.
• ۱۹۸۸: رونالد وینستون الماس را از جم صاحب سری شتروسالیاسینجی، پسر مهاراجه، بازخرید کرد. قرار بود در افتتاحیه سالن هری وینستون در توکیو در نوامبر ۱۹۸۸ رونمایی شود، اما به دلیل بیماری امپراتور هیروهیتو به تعویق افتاد.
• ۱۹۸۹: این الماس توسط بروک شیلدز، بازیگر هالیوود، به‌صورت انگشتری طلایی در مراسم سالگرد سالن توکیو پوشیده شد.
• ۲۰۲۳: رونالد وینستون الماس را به‌همراه ۴۰ گوهر دیگر از مجموعه وینستون فانسی کالر به اسمیتسونین اهدا کرد، که Forbes آن را یکی از مهم‌ترین هدایای موزه توصیف کرد.
• ۱ آوریل ۲۰۲۵: الماس در گالری وینستون اسمیتسونین، کنار الماس هوپ، برای عموم به نمایش درآمد.

Smithsonian Magazine این الماس را به دلیل رنگ خالص و برش Old Mine Brilliant (مربعی با لبه‌های گرد و فست‌های بزرگ‌تر، متعلق به پیش از اواسط قرن بیستم) یکی از نایاب‌ترین گوهرهای جهان می‌داند.

ویژگی‌های زمین‌شناختی

رنگ سرخ وینستون رد نتیجه فرآیندهای زمین‌شناختی منحصربه‌فرد است:

• تشکیل رنگ: برخلاف الماس‌های رنگی که رنگشان از ناخالصی‌هایی مانند نیتروژن (زرد) یا بور (آبی) ناشی می‌شود، سرخی وینستون رد به دلیل تغییر شکل پلاستیکی در ساختار کریستالی است. GIA توضیح داده که فشار و دمای شدید در گوشته زمین (عمق ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتری) شبکه کربنی الماس را تغییر داده و نور را به‌گونه‌ای جذب می‌کند که رنگ سرخ خالص تولید می‌شود.
• شبکه نقص‌ها: مطالعه با طیف‌سنجی رامان و تصویربرداری میکروسکوپی نشان داد که وینستون رد دارای شبکه‌های نقص متراکم است، که Scientific American آن را نتیجه فشارهای عظیم می‌داند.
• منشأ احتمالی: مقایسه با دیگر الماس‌های سرخ نشان داد که ونزوئلا یا برزیل محتمل‌ترین منشأ هستند، اما IFLScience تأکید کرده که به دلیل کمبود داده‌های زمین‌شناسی، منشأ دقیق نامعلوم است.

Gems & Gemology گزارش داده که تنها ۰.۰۴ درصد از الماس‌های رنگی دنیا رنگ سرخ خالص دارند، و وینستون رد با وزن ۲.۳۳ قیراط، پنجمین الماس سرخ بزرگ جهان پس از موساییف رد (۵.۱ قیراط) است.

اهمیت علمی و فرهنگی

وینستون رد نه‌تنها از نظر علمی، بلکه از منظر فرهنگی و تاریخی نیز برجسته است:

• علمی: این اولین مطالعه جامع روی یک الماس سرخ بزرگ است، که GIA آن را نقطه عطفی در شناخت منشأ رنگ الماس‌ها می‌داند. Smithsonian Magazine گزارش داده که این پژوهش به درک بهتر تشکیل الماس‌ها در گوشته زمین کمک می‌کند.
• فرهنگی: اهدای وینستون رد توسط رونالد وینستون، که ادامه‌دهنده میراث پدرش (اهدای الماس هوپ در ۱۹۵۸) است، جایگاه اسمیتسونین را به‌عنوان مرکز گوهرشناسی جهان تقویت کرد. Forbes این مجموعه را «سمفونی رنگ‌ها» توصیف کرده که کنار ۴۰ گوهر دیگر، طیف کاملی از رنگ‌های الماس را نمایش می‌دهد.
• ارزش: وینستون رد به دلیل نایابی «بی‌قیمت» تلقی می‌شود، اما IFLScience ارزش تقریبی الماس‌های سرخ مشابه را ۱ میلیون دلار به ازای هر قیراط تخمین زده است.

چالش‌ها و پرسش‌های بی‌پاسخ

با وجود پیشرفت‌های علمی، برخی پرسش‌ها باقی مانده‌اند:

• منشأ دقیق: فقدان داده‌های زمین‌شناسی از معادن ونزوئلا و برزیل، شناسایی منشأ را دشوار کرده است.
• پیشینه اولیه: تاریخچه پیش از ۱۹۳۸ نامعلوم است، که GIA آن را به محدودیت آرشیوهای کارتیه نسبت داده است.
• نقص‌های داخلی: شبکه‌های نقص متراکم وینستون رد، که به رنگ سرخ منجر شده‌اند، ممکن است شکنندگی آن را افزایش دهند، که نیاز به مطالعه بیشتر دارد.