حال ناخوش اقتصاد دیجیتال در پساجنگ؛ کسی صدای صاحبان کسب‌وکار را نمی‌شنود

چالش‌های از دسترس خارج شدن اینترنت منحصر به قطع ارتباط شهروندان با یکدیگر و فضای مجازی نبود؛ کما اینکه زندگی مجازی شهروندان در خریدها و معاملات اینترنتی را تحت تأثیر قرار داده است؛ به گونه‌ای که بر اساس اعلام بسیاری از استارتاپ‌ها و پلتفرم‌های خرید و فروش کالا، ارتباط با مشتریان در جنگ ۱۲ روزه تقریبا به صفر رسیده بود. 

به گزارش اقتصادنیوز، به اعتقاد برخی مسئولان کسب و کارهای مجازی کوچک و متوسط، این بنگاه‌ها حتی با وجود گذشت یک هفته از وقوع آتش بس و بازگشت اینترنت به شبکه پایدار همچنان با مشکلات حل نشده‌ای مانند کاهش تعداد مشتریان و چالش‌های زیرساختی دست و پنجه نرم می‌کنند. 

شاید اولیه‌ترین راهکاری که در این میان به ذهن خطور کند، تمهیدات دولت برای حمایت از این کسب و کارها بعد از پایان بحران باشد اما چنین به نظر می‌رسد این مُسکن‌های موقتی نه تنها حکم تنفس مصنوعی را دارند بلکه شاید در میانه راه، پاسخگوی معضلات این کسب و کارها نباشد و از یک مرحله به بعد حتی قطع شوند. 

صادق محمدی دبیر اتحادیه کسب و کارهای مجازی بر این باور است که «امروز نمی‌توان خوش بین بود حمایتی در انتظار کسب و کارها باشد. اتفاقات شبیه به جنگ با ارائه بسته‌های حمایتی به روال گذشته باز نمی‌گردد. وقتی حاکمیت در اوج بحران تصمیم‌هایی مثل قطعی اینترنت می‌گیرد، می‌تواند شرایط بازرگانی را باز بگذارد و یک سری ورودی خروجی‌ها را تسهیل می‌کند.» 

مشروح گفت‌وگو با صادق محمدی دبیر اتحادیه کسب و کارهای مجازی را در ادامه بخوانید؛ 

«صادق محمدی»، دبیر اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی درباره چالش کسب و کارهای اینترنتی پس از قطع اینترنت در زمان جنگ ایران و اسرائیل با اشاره به چالش‌های کسب و کارهای اینترنتی در جنگ ۱۲ روزه و تبعات پساجنگ برای بنگاه‌های دیجیتال، بزرگترین معضل را دسترسی اینترنت دانست. 

دردسرهای زیرساختی برای کسب و کارها در دوران پساجنگ

او گفت: در این جنگ ۱۲ روزه و حتی با اتمام جنگ، اینترنت سرورها به منظور ارائه خدمات و ارتباط با مشتریان و پلتفرم‌ها به طور کامل از دست رفته بود. این مشکلات را باید به ارتباط پلتفرم‌ها با تیم کسب و کار که بیشتر آن‌ها دورکار هم بودند تسری داد. 

محمدی با توجه به شرایط فعلی پلتفرم‌های مجازی، اعلام کرد که اکنون شرایط ثابت‌تر شده اما بعد از بازگشت اینترنت به شبکه پایدار باز هم کسب و کارها مشکلاتی در برقراری با تیم خود و البته اتصال به اینترنت دارند. 

چرا کسب و کارها از دسترسی به اینترنت محروم می‌شوند؟ 

دبیر اتحادیه کسب و کارهای اینترنتی عنوان کرد: در شرایط بحران و با توجه به تصمیم گیری‌های حاکمیتی، بهترین اتفاق می‌تواند این باشد که دسترسی به اینترنت محدود نشود. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که قطع دسترسی ها، چقدر در محدود کردن برخی فعالیت‌های مدنظر حاکمیت تاثیر دارد؟ در این مدت، مسائلی را شاهد بودیم که نشان می‌داد قطع اینترنت، تأثیری روی هدف اصلی نداشت و به نظر می‌رسید فقط یک تصمیم هیجانی و متناسب با شرایط بود. این تصمیم نقاط قوت و ضعفی هم داشت که می‌توانست گرفته نشود. 

میزان خرید اینترنتی مردم کاهشی شد

محمدی در بخش دیگری از این گفت و گو درباره مشکلات دیگری که کسب و کارهای اینترنتی در طول جنگ ۱۲ روزه با آن مواجه بودند، گفت: آسیب به کسب و کار اینترنتی فقط از جنس بیرونی و حاکمیتی نیست. اتفاقات مشابه این موضوع، تأثیر زیادی در میزان درآمد، فروش و شرایط کاری این بنگاه‌ها می‌گذارد. در حال حاضر که اینترنت در شرایط نرمال به سر می‌برد بسیاری از کسب و کارها همچنان در معرض ضرر و زیان‌های ناشی از جنگ ۱۲ روزه قرار دارند.

شرایط جامعه به گونه‌ای پیش می‌رود که مردم میزان خرید اینترنتی را به دلیل مبهم بودن شرایط، کم کرده‌اند و بسیاری از کسب و کارها به ۵۰ درصد میزان درآمد خود برنگشته‌اند که بازتاب آن را می‌توان در بورس، ریتیل، سایت‌های گردشگری، پلتفرم‌های ارز دیجیتال و طلا هم مشاهده کرد. 

محمدی چالش دیگر کسب و کارهای کوچک و متوسط را در بحران جنگ، تعدیل نیروی انسانی دانست و افزود: بازتاب اتفاقات ناشی از جنگ را می‌توان در تعدیل نیروی انسانی عنوان کرد که از خرداد آغاز شده و موج بعدی را در تیرماه و مردادماه شاهد خواهیم بود. به طور قطع، این تصمیم گیری‌ها تاثیر منفی خود را بر آینده کسب و کار می‌گذارد. در این ۱۲ روز شرایط برای همه مبهم بود و هنوز این ابهام ادامه دارد. بنابراین کسب و کارها، توسعه را متوقف کردند چون توسعه هر کسب و کاری مبتنی بر نیروی انسانی است. 

وقتی توسعه در پلتفرم‌های اینترنتی معنای خود را از دست می‌دهد

او با ارائه یک ارزیابی کلی از وضعیت توسعه کسب و کارها گفت: به طور عمومی توسعه متوقف یا کم شده است. بسیاری از کسب و کارها در اتفاقات روزانه دچار مشکل هستند و نه تنها نمی‌توانند توسعه دهند بلکه در نگه داشتن وضعیت موجود هم دچار اختلاف اند. در حال حاضر پلتفرم‌های آنلاین سفر و گردشگری چه فعالیت و درآمدی می‌توانند داشته باشند؟ آیا پروازی هست که مسافران به سفر خارجی بروند یا تضمینی هست که بتوانند به کشور بازگردند؟ 

دبیر اتحادیه کسب و کارهای دیجیتال در ادامه این گفت و گو درباره رخنه موج اضطراب و استرس روی کسب و کارها به چند نکته اشاره کرد و گفت: فضای کسب و کار همیشه مبتنی بر امید و توسعه متمرکز است اما وقتی می‌بینید فاندرها، مدیران و کارشناسان ناامید یا مضطرب هستند و در فضای ابهام قرار دارند به طور مستقیم روی عملکرد کسب و کارهای آنلاین تاثیر دارد. 

محمدی درباره کسب و کارهایی که بیشترین آسیب را از جنگ ۱۲ روزه دیده اند، گفت: کسب و کارهای کوچک و متوسط بیشتر از سایر بنگاه‌های دیجیتال در این مدت متحمل ضرر شدند؛ سرویس اینترنت کسب و کارهای کوچک و متوسط به دلیل ارزان بودن، روی هاستینگ خارجی قرار دارد. این در حالی است که کسب و کارهای اینترنتی بزرگتر، دسترسی بهتری دارند و از ارتباطات رادیویی برخوردارند اما وقتی به سمت کسب و کارهای خرد می‌رویم، از دسترسی بین المللی استفاده می‌کنند. الان سرویس این کسب و کارها صفر شده یا صدای‌شان را هم کسی نمی‌شنود. 

درآمد هزاران کسب و کار کوچک به صفر رسید

او گفت: در این مدت با اطمینان می‌گویم بیش از هزاران کسب و کار آسیب دیدند و در مدت جنگ ۱۲ روزه درآمدشان صفر بود اما صدای‌شان کمتر شنیده می‌شود. 

محمدی درباره حمایت از کسب و کارهای متضرر شده از جنگ گفت: تا پیش از آتش بس، منابع حمایتی اختصاص نیافته بود چون اولویت‌های بزرگتری در شرایط جنگی وجود دارد. الان هم بعید می‌دانم بسته‌های حمایتی برای این کسب و کارها در نظر گرفته شود چون این حمایت درگیر لایه‌های مختلفی است. به عنوان مثال، شاید بسته‌ای مالی تدوین شود اما در فرایند بانکی به مشکل می‌خورد و امکان برخورداری از این بسته برای کسب و کار متضرر وجود ندارد. 

او گفت: امروز نمی‌توان خوش بین بود که حمایتی در انتظار کسب و کارها باشد. اتفاقات شبیه به جنگ با ارائه بسته‌های حمایتی به روال گذشته باز نمی‌گردد. وقتی حاکمیت در اوج بحران تصمیم‌هایی مثل قطعی اینترنت می‌گیرد، می‌تواند شرایط بازرگانی را باز بگذارد و یک سری ورودی خروجی‌ها را تسهیل می‌کند. به عنوان مثال، حداقل‌ترین ارتباط یک کسب و کار با مشتری، ارسال پیامک ورود به پلتفرم است اما وقتی کسب و کار حتی در ارسال پیامک هم به دلیل مشکلات زیرساختی، محدودیت دارد آسیب جدی در انتظارش خواهد بود.