هر پرسش از هوشمصنوعی چقدر آب میخورد؟

گوگل برای نخستینبار پرده از میزان مصرف انرژی هوش مصنوعی خود برداشت؛ موضوعی که بحثهای تازهای درباره آینده فناوری و محیطزیست برانگیخته است.
شرکت گوگل، برای نخستینبار میزان مصرف انرژی هوش مصنوعی خود را بهطور دقیق محاسبه کرده است. طبق این گزارش، ارسال یک پرسش متنی در سرویس «جِمِنای» تقریباً به اندازه ۹ ثانیه تماشای تلویزیون انرژی مصرف میکند.
به گزارش فارس به نقل از سی بیاس نیوز، این اقدام بخشی از تلاش گوگل برای ایجاد یک روش استاندارد در سنجش اثرات زیستمحیطی مدلهای هوش مصنوعی است که شامل مصرف انرژی، آب و همچنین انتشار گازهای گلخانهای میشود.
با وجود اینکه اقتصاددانان معتقدند ابزارهای هوش مصنوعی میتوانند رشد اقتصادی جهانی را تقویت کرده و تا ۱۰ سال آینده حدود ۷ هزار میلیارد دلار (معادل ۷ درصد تولید ناخالص داخلی جهان) به اقتصاد اضافه کنند، اما دانشمندان نسبت به پیامدهای زیستمحیطی این فناوری هشدار دادهاند. مراکز داده هوش مصنوعی به حجم عظیمی از برق نیاز دارند و علاوه بر آن برای خنکسازی سختافزارهای مربوط به آموزش و اجرای مدلها، آب زیادی مصرف میکنند؛ موضوعی که میتواند فشار بر منابع آبی شهری وارد کرده و اکوسیستمهای محلی را مختل کند.
طبق گزارش مؤسسه فناوری ماساچوست آمریکا (ام آی تی)، افزایش تقاضا برای سختافزارهای پرقدرت در زمینه هوش مصنوعی، پیامدهای غیرمستقیم دیگری نیز دارد؛ از جمله مصرف انرژی در فرایند تولید و حمل این تجهیزات.
در همین حال، گزارش دفتر حسابرسی دولت آمریکا (جیای او) در آپریل امسال نشان داده که برخی مراکز داده جدید بین ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ مگاوات برق مصرف میکنند؛ معادل برق موردنیاز ۸۰ هزار تا ۸۰۰ هزار خانه مسکونی. با وجود این مقیاس مصرف، هنوز هیچ مقرراتی وجود ندارد که شرکتها را مجبور کند آمار مصرف انرژی و آب مراکز داده خود را بهطور شفاف منتشر کنند.
گوگل در مقاله فنی جدید خود اعلام کرد که برای هر پرسش متنی در «جِمِنای»، بهطور میانگین ۰٫۲۴ واتساعت انرژی، ۰٫۲۶ میلیلیتر آب (حدود ۵ قطره) و ۰٫۰۳ گرم معادل دیاکسیدکربن مصرف یا منتشر میشود.
برای مقایسه، سم آلتمن، مدیرعامل شرکت اُپنایآی، گفته که هر پرسش در «چتجیپیتی» حدود ۰٫۳۴ واتساعت انرژی و معادل یک پانزدهم قاشق چایخوری آب مصرف میکند.
گوگل همچنین به پیشرفتهای خود در کاهش اثرات زیستمحیطی اشاره کرده است. این شرکت میگوید طی ۱۲ ماه گذشته، مصرف انرژی و ردپای کربنی یک پرسش متوسط در «جِمِنای» بهترتیب ۳۳ و ۴۴ برابر کمتر شده و همزمان کیفیت پاسخها نیز ارتقا یافته است.
به بیان دیگر، گوگل میخواهد نشان دهد که میتوان میان بهرهوری هوش مصنوعی و پایداری محیطزیستی توازن ایجاد کرد؛ موضوعی که در آینده با افزایش استفاده جهانی از این ابزارها بیشازپیش اهمیت پیدا خواهد کرد.