فیلسوف

دیالکتیک به مثابه شیوه فهم جهان

گئورگ ویلهلم فریدریش هگل (1831-1770) فیلسوف بزرگ آلمانی، دشوارنویس بود و متن‌هایش به لحاظ ادبی و بلاغی بسیار سخت‌خوان و پیچیده. از این حیث اهل ادبیات احتمالا کمتر برای ذوق‌ورزی ادبی و لذت بردن از متن به آثار او مراجعه می‌کنند.

جان دیویی؛ فیلسوفی «عمل‌گرا» که دربارۀ «آموزش» می‌نوشت

فلسفۀ تعلیم و تربیتِ جان دیویی یکی از مهم‌ترین کمک‌های او به اندیشۀ بشری در آغاز قرن بیستم به شمار می‌آید.

زندگی پرفرازونشیب ویتگنشتاین، فیلسوفی که بیماری هم جلویش را نگرفت

در ۱۹۴۹ پزشکان تشخیص دادند که به سرطان پروستات مبتلاست. با وجود بیماری، همچنان روی دست‌نوشته‌هایش کار می‌کرد. تا آخرین روزها، علاقه‌اش به بحث‌های فلسفی زنده بود. حتی روی تخت بیماری، با شاگردان و دوستان نزدیکش دربارهٔ زبان و معنا حرف می‌زد. جملهٔ معروف آخرین شب زندگی‌اش این بود: «به دوستانم بگویید زندگی‌ام فوق‌العاده بوده است.»

دستاورد مک اینتایر برای ایران از نگاه علیرضا بهشتی؛ دانشجویان دوره دکترا او را نمی‌شناسند

برای ما که در رابطه با مدرنیته باید موضع خودمان را روشن کنیم و شاید موضع رد کامل یا پذیرش کامل را نخواهیم اتخاذ نماییم، خیلی می‌تواند کمک کند برای اینکه چگونه باید با پدیده مدرنیته و علم مدرن برخورد کرد و چه بخش‌هایی از آن را می‌توانیم بپذیریم و چه بخش‌هایی را نمی‌توانیم قبول کنیم

مصطفی ملکیان‌ فیلسوفی در هیبت یک دوست

ملکیان از معدود متفکران ایرانی است که به شکل نظام‌مند کوشیده میان عقلانیت و معنویت پیوندی ایجاد کند. پروژه فکری او که آن را «عقلانیت و معنویت» نامیده، واکنشی است به بحران‌های معنایی و اخلاقی بشر معاصر.

یک عکس یک روایت: کارل مارکس و همسرش

کارل مارکس، متفکر پرآوازه آلمانی و بنیان‌گذار اندیشه کمونیسم علمی، تنها نظریه‌پرداز اقتصاد و سیاست نبود، بلکه مردی بود میان دو جهان؛ یکی در تالارهای مطالعه و میدان‌های مبارزه، و دیگری در خانه‌ای کوچک با صدای خنده بچه‌ها. او با ذهنی خستگی‌ناپذیر و دلی سرشار از عشق، فلسفه را به زندگی پیوند زد و رد پررنگی در تاریخ بر جا گذاشت.

نگاهی به رمان «مردی که می خندد» اثر ویکتور هوگو

شرح طبیعت و اشیا از زبان هوگو در این اثر لحظاتی بکر می‌آفریند، آنقدر که خواننده هر ثانیه خود را در ژرفای این توصیفات بی‌نظیر غرق می‌بیند: خلیج که شیبهای تند اما نه چندان وسیع از هر سو احاطه‌اش کرده بودند، دم به دم تاریکتر می‌شد. مه کدر غروبگاهی غلیظ‌تر می‌شد.

بزرگ‌ترین فیلسوف دوران مدرن

اولین فیلسوفی که عقلانیت انتقادی مدرن را در دو حوزه‌ی نظری و عملی بیان کرد، شرح داد و آن را در مقابل مراجع و اتوریته‌های بیرونی که هزار سال تاریک‌اندیشی را بر اروپا تحمیل کرده بود قرار داد و به روشنی تمایز عقل خود بنیاد انتقادی را از عقل ابزاری نشان داد، ایمانویل کانت بود.

فیلسوفی که قبل از مرگش آینده را پیش‌بینی کرد و هشدار داد تمدن شاید به‌زودی فرو بپاشد

یکی از فیلسوفان برجسته، دنیل دنت بود که در آوریل ۲۰۲۴ در۸۲ سالگی درگذشت. او از تیزبین‌ترین و آینده‌نگرترین اندیشمندان نیم قرن اخیر بود. او در طول عمر خود، با جسارت به رویارویی با بعضی از مهم‌ترین پرسش‌ها درباره ذهن و آگاهی انسان پرداخت. در طول دوران کاری‌اش بیش از دوازده کتاب منتشر کرد؛ سهم قابل توجهی در رشته‌های مختلف از جمله علوم شناختی و فلسفه ذهن تا نظریه تکامل داشت و به مدافع سرسخت عقلانیت و شک‌گرایی تبدیل شد.

یک نگاه اجمالی؛ «فردریش نیچه» که بود و چه می‌اندیشید؟

فردریش نیچه یکی از تاثیرگذارترین فیلسوفان قرن نوزدهم بود؛ کسی که اندیشه‌های رادیکال و متفاوتش همچنان نقش پررنگی در شکل‌دهی به تفکر مدرن دارند.