تهدیدی فراتر از اسطوره؟ / تحیلی تاریخی فلسفی داستان یاجوج و ماجوج

فرارو- داستان یاجوج و ماجوج (Gog and Magog) اولین بار در کتاب مقدس یهود و به طور خاص در کتاب «حزقیال» ذکر شده است. در آنجا جوج (یاجوج) پادشاهی اهریمنی است که بر سرزمین ماجوج حکمرانی می‌کند و در آخرالزمان با سپاهی عظیم علیه دین خداوند سر به طغیان برمی‌دارد و نهایتا شکست می‌خورد. کتاب مکاشفۀ یوحنا (از مجموعۀ کتاب مقدس مسیحی) هم ظهور یاجوج و ماجوج را در آخرالزمان پیش‌بینی کرده است. در این کتاب یاجوج و ماجوج در واقع ملت‌های گمراه سراسر دنیا هستند که علیه دین خدا می‌جنگند و شکست می‌خورند.

به گزارش فرارو؛ قرآن کریم هم در دو سورۀ کهف و انبیا از یاجوج و ماجوج یاد کرده است. در سورۀ کهف یاجوج و ماجوج ظاهرا قومی وحشی و کافر هستند که ذی‌القرنین برای اینکه شر آن‌ها را از سر اقوام دیگر کوتاه کند، بین دو کوه سدّی می‌سازد که یاجوج و ماجوج نتوانند از آن عبور کنند. در سورۀ انبیا هم پیش‌بینی شکستن سد و هجوم یاجوج و ماجوج به عنوان یکی از علائم نزدیک شدن قیامت ذکر شده است.

از آنجایی که در متون مقدس یاجوج و ماجوج نیرو‌هایی اهریمنی معرفی شده‌اند، در طول تاریخ اتفاق افتاده است که اقوام و گروه‌های متفاوت دشمنانشان (مثلا مغولان یا اقوام هون) را با یاجوج و ماجوجی که در کتب مقدس ذکر شده یکی گرفته‌اند. یکی از معروفترین نمونه‌های معاصر این استفاده در دوران جنگ سرد اتفاق افتاد که خیلی‌ها در بلوک غرب (از جمله خود رونالد ریگان رئیس جمهور آمریکا) شوروی و بلوک شرق را مصداق همان یاجوج و ماجوج می‌دانستند. در کتاب حزقیال آمده است که یجوج حاکم سرزمین ماجوج و سرور «ماشک» است. شباهت کلمۀ «ماشک» به «مسکو» باعث شده بود که پذیرش این عقیده خیلی آسانتر بشود.