نخبه‌کشی از نوع خندوانه
احسان ولی‌زادگان؛ مسابقه اخیر خندوانه را دیدم و به جای شادی و شعف چند روزی است به شدت غصه دارم نمی‌دانم دلیلش این است که جامعه‌شناسم و یا چه، مسابقه‌ای که دران علیرضا خمسه بدون نگاه به سوابق هنری‌اش با تمام وجود و امکانات شرکت کرد که نشان از عشق به مردم وطنش را داشت و انتظار داوری داشت، چه کلمه خنده داری، داوری!!!، انتظاری که با دوبرابر رای بیشتر به جواد رضویان که کمترین کاری انجام نداد و گفت به دلیل مشغله چیزی آماده نکرده، اما اینجا قرار بود بازی داوری شود نه چیز دیگر اما این هیجان جمعی بود که تصمیم گرفت من چند نکته در این رابطه تعریض کردم.
۱. متاسفانه فرهنگ مردم کاملاً داره به سمت سطحی نگری می‌ره و کاملاً سواد اجتماعی از بین رفته، گرچه مملکت پره از لیسانس و فوق لیسانس اما فوق لیسانس‌هایی که همسایه دریای خزر رو ترکیه و عربستان می‌گن (مسابقه ثانیه‌ها)، فوق لیسانس‌ها و دکتراهایی که کمترین زحمتی برای دریافت مدرکشون نکشیدن و حتی بعضی سر کلاس درس نرفتند.
۲. رامبد جوان که کاملا با طرز تفکر مردم آشناست نباید پیشکسوتان رو برای مسابقه دعوت می‌کرد گرچه خودش مخصوصاً و برای جذب مخاطب و به تبع اون درآمد بیشتر از تبلیغات بیشتر وگران‌تر اینکارو کرد.
۳. افرادی که به این مسابقه نیومدن واقعا کاردرستی کردن چون گرچه همش رسانه ها و خود رامبد جوان می‌گن این مسابقه تاثیری در محبوبیت آینده بازیگران نخواهد داشت اما کاملاً معلومه خودمونو گول می‌زنیم، چون الان تو جامعه ما رسانه تعیین کننده محبوبیت هستش و وقتی رسانه یکیو نامحبوب جامعه نشون می‌ده این سیر تسلسل وار ادامه پیدا می‌کنه چون اینجا جامعه ایرانی که از مدرنیته فقط اسمشو می‌خواد یدک بکشه.
۴. جامعه ما بشدت فراموشکار وسطحی نگر شده هنرمندان واقعی خودش رو فراموش کرده، جامعه‌ای که معنی استند اپ کمدی را هنوز نمی‌داند نباید از او درخواست داوری کرد نتیجه‌اش این می‌شود که به جای داوری علایق شخصی خود و نظرات شبکه‌های اجتماعی را دخیل می‌کنند.
۵. این مسابقه که کاملاً و مشخصاً در جهت منویات اسپانسر برنامه در فرمت مسابقه پیامکی و باسیستم ussd تلفن همراه برگزار شد متاسفانه روشی است که سال‌ها قبل در شبکه‌های درجه ۳ ترکیه انجام می‌شد.
اقای رامبد جوان اگر دغدغه شادی مردم را داشتند می‌توانستند همین برنامه را بدون ایجاد فضای مسابقه و در نتیجه سرخوردگی هنرمندان واقعی و ذخیره‌های هنری جامعه و منزوی شدن آن‌ها و یا با فضایی دوستانه برگزار کنند و هر هنرمند فقط استند اپ کمدی خود را انجام دهد و در‌‌نهایت اگر مسابقه‌ای بود بین ۲۰ هنرمند یک نفر انتخاب می‌شد نه اینکه دوبه دو هنرمندان را مقابل هم قرار دهند.
۶. متاسفانه این رویه باعث منزوی و محافظه کار‌تر شدن اکثر پیشکسوتان و ذخیره‌های جامعه در تمام زمینه‌ها و رشته‌ها خواهد شد چرا که جامعه به شدت سطحی نگر هیچوقت قضاوت درستی ندارد و تابع هیجان‌های جمعی است نه داوری فردی و این باعث خواهد شد رسانه‌ها جولانگاه افرادی کوچک از هر نظر گردد که باعث سقوط بیشتر جامعه می‌گردد.
۷. در جامعه ما باید رسانه‌ها به هر وسیله‌ای جو احترام و داوری درست و قضاوت درست را آموزش و ترویج کنند نه اینکه مثل مثال این مسابقه علیرضا خمسه با تمام وجود آماده مسابقه شود چه فیزیکی چه روحی و تمام انرژی خودرا سر صحنه بگذارد و اگر داوری درست شود بدون حتی نگاه به سابقه هنری‌اش، برنده اوست اما داوری که چه عرض کنم هیجان جمعی جامعه جواد رضویان را با دوبرابر اختلاف برنده کند.
آیا اگر شما جای خمسه باشید انرژی و انگیزه‌ای برای شما باقی می‌ماند؟ که باید گفت اصلا با کدام معیار جواد رضویان برنده شد در حالیکه خودش اعتراف می‌کند هیچ کاری برای این مسابقه نکرد و بداهه‌پردازی کرد؟
این مساله را برای اساتید و نخبگان تمام رشته‌ها از مهندسی و پزشکی و... هم می‌توان در نظر گرفت که هرکس بیشتر در رسانه‌های دم دستی و سطحی حضور داشت محبوب‌تر می‌شود و به تبع ان رسانه‌ها بیشتر توجه می‌کندد منابع بیشتری در اختیارش قرار می‌گیرد و... این یعنی نخبه کشی یعنی انزوای بزرگان یعنی فرار مغز‌ها.
*دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی
