لقب «آقای برجام»، سزاوار ظريف است؟
روز چهارشنبه در اخبار معرفي وزراي دولت جديد روحاني در تلويزيون نمايندهاي که قاعدتا بايد گرايشهاي دلواپسانه داشته باشد، به همان سبک و سياق هميشگي با صداي بلند و لحني کشدار در آغاز سخنان خود، بهعنوان مخالف، ظريف را مثلا به اشتباه و با لحني تحقيرآميز «آقاي برجام» خطاب کرد. با خود گفتم عجب نشان افتخاري آن هم از چه فردي!
فريدون مجلسي تحليلگر روابط بينالملل در روزنامه شرق نوشت:
براي لقب «آقاي برجام»، چه کسي سزاوارتر از ظريف؟ فراموش نکردهايم چگونه خواب و آسايش مردمِ واقعا دلواپس، در گرو و در انتظار موفقيت تيم مذاکرهکننده هستهاي وزارت خارجه پس از آن ماراتن مذاکرات کمرشکن بود.
برجام، نام فرجام کار بود، نامي به خودي خود بيمعني و خلاصه توافق يعني «برنامه جامع اقدام مشترک». يعني يک برنامه صلح، يعني باطلکننده شش قطعنامه شوراي امنيت ملل متحد که ايران را به نام کشوري که صلح و امنيت بينالمللي را به مخاطره انداخته باشد، محکوم کرده و کشورهاي برادر- روسيه و چين- نيز به اين قطعنامههاي دوران احمدينژاد، رأي داده بودند و آن را «وتو» نکردند. تحريمي که ديگران حتي چين و روسيه و امارات و پاکستان و ترکيه هم جرئت نميکردند حريمش را بشکنند. آنان به دنبال اُفت رو به زوال صادرات نفتمان بودند تا تهديد کنند و بفهمانند که نفتمان هم از تيررس کشورهاي تعيينکننده، دور نيست.
همزمان با اعلام توليد بنزين از ملاس و ذرت و توليد گازوئیل از گياهان روغني و خبر راست يا دروغ استخراج نفت و گاز حاصل از شِيل يا شنهاي قيري در آمريکا و پايينکشيدن تنبيهي بهاي نفت، شرايط نفت ايران رو به وخامت گذاشت. بعدها وقتي توافق هستهاي ايران در دولت روحاني، به تصويب شوراي امنيت رسيد، تدريجا نام مخفف «برجام» برايمان معني پيدا کرد و مانند واژهاي قديمي و جاافتاده شد.
معنايش عقلانيت و اعتدال و گريز از ماجراجويي است. معنايش کسب احترام و بهحسابآمدن در عرصه بينالمللي است و معنايش استقلال است؛ زيرا کشوري که نتواند با ديگران تعامل کند، نتواند پول و بهاي معاملاتش را حواله کند و نتواند بهاي صادراتش را دريافت کند، در واقع استقلالش مخدوش شده است.
زیرا گفتهاند: «خميرمايه دکان شيشهگر سنگ است/ عدو شود سبب خير اگر خدا خواهد». عجب لقب شايسته و سزاواري. مردم به فهرستي رأي دادند که گفته بود رفع تحريمهاي بينالمللي را به تحريمهاي دوجانبه نيز تعميم خواهد داد. مردم تأييد کردند. اکنون آن فهرست با بالاترين رأي بر آن تأييد تأکيد کرده است. مرد اين کار، مرد مذاکره ما يعني ظريف است و تيمي که امتحان خودش را داده است. بله او «آقاي برجام است».