فرارو- یک تحلیلگر مسائل بینالملل گفت: «بیصبرانه در انتظار سخنرانی آقای روحانی در مجمع سازمان ملل هستم. زیرا آنچه که ایشان در مصاحبههای روزهای اخیر مطرح کردهاند، برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی آمریکایی ها بود که البته نه تنها لازم بود بلکه به خوبی هم آن را انجام دادند. اما مخاطب سخنرانی در مجمع جامعه جهانی است و اهمیت بسیاری دارد.
حسن بهشتیپور تحلیلگر مسائل بینالملل طی گفتوگو با فرارو در خصوص سخنرانی روز گذشته نتانیاهو در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: «سخنرانی نتانیاهو همانی بود که انتظارش میرفت. سخنرانی مملو از مظلوم نمایی که از سوی دیگر به دنبال توسعهطلبیهای اسرائیلی بود. او از یک سو مدعی میشد که در معرض تهدید هستند و از سوی دیگر ایران را تهدید میکرد. یعنی همان روال سابق سخنرانی های نتانیاهو دوباره تکرار شد. زیرا اگر نگاهی به سابقه این سخنرانیها بیاندازید، متوجه میشوید که نمونههای مشابه آن در سالهای قبل وجود داشته است. هرچند امسال شرایط بدتری هم نسبت به دوره های قبل داشت. زیرا دیگر سوژهای نبود و با دستان خالی به سازمان ملل آمده بود. اما نکته جالب توجه درباره سخنان او این بود که تلاش میکرد میان ملت و دولت ایران فاصله ایجاد کند و سعی داشت بگوید که دوست ملت ایران است.»
وی با اشاره به سخنرانی رئیس جمهور آمریکا ادامه داد: «اما سخنرانی ترامپ از اهمیت زیادی برخوردار بود. زیرا از یک سو این نخستین سخنرانی او در سازمان ملل بود اما با واکنشهای شدید و منفی بسیاری مواجه شد. زیرا برای مردم آمریکا و بخش قابل توجهی از سیاستمداران این کشور اصلا منطقی و معقول نیست که در نهادی که برای ایجاد صلح و آرامش جهانی تلاش میشود، رئیس جمهور کشورشان از نابودی کامل یک کشور (کره شمالی) صحبت کند.»
او تصریح کرد: «ولی درباره برجام قابل پیشبینی بود که با دستان خالی بیاید و صرفا یک سری ادعا را مطرح کند و هیچ دلیل قانع کنندهای برای دنیا نداشته باشد که چرا برجام توافق خوبی نیست؟ با اینحال تلاش کرد این ضعف را با مطرح کردن ادعاهای حقوق بشری و صحبت از توان موشکی ایران، بپوشاند. ولی باز هم نتوانست این دو موضع را به برجام مرتبط کند.»
بهشتی پور تاکید کرد: «واضح بود که تمامی ادعاهای رئیس جمهور آمریکا در راستای زیادهخواهی هایی بود که در این مدت از او دیده بودیم و وقتی این اظهارات را در کنار صحبتهای تیلرسون قرار میدهیم متوجه میشویم که آنها صرفا حرفشان این است که «یک توافقی انجام شده ولی ما الان این توافق را نمیخواهیم و یا با نظر ما تغییرش میدهید یا ما از آن خارج میشویم» اما این برای هیچ کشوری مورد قبول نیست و جامعه جهانی هم این را به خوبی می دانند که نمی توان از ایران انتظار داشته باشند که بعد از اینکه یک توافق بینالمللی انجام شده و نهادی مانند آژانس بینالمللی هستهای هم پایبندی ایران را تائید کرده است، با زیاده خواهی آمریکا کنار بیاید و دوباره پای میز مذاکره بنشیند.»
این استاد دانشگاه ادامه داد: «نکته قابل توجه در این مورد، این است که دولت ترامپ این رویکرد را صرفا در ماجرای برجام ندارد و نمونه مشابه آن را می توان در ماجرای اختلاف با فرانسه در خصوص توافق آب و هوای پاریس دید. ترامپ در آن موضوع هم سعی دارد شرایط را باب میل خود تغییر دهد و همین موجب شده که با دولت فرانسه دچار اختلاف شود. البته مجموع اینها موجب شده که ترامپ شرایط خوبی هم در داخل ایالات متحده آمریکا نداشته باشد. زیرا مشخص است که افکار عمومی این کشور قانع نشدند که چرا باید وارد جنگ با کشورهای دیگر شد. یا اینکه چرا نباید از مدل برجام برای حل مشکل کره شمالی استفاده کرد؟»
او تصریح کرد: «در مجموع به نظر من جدا از همه اینها، ترامپ یک اشتباه بزرگ دیگری هم در سخنرانی روز گذشته خود انجام داد و آن نادیده گرفتند جایگاه و محل سخنرانی بود. رئیس جمهور آمریکا به گونهای سخنرانی کرد که در کنگره یا سنا سخنرانی میکرد. در حالی که وقتی رئیس جمهوری در جایگاه سخنران در مجمع سازمان ملل قرار میگیرد، مخاطبش تمام دنیا است و باید در خور این مسئله محتوای سخنرانی خود را انتخاب کند.»
بهشتیپور در پاسخ به این سوال که اظهار نظرهای روحانی در گفتوگو با رسانههای آمریکایی را چگونه ارزیابی میکنید، گفت: «من بیصبرانه در انتظار سخنرانی آقای روحانی در مجمع سازمان ملل هستم. زیرا آنچه که ایشان در مصاحبههای روزهای اخیر مطرح کردهاند، برای تاثیرگذاری بر افکار عمومی آمریکاییها بود که البته نه تنها لازم بود بلکه به خوبی هم آن را انجام دادند. اما همانطور که گفتم، مخاطب سخنرانی در مجمع جامعه جهانی است و اهمیت بسیاری دارد.»
او تاکید کرد: «من باور دارم که آقای روحانی بسیار پخته است و دچار احساسات نمیشوند و همین مسئله موجب میشود که با اظهارات و سخنرانیهای خود، راهگشا باشند. ضمن اینکه در شرایط فعلی دست ایران پر است و از همه مهمتر اینکه به نظر من آقای روحانی و ظریف به خوبی می دانند چگونه با زبان بین المللی صحبت کنند. زبان به معنی این نیست که صرفا انگلیسی صحبت کنیم. منظور این است که در قبال تصمیمات و رویدادها، درخور همان اقدام تصمیم گیری کنیم و در چارچوب قوانین و قواعد بینالمللی بازی کنیم.»
وی درخصوص محتوای سخنرانی رئیس جمهور گفت: «امیدوارم آقای روحانی در سخنرانی امشب، تاکید کنند که ایران منافع ملی خود را در همکاری و دوستی با همسایگان و دنیا، دنبال میکند و برخلاف ایالات متحده که منافع ملی خود را در جنگ و ایجاد تنش دنبال میکند در دوران ریاست جمهوری ترامپ چندین برابر شده، سعی در ایجاد رابطه دوستی با تمامی کشورها و تنش زدایی دارد.»
همچنین بهشتی پور در خصوص صحبتهای امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه مبنی بر اینکه برنامه موشکی ایران تهدیدی برای کل منطقه است و دولت فرانسه آمادگی دارد تا اعمال تحریم موشکی علیه ایران را بررسی کنیم، اظهار کرد: «یکی از مشکلاتی که رسانههای ما به آن دچار هستند، این است که صرفا بخشی از اظهار نظرها را ملاک و معیار قرار میدهند. درحالی که به عنوان مثال همین صحبتهای رئیس جمهور فرانسه از بخشهای مختلف تشکیل شده که اگر بخواهیم آنها را تحلیل کنیم باید همه را در کنار هم مد نظر قرار دهیم... یعنی نمی توانیم این بخش از اظهارات ایشان که تاکید کردند «برجام یک توافق خوب است و تا زمانی که جایگزینی برای آن پیدا نشده، باید به آن پایبند بود» را نادیده بگیرید و صرفا به موضوع مسائل موشکی و تحریمهای غیرهستهای بپردازیم.»
وی ادامه داد: «ماجرای مسائل غیرهستهای مثل توان موشکی و مسائل حقوق بشر، از همان ابتدا مطرح بود. اما آنها به خوبی میدانستند که اگر قرار باشد این موضوعات را هم وارد مذاکرات کنند، زمان زیادی باید صرف مذاکره کنند و دولت ایران هم تمایلی به طولانی شدن زمان مذاکره نداشت. زیرا برخلاف مخالفان برجام که معتقدند عجلهای در توافق نبود، هرچه بیشتر زمان صرف میشد، تحریمها بیشتر به کشور آسیب میرساندند و دولت این را نمی خواست. در شرایط فعلی هم اساسا انتظار اینکه ایران در خصوص مسائل موشکی و غیرهستهای وارد مذاکره شود، به هیچ عنوان منطقی و معقول نیست. زیرا الان که در مورد مسائل هستهای توافقبینالمللی صورت گرفته، کشوری مثل آمریکا در حال سنگ اندازی و زورگویی است، پس اصلا درست نیست که دولت ایران بخواهد به مذاکره تن دهد.»
بهشتی پور در پایان به جلسه امروز ایران و 1+5 اشاره کرد و گفت: «این جلسه نخستین جلسه با حضور تیلرسون و ظریف است و به نظر من بهتر است یک گفتوگوی مستقیم انجام شود. دیگر دوران ترک مذاکره و اینکه زیر میز بزنیم گذشته است و بهتر است در چنین شرایطی آقای ظریف مواضع ایران را شفاف و مواضح توضیح دهد. به نظرم ظریف این توانایی را دارد که با خونسردی و منطقی از منافع ایران دفاع کند و موفقیتهای بیشتری برای دولت بدست بیاورد.»