پیش‌بینی اکونومیست از سرنوشت برجام
با توجه به فرارسیدن مهلت تایید توافق هسته‌ای، به‌نظر نمی‌رسد دونالد ترامپ بخواهد این توافق را تایید کند. به گزارش رسانه‌های خبری احتمالا بهانه ترامپ آنچه تهدید امنیت ملی آمریکا تصور می‌شود، است.
در طول رقابت‌های انتخاباتی، دونالد ترامپ بارها از پاره‌کردن برجام یا مذاکره مجدد آن سخن گفت. تاکنون ایران و طرف‌های دیگر امضاکننده - شامل انگلیس، فرانسه، روسیه، چین، آلمان و اتحادیه اروپا - به تعهدات خود در برجام پایبند بوده‌اند. این کشورها مخالف هرگونه مذاکره مجدد پیرامون موضوع هسته‌ای ایران هستند. صرف‌نظر از بعد خارجی، در داخل آمریکا نیز بسیاری از مشاوران و همکاران ترامپ خواهان نگه داشتن برجام هستند. وزیر دفاع جیمز متیس، وزیر خارجه رکس تیلرسون و مشاور امنیت ملی مک‌مستر از جمله این افراد به‌شمار می‌روند. به‌عنوان مثال در سوم اکتبر، جیمز متیس اعلام کرد که منافع امنیت ملی آمریکا در گرو حفظ برجام است.
ترامپ از استراتژی‌های ضدایرانی گسترده‌تر در دولت خود خبر داده است. احتمالا این اظهارات با هدف انحراف افکار از فعالیت‌های هسته‌ای ایران به دیگر موضوعات همچون نفوذ چشمگیر ایران در منطقه و برنامه‌های موشکی این کشور طراحی شده است؛ چراکه تاکنون ایران برنامه‌های هسته‌ای خود را طبق مفاد برجام محدود کرده است. گرچه دولت ترامپ در دوران پسابرجام برخی تحریم‌ها را ضدآزمایش‌های موشکی ایران وضع کرده است، اما امکان گسترش این تحریم‌ها برای هدف قرار گرفتن افراد و کسب‌وکارهای بیشتر وجود دارد. در این رابطه به احتمال فراوان، وارد کردن سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی یکی از اقدامات دولت در گسترش تحریم‌ها خواهد بود. البته گسترش تحریم‌ها و اظهارات نسنجیده ترامپ خطر از بین بردن برجام از جانب ایران را نیز افزایش می‌دهد، چراکه از دید ایران برجام دیگر ارزش نگه‌داشتن نخواهد داشت. ایران هیچ فرصتی برای مذاکره مجدد برجام قائل نیست و در صورت وضع مجدد تحریم‌های هسته‌ای این توافق را از بین خواهد برد. ترس از نقض تحریم‌های آمریکا یا برقراری تحریم‌های جدید، مانع از سرمایه‌گذاری شرکت‌های بین‌المللی در ایران شده است. به‌علاوه،
میلیاردها دلار پول‌های بلوکه شده پس از توافق هسته‌ای به این کشور بازگشته است. بنابراین ضرر از بین رفتن برجام بیش از همه متوجه آمریکا است؛ چراکه طرف ایرانی تاکنون منافع خود از برجام را به‌دست آورده است.
تشدید تنش میان ایران و آمریکا عواقب ژئوپلیتیک گسترده‌ای به همراه دارد. تاکنون منطقه خلیج‌فارس - جایی که پایگاه‌ها و شناورهای نظامی دو کشور مستقر هستند - شاهد چنین تنش‌هایی بوده است. در سوریه، عراق، یمن و... نیز نایبان این دو کشور در جنگ با یکدیگر هستند. در این رابطه، رویایی مستقیم این دو کشور در منطقه خاورمیانه بحرانی اساسی در بازارهای انرژی جهان و سایر بخش‌های اقتصادی ایجاد خواهد کرد؛ چراکه حدود ۲۰ درصد از نفت‌های صادراتی جهان از تنگه هرمز و تحت کنترل ایران جابه‌جا می‌شود. در این راستا سایر کشورها نیز حداقل در منطقه خلیج‌فارس خواهان ایجاد ثبات هستند.
عدم تایید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای، روابط آمریکا و متحدان جهانی‌اش را تیره خواهد کرد. حمایت کشورهای اروپایی همچون فرانسه و انگلیس از توافق هسته‌ای بی‌نظیر است. از طرفی بی‌اعتباری آمریکا در عمل به تعهدات بین‌المللی خود باعث شده اروپایی‌ها در زمینه سیاست خارجه، مسیر خود را از آمریکا جدا کنند.
در واقع کشورهای جهانی به این نتیجه رسیده‌اند که در سایر مسائل جهانی - همچون بحران کره‌شمالی - و در مسیر یافتن راه‌حل‌های دیپلماتیک دیگر نمی‌توان به آمریکا اعتماد کرد. بنابراین انتظار می‌رود ایرانی‌ها از این فرصت استفاده کرده تا میان متحدان دیرینه - آمریکا و سایر کشورهای غربی - شکاف ایجاد کنند. البته نباید غافل شد که مواضع تند ترامپ علیه ایران، خوشحالی متحدان منطقه آمریکا همچون عربستان، امارات و اسرائیل را به همراه دارد.
