فشارهای به دولت ادامه دارد
پس لرزه‌های سوال از رییس‌جمهور
عباسعلی کدخدایی قائم‌مقام دبیر شورای نگهبان در گفتگو با تسنیم با اشاره به طرح سوال از رئیس‌جمهور در مجلس و در پاسخ به این پرسش که "آیا سوالاتی که نمایندگان مجلس از توضیحات رئیس‌جمهور قانع نشدند، به قوه‌قضائیه ارجاع می‌شود یا خیر؟ "، گفت: "درباره تکلیف نهایی سوال از رئیس‌جمهور به طور روشن موردی مطرح نشده و درباره مصادیق استنکاف از قانون نیز هیچ تعریفی وجود ندارد. "
فرارو- یک روز پس از جلسه طرح سوال از رییس جمهور واکنش‌ها به آن ادامه دارد. قانع نشدن مجلس از پاسخ‌های روحانی به چهار سوال نمایندگان بیش از همه به موضوع دامن زده است. این مسئله نشان می‌دهد بسیاری از نمایندگان اصلاح طلب و میانه رو هم علیه دولت و حسن روحانی رای داده اند.
به گزارش فرارو، سرنوشت مبهم سوال از رییس جمهور امروز مجلس را با چالش جدیدی مواجه کرد. علیرضا سلیمی نماینده محلات در جلسه امروز مجلس تذکر داد که در ماده ۲۱۳ آیین نامه داخلی مجلس آمده اگر اکثریت نمایندگان حاضر در جلسه از پاسخ رییس جمهور به سوالی قانع نشده باشند و موضوع سوال نقض قانون یا استنکاف باشد آن سوال به قوه قضاییه ارسال می‌شود.
او افزود: "سوال ما این است که چه کسی باید تشخیص دهد که سوال باید به قوه قضاییه ارسال شود، آیین نامه در این جا مسکوت است. " سلیمی گفت: «در این زمینه مجلس باید تصمیم بگیرد، افکار عمومی منتظر است که نتیجه را مشاهده کند، شما به عنوان رییس مجلس چه ساز و کاری ارائه می‌کنید؟»
علی لاریجانی رییس مجلس در پاسخ به تذکر سلیمی درباره سرنوشت طرح سوال از رییس جمهور گفت: «این موضوع روشن است طبق ماده ۲۱۳ اگر اکثریت نمایندگان از پاسخ به سوالی قانع نشدند و موضوع سوال نقض قانون یا استنکاف از قانون باشد به قوه قضاییه ارجاع می‌شود، اما موضوع هیچ کدام از سوالات نقض قانون و یا استنکاف نبود. البته برخی از آقایان در لابه‌لای صحبت‌هایشان اشاراتی داشتند، اما موضوع سوال نقض و یا استنکاف از قانون نبود اگر می‌خواستیم این کار صورت گیرد باید حداقل یک سوال‌تان ناظر به این بود که این سوال نقض شده و یا استنکاف صورت گرفته است تا براساس آن سوال ارجاع شود وگرنه قابل ارجاع نیست.»
پس از توضیحات لاریجانی مجلس به هم ریخت و نمایندگان با همهمه و سرو صدا هر یک سعی داشتند به موضوعی اشاره کنند. در ادامه دو تن از نمایندگان طراح سوال از رییس جمهور یعنی حسینعلی حاجی دلیگانی نماینده شاهین شهر و محمد دهقان نماینده طرقبه و چناران با دیدگاه لاریجانی مخالفت کردند.
دهقان گفت: "طبق این ماده اگر نمایندگان از پاسخ‌های رییس جمهور به سوالی قانع نشده باشند موضوع به قوه قضاییه ارجاع می‌شود. در واقع بحث بر سر موضوع سوال و نه عنوان سوال است که آقای رییس می‌گوید باید در عنوان نقض قانون آمده باشد. "
او افزود: «محتوای سوال مشخص است که نقض قانون صورت گرفته و باید به قوه قضاییه ارجاع شود. موارد متعددی از نقض قانون وجود دارد نمونه آن ماده ۵۹۸ قانون مجازات اسلامی است که اهمالی در آن صورت گرفته آنقدر وضعیت مشخص است که رییس جمهور هم به این موضوع پاسخ نداد.»
در پاسخ به این تذکر رییس مجلس توضیح داد: "وقتی می‌گوییم استنکاف از قانون شده یعنی باید توضیح دهیم که در مواردی قانون اجرا نشده است و آنگاه بخواهیم استنکاف از قانون بررسی شود؛ لذا برای قوه قضاییه مشروح مذاکرات ملاک نیست. ملاک برای قوه آن است که آیا در موضوع سوال مطرح شده که استنکاف از قانون صورت گرفته است و یا خیر؟ مجلس شورای اسلامی هم به موضوع سوال و پاسخ‌های مطرح شده رای داده است. "
البته لاریجانی تاکید کرد که موضوع در هیات رییسه بررسی می‌شود.
در این باره سخنگوی شورای نگهبان نیز امروز اظهار نظر کرد. عباسعلی کدخدایی قائم‌مقام دبیر شورای نگهبان در گفتگو با تسنیم با اشاره به طرح سوال از رئیس‌جمهور در مجلس و در پاسخ به این پرسش که "آیا سوالاتی که نمایندگان مجلس از توضیحات رئیس‌جمهور قانع نشدند، به قوه‌قضائیه ارجاع می‌شود یا خیر؟ "، گفت: "درباره تکلیف نهایی سوال از رئیس‌جمهور به طور روشن موردی مطرح نشده و درباره مصادیق استنکاف از قانون نیز هیچ تعریفی وجود ندارد. "
سخنگوی شورای نگهبان با تأکید بر اینکه در آیین‌نامه داخلی مجلس به صراحت ذکر نشده که مرجع تعریف و تعیین استنکاف از قانون درباره سوال از رئیس‌جمهور چه مرجعی است، اظهار کرد: «در این آیین‌نامه مشخص نیست که تعریف استنکاف از قانون باید از سوی هیئت‌رئیسه مجلس و یا کمیسیون حقوقی و قضایی مشخص شود، در این موضوع ابهام وجود دارد.»
کدخدایی در پایان خاطرنشان کرد: "با توجه به ابهاماتی که درباره تعیین تکلیف سوال از رئیس‌جمهور در آیین‌نامه داخلی مجلس وجود دارد، مجلس باید به موضوع رسیدگی کرده و تکلیف را مشخص کند. "
در صورتی که مجلس طرح سوال را به قوه قضائیه ارجاع دهد و قوه قضائیه تخلف دولت در نقض قانون را تائید کند آنگاه طرح سوال به مجلس باز می‌گردد و راه برای استیضاح رییس جمهور گشوده می‌شود.
نینر روزنامه کیهان درباره حضور روحانی در مجلس
تنهایی روحانی
این یکی از پس لرزه‌های جلسه طرح سوال از رییس جمهور بود. جلسه روز گذشته و قانع نشدن نمایندگان حاوی نکات مهم دیگری هم بود.
رای نمایندگان نشان داد بسیاری از حامیان دولت در مجلس از جمله اصلاح طلبان و میانه رو‌ها از پاسخ‌های روحانی قانع نشدند. این یعنی این که آن‌ها علیه رییس جمهور رای دادند.
در جلسه روز گذشته عده‌ای معتقد بودند که رای گیری باید به صورت علنی و با برگه انجام شود، اما مجلس این شیوه رای گیری را نپذیرفت و به نمایندگان به صورت مخفی نظر خود درباره پاسخ‌های رییس جمهور اعلام کردند. امروز جلال میرزایی سخنگوی فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی گفت: "نحوه پاسخگویی روحانی، او و اصلاح‌طلبان در فراکسیون امید را قانع نکرد. "
او تاکید کرد: «تاکید کرد که چیزی حدود ٣٠ تا ٤٠ درصد اعضای فراکسیون امید حاضر به حمایت از رییس‌جمهور نشده‌اند. آن‌ها می‌گویند روحانی پس از انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری هر روز بیش از پیش از حامیان گفتمانی‌اش دور شده و به مطالبات ۲۴ میلیون شهروندی که به پشتوانه حمایت بزرگان اصلاحات از روحانی به او رای دادند، بی‌توجه بوده است.»
همزمان جعفرزاده ایمن‌آبادی نایب‌رییس فراکسیون مستقلین ولایی نیز به «اعتماد» گفت که فارغ از اعضای فراکسیون متبوعش، حتی وقتی برای جلب حمایت به سراغ اصلاح‌طلبان و امیدی‌ها می‌رفته، در بسیاری مواقع با گارد بسته آن‌ها روبرو می‌شده است.
به نظر می‌رسد برخی از اعضای فراکسیون مستقلین ولایی نیز که نزدیک به علی لاریجانی هستند از پاسخ‌های روحانی قانع نشده اند.
در افکار عمومی نیز نارضایتی از روحانی موج می‌زند. روزنامه‌ها نزدیک به اصلاح طلبان و دولت به این موضوع پرداختند که روحانی ناگفته‌ها را در مجلس بیان نکرد و با مصلحت سنجی به سوالات پاسخ داد. روزنامه‌های اعتماد، آفتاب یزد، قانون و آرمان در این راستا حرکت کردند.
اما روزنامه‌های اصولگرا از اتفاقات مجلس خوشنود بودند و خواستار تغییر رویه دولت روحانی شدند. روزنامه کیهان در این باره نوشت: «رئیس‌جمهور در روزی که تجلی مردم‌سالاری دینی در نظام جمهوری اسلامی بود به مجلس رفت تا به سؤال نمایندگان مردم پاسخ دهد، اما در نهایت نمایندگان تنها از یک پاسخ او قانع شده و از چهار پاسخ دیگر روحانی قانع نشدند، حال ملت منتظر است تا تغییر رویه در رویکرد اقتصادی دولت را ببیند.»
این روزنامه از سخنان روحانی در مجلس انتقاد کرد و توضیحات او درباره تغییر ناگهانی شرایط از دی ماه سال گذشته را "آدرس غلط" دانست. روزنامه وطن امروز نیز قانع نشدن نمایندگان را به منزله "کارت زرد" مجلس به دولت تلقی کرد. این تیتر اشاره به احتمال دادن کارت قرمز به روحانی و استیضاح او دارد.
از نکات جالب این بود که دو روزنامه اصلاح طلب و اصولگرای شرق و جوان با یک تیتر درباره اتفاقات روز گذشته منتشر شدند. این دو روزنامه تیتر "قانع نشدیم" را انتخاب کردند که اشاره‌ای به این موضوع دارد که نه تنها نمایندگان بلکه افکار عمومی هم از توضیحات روحانی قانع نشده اند.
اما روزنامه سازندگی وابسته به حزب کارگزاران ضمن پوشش بیانیه تحلیلی حزب کارگزارن درباره لزوم تغییر استراتژی اقتصادی دولت، خبر جالبی را منتشر کرد.
روزنامه سازندگی گزارش داد که علی مطهری نماینده تهران در مجلس قبل از حضور روحانی در مجلس، با رئیس جمهوری دیدار داشته و پیام فراکسیون امید را به وی منتقل کرده بود اما پاسخ روحانی غیرمنتظره روحانی مواجه شده است.
در این پیام، مطهری خطاب به روحانی درباره جلسه سوال از رئیس جمهوری گفته بود که "فراکسیون امید تصمیم گرفته اگر رئیس جمهور صریح و شفاف درباره موانع و مشکلات و دست های پنهان در شرایط امروز سخن نگوید به پاسخ های او رای ندهد". پاسخ رئیس جمهوری این بود: "مهم نیست رای ندهند".
علی لاریجانی امروز ارجاع سوال از رییس جمهور به قوه قضائیه را رد کرد
شش سوال مشاور روحانی از مجلس
در همین رابطه حمید ابوطالبی مشاور سیاسی رییس جمهور امروز در چند توئیت شش سوال درباره طرح از رییس جمهور مطرح کرد و به نوعی درباره قانونی بودن آن تشکیک کرد.
سوال‌های ابوطالبی عبارتند از:
۱- آیااصولا می‌توان رییس جمهوررا بخاطر سیاست‌هایی که حاصل معادلات ساختاری کلان بوده و او مجری آن است مورد سوال قرار داد؟
۲- آیا سوال باید منحصر به حوزه‌های قدرت رییس جمهور وفق قانون اساسی باشد، یا هرگونه نظر مجلس کفایت می‌کند؟
۳- آیا دخالت قوه قضاییه و صدور حکم، مختص حوزه‌های از پیش قانون شده است ویا صرف تشخیص نمایندگان کفایت می‌کند؟
۴- درست است حق سوال از رییس جمهوردر قانون اساسی آمده است، ولی آیا آیین نامه داخلی مجلس مصوب در سال ۹۱ درتضاد باقانون اساسی نیست؟
۵- آیا احاله سوالات به قوه قضاییه وفق متن صریح قانون اساسی است؟ آیا آیین نامه داخلی مجلس می‌تواندچیزی فراتر از قانون اساسی بخواهد؟
۶- آیا پرسش ازاقداماتی که متعلق به دولت یازدهم بوده و با رای مردم تاییدشده است را می‌توان مشروع و جایز دانست؟
در همین رابطه حمید ابوطالبی مشاور سیاسی رییس جمهور امروز در چند توئیت شش سوال درباره طرح از رییس جمهور مطرح کرد و به نوعی درباره قانونی بودن آن تشکیک کرد.
سوال‌های ابوطالبی عبارتند از:
۱- آیااصولا می‌توان رییس جمهوررا بخاطر سیاست‌هایی که حاصل معادلات ساختاری کلان بوده و او مجری آن است مورد سوال قرار داد؟
۲- آیا سوال باید منحصر به حوزه‌های قدرت رییس جمهور وفق قانون اساسی باشد، یا هرگونه نظر مجلس کفایت می‌کند؟
۳- آیا دخالت قوه قضاییه و صدور حکم، مختص حوزه‌های از پیش قانون شده است ویا صرف تشخیص نمایندگان کفایت می‌کند؟
۴- درست است حق سوال از رییس جمهوردر قانون اساسی آمده است، ولی آیا آیین نامه داخلی مجلس مصوب در سال ۹۱ درتضاد باقانون اساسی نیست؟
۵- آیا احاله سوالات به قوه قضاییه وفق متن صریح قانون اساسی است؟ آیا آیین نامه داخلی مجلس می‌تواندچیزی فراتر از قانون اساسی بخواهد؟
۶- آیا پرسش ازاقداماتی که متعلق به دولت یازدهم بوده و با رای مردم تاییدشده است را می‌توان مشروع و جایز دانست؟
مشاور رییس جمهور تاکید کرد: «سوالات مجلس از رییس جمهور به پایان رسید؛ ولی ارزیابی انطباق تصمیمات مجلس با قانون اساسی تازه آغاز شده است.»
فشار‌ها ادامه دارد
با وجود اینکه جلسه مجلس پایان یافت، اما فشار‌ها بر دولت متوقف نشده است. پس از آنکه مجلس شورای اسلامی با استفاده از حق استیضاح علی ربیعی وزیر کار و مسعود کرباسیان وزیر اقتصاد را برکنار کرد، حالا نمایندگان به دنبال استیضاح‌های بیشتر هستند.
امروز طرح استیضاح بطحایی وزیر آموزش و پرورش با امضای ۲۰ نماینده از سوی هیات رئیسه مجلس اعلام وصول شد. همچنین نمایندگان به دنبال استیضاح چند وزیر دیگر هم هستند. روز گذشته طرح استیضاح محمد شریعتمداری وزیر صنعت با بیش از ۵۰ امضا تقدیم هیات رئیسه مجلس شد.
با وجود اینکه جلسه مجلس پایان یافت، اما فشار‌ها بر دولت متوقف نشده است. پس از آنکه مجلس شورای اسلامی با استفاده از حق استیضاح علی ربیعی وزیر کار و مسعود کرباسیان وزیر اقتصاد را برکنار کرد، حالا نمایندگان به دنبال استیضاح‌های بیشتر هستند.
امروز طرح استیضاح بطحایی وزیر آموزش و پرورش با امضای ۲۰ نماینده از سوی هیات رئیسه مجلس اعلام وصول شد. همچنین نمایندگان به دنبال استیضاح چند وزیر دیگر هم هستند. روز گذشته طرح استیضاح محمد شریعتمداری وزیر صنعت با بیش از ۵۰ امضا تقدیم هیات رئیسه مجلس شد.
به عقیده برخی ناظران نحوه پاسخگوی روحانی به سوالات نمایندگان در ادامه استیضاح‌ها بی تاثیر نبوده است.
طرح استیضاح آخوندی، وزیر مسکن نیز در بین نمایندگان مطرح است و ممکن است این طرح نیز وارد فاز اجرایی شود.
در کنار این موارد سوال از وزرا نیز در دستور کار مجلس قرار دارد. در آخرین مورد آن امروز طرح سوال از ظریف وزیر خارجه درباره برجام اعلام وصول شد.
