تاثیرات رکود جهانی بر اقتصاد ایران در سال۸۸

آمار 10 ماهه تجارت خارجي ايران نشانگر تاثيرپذيري اقتصاد ايران از ركود جهاني از هر دو جهت مثبت و منفي است. بر اساس اين آمار، ركود جهاني از يك سو باعث ارزان شدن كالاهاي صادراتي ايران در بازار جهاني و كاهش رشد آن نسبت به سال گذشته و از سوي ديگر، باعث صرفه‌جويي ارزي در قبال واردات بيشتر شده است. بر اين اساس، اگر چه حجم واردات از نظر وزني بيش از هفت‌درصد رشد يافته اما از نظر ارزش دلاري 4/11درصد كاهش نشان مي‌دهد.

تازه‌ترین آمار گمرک ایران حاکی از کاهش 42/21 درصدی متوسط قيمت هر تن كالاي صادراتي در 10 ماهه نخست سال جاری است. در این مدت بدون احتساب ميعانات گازي 16 ميليارد و 832 ميليون و 600هزار دلار كالا صادر شد كه در مقايسه با مدت مشابه سال گذشته 35/9 درصد افزايش يافته است. همچنين وزن اين میزان صادرات 36 ميليون و 981 هزار تن بوده كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته 39/16 درصد افزايش نشان مي‌دهد. متوسط قیمت هر تن کالای صادراتی ایران طي اين مدت 454 دلار بوده حال آنکه متوسط قيمت هر تن كالاي وارداتي به كشور طی اين مدت 1100 دلار برآورد شده است.

طی 10 ماه سال‌جاري ارزش صادرات غير‌نفتي ايران با احتساب ميعانات گازي و بدون احتساب نفت و گاز به 20 ميليارد و 420 ميليون و 540 هزار دلار رسيد كه نسبت به مدت مشابه سال قبل 5/3 درصد رشد داشته است. همچنین وزن صادرات غير‌نفتي كشور با احتساب ميعانات گازي و بدون احتساب نفت و گاز در این مدت 43 ميليون و 530 هزار تن بوده كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته 31/34 درصد افزايش يافته است. اين ميزان در مدت مشابه سال گذشته 32 ميليون و 408 هزار تن به ارزش 19 ميليارد و 719 ميليون و 540 هزار دلار بود.

گازهای نفتی و پسته عمده‌ترین کالای صادراتی
ساير گازهاي نفتي و هيدروكربن‌هاي گازي عمده‌ترين كالاي صادراتي كشورمان طی 10 ماه نخست سال جاری بوده است؛ به نحوي كه اين كالا 84/4 درصد از كل صادرات غير‌نفتي كشور را در اين مدت به خود اختصاص داده و ارزش آن 814 ميليون و 800 هزار دلار بوده است.

پسته تازه يا خشك كرده با 766 ميليون و 600 هزار دلار در رتبه دوم قرار گرفته كه 55/4 درصد از صادرات غير‌نفتي را در بر گرفته است. پروپان مايع شده نيز در رتبه سوم قرار دارد پس از آن پلي اتيلن گريدفيلم و متانول ديگر اقلام عمده صادراتي كشورمان طي اين مدت بوده‌اند.

عمده‌ترين خريداران كالاي ايراني
طي اين مدت عراق در صدر فهرست كشورهاي خريدار كالاهاي ايراني قرار گرفته و 84/19 درصد از كل صادرات غير‌نفتي را به خود اختصاص داده است. صادرات ايران به عراق طي اين مدت سه ميليارد و 331 ميليون و 710 هزار دلار بوده است. كشور بعدي چين است كه دو ميليارد و 404 ميليون و 850 هزار دلار انواع كالاي ايراني به اين كشور صادر شده است و 32/14 درصد از كل صادرات نفتي كشورمان به اين كشور صادر شده است.

امارات متحده عربي با اختصاص 13 درصد، هند با اختصاص 98/5 درصد و افغانستان با 69/4 درصد سهم از كل صادرات غيرنفتي ايران رتبه‌هاي بعدي را در اختيار دارند.

واردات؛ افزایش وزن، کاهش ارزش
در 10 ماه سال‌جاري 41 ميليارد و 561 ميليون و 950 هزار دلار انواع كالا وارد كشور شده كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته كه اين رقم 46 ميليارد و 907 ميليون و 660 هزار دلار بود، 4/11 درصد كاهش يافته است.
وزن اين ميزان كالاي وارداتي 37 ميليون و 770 هزار تن بوده كه در مقايسه با رقم 32 ميليون و 82 هزار تن مدت مشابه سال گذشته 25/7 درصد رشد داشته است.

صدرنشینی شمش و بنزین و گندم
شمش از آهن و فولاد غير‌ممزوج عمده‌ترين كالاي وارداتي طي 10 ماه امسال بوده كه 92/3 درصد از ارزش كل واردات را به خود اختصاص داده است. از اين كالا طي اين مدت يك ميليارد 660 ميليون دلار وارد كشور شده است.

بنزين در رتبه بعدي قرار دارد كه از ارزش كل واردات 22/3 درصد و از وزن كل واردات 16/5 درصد سهم داشته است. طي اين مدت يك ميليون و 947 هزار تن بنزين وارد كشور شده است. گندم نيز با اختصاص 61/2 درصد از ارزش و 30/11 درصد از وزن كل واردات كشور طي اين مدت در جايگاه بعدي قرار دارد.

مقصدهای اصلی واردات
امارات همچنان بزرگ‌ترين صادركننده انواع كالا به ايران است. طي اين مدت 40/26 درصد از ارزش واردات ايران مربوط به كشور امارات بوده است. آلمان كشور بعدي است كه با اختصاص 28/9 درصد سهم از ارزش واردات كشورمان در جايگاه دوم و سپس چين با سهم 75/8 درصد از كل واردات كشورمان در جايگاه سوم قرار دارد. جمهوري كره نيز با اختصاص 67/6 درصد و سوئيس با 17/4 درصد از كل ارزش واردات ايران در 10 ماه امسال به ترتيب رتبه‌هاي چهارم و پنجم را در اختيار دارند. گمرک ایران طی چند ماه گذشته، همراه با متن گزارش تجارت خارجی کشور، جداول تطبیقی را نیز در اختیار رسانه‌ها قرار می‌داد، اما این بار این اتفاق نیفتاد.