جمشید پژویان استاد دانشگاه و اقتصاددان در گفتگو با فرارو
راهکارهای بهبود وضعیت معیشت مردم چیست؟
جمشید پژویان اقتصاددان با اشاره به اینکه مشکل اصلی اقتصاد ایران کوچک‌ترین شدن کیک اقتصادی است، بیان داشت: یک مثال در این زمینه برای شما بزنم، به طور مثال اگر شما یک قرص نان داشته باشید و بخواهید با آن ۵ نفر را سیر کرد، اگر این قرص نان را به طور مساوی بین این افراد توزیع کنید، بازهم آن‌ها سیر نخواهند شد، اما اگر شما ۲۰ قرص نان داشته باشید و با آن بخواهید این ۵ نفر را سیر کنید، قطعا همه آن‌ها دیگر گرسنه نخواهند ماند.»
دولت باید در سیاست‌گذ‌اری های خود تجدید نظر کند
جمشید پژویان با تاکید بر اینکه اگر سیاستگذاریهای دولت جواب داده بود، وضعیت معشیت مردم بدین‌گونه نبود، گفت: «دولت سال‌های طلایی را برای اصلاح قیمت حامل‌های انرژی از دست داد، در زمانی که تورم تک رقمی بود و تحریم‌های آمریکا نیز وجود نداشت، بهترین زمان ممکن برای اصلاح قیمت بنزین بود، اما الان که شرایط رکود تورمی وجود دارد و تحریم‌ها نیز تاثیر زیادی بر پیکره اقتصاد کشور وارد کرده، زمان مناسبی برای افزایش بهای بنزین نبود.»
این استاد اقتصاد با اشاره به اینکه یکی از اشکالات اصلی در عملکرد دولت، تخصیص منابع است، افزود: «طی سالیان اخیر شاهد این بوده‌ایم که توجه و سرریز منابع به سوی بخش تجاری و غیر مولد اقتصادی ملی بوده، در صورتیکه باید این منابع به سمت تولید و اشتغال مردم حرکت می‌کرد.»
پژویان اضافه کرد: «توجه بیش از حد به واردات، درسایه قرار گرفتن امر تولید نسبت به فعالیت‌های تولیدی، سفته‌بازی‌‌های فراوان در بازارهای مختلف و... همگی عواملی بوده که باعث شده تولید ناخالص ملی با کاهش چمشگیری روبرو شود.»
افزایش تولید ناخالص ملی، بهبود معیشت مردم را به دنبال دارد
وی ادامه داد: «حتی اگر این ۲۰ عدد قرص نان را به طور نامساوی بین افراد تقسیم کنید و به یک نفر ۷ قرص نان بدهید، بازهم آن افراد در شرایط ناعادلانه نیز سیر خواهند شد، در مورد وضع معیشت مردم نیز همین موضوع صادق است، ما برای بهبود وضعیت معیشت مردم چاره‌ای جزء افزایش میزان تولید ناخالص ملی نداریم.»
پژویان با بیان اینکه تولید ناخالص ملی همان قرص نان است، گفت: «اگر از حجم آن کم شود، طبعا سرانه درآمدی مردم نیز در همه اقشار با کاهش روبرو می‌شود، اما اگر تولید ناخالص ملی افزایش پیدا کند، حتی با بنزین ۳ هزار تومانی نیز وضعیت معیشت مردم خوب خواهد بود وکسی فشاری که الان به مردم می‌آید، را به هیچ عنوان احساس نخواهد کرد.»
این استاد دانشگاه عنوان‌کرد: «بنابراین درچنین شرایطی‌دولت باید در سیاستگذاریهای خود تجدید نظر کرده و این اولین قدم در راستای بهبود معیشت مردم است، دومین گام نیز باید این باشد به جای توجه به واردات و تخصیص میلیاردها دلار برای واردات و فعالیت‌های تجاری، این منابع باید صرف تولید و خروج اقتصاد از رونق شود.»این اقتصاددان تاکید کرد: «اگر میزان سرمایه‌گذاری‌ها در بخش مولد اقتصاد رونق بگیرد و موانع نامناسب بودن فضای کسب و کار از پیش پای بخش خصوصی برداشته شود، تولد ناخالص داخلی افزایش خواهد یافت، بنابراین برای بهبود وضعیت معیشتی مردم نمی‌توان معجزه کرد و این امر یک شبه و با وعده و وعید محقق نخواهد شد.»
وی با اشاره به اینکه باید منافع فعلی که در اختیار دولت است به سمت تولید، اشتغال و رونق اقتصادی حرکت کند،گفت: «درچنین فضای است که رکود تورمی از بین خواهد رفت‌ومیزان اشتغال وتولید کالاها و خدمات افزایش خواهد یافت و در کل نیز وضعیت معیشتی و درآمدی عموم مردم بهبود خواهد یافت.»
این استاد اقتصاد اضافه‌کرد: «این منابع باید در اختیار واحدهای تولیدی قرار بگیرد تا میزان تولید خود را بالا برده و اشتغال‌زایی بیشتری کنند تا از این طریق بتوانند میزان تولید ناخالص داخلی را با رشد مواجه سازند، همچنین از مالیات نیز باید به عنوان منبع دیگری که می‌تواند برای دولت درآمد ایجاد کند، استفاده شود.»
وی در عین حال متذکر شد: «این مالیات را باید از کسانی ستاند که تا به حال فرار مالیاتی داشتند و از دادن حق دولت شانه خالی می‌کردند، در این رابطه نیز دولت باید در سیاستگذاریهای خود تجدید نظر کرده و با اتخاد سیاست‌های درست از بخش اعظمی که مالیات خود را نمی‌پردازند، این مالیات را مطالبه کند و بگیرد.»
