دولت بدون هماهنگی با مهم‌ترین همراه در اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین، صف انتظار ۲ماهه ایجاد کرد
ثبت روزانه ۴۰ هزار تقاضا برای دوگانهسوزکردن خودرو
این کارشناس اقتصاد انرژی با بیان راهکارهایی که می‌توانست از سوی دولت انجام گیرد اما مغفول ماند، تصریح می‌کند: دولت مي‌توانست دوباره جايگاه‌هايي كه براي CNG تعطيل شده‌اند را فعال كند و به توليدكنندگان CNG و چيت آماده‌باش دهد كه دير يا زود در سه تا پنج ماه آينده، سهميه‌بندي صورت مي‌گيرد، اما چنين نكردند و بزرگ‌ترين توليدكننده CNG كه ۹ خط توليد مخزن داشته، هشت خط آن تعطيل بوده است. آيا اين توليدكننده نمي‌توانست اگر زودتر مطلع مي‌شد از سه تا چهار ماه قبل توليد مي‌كرد و در مقابل متقاضيان امروز CNG مي‌توانستيم پاسخ فوري داشته باشيم؟
از وقتی سهمیه‌بندی بنزین آغاز شده است، به گفته رئیس انجمن صنفی CNG و صنایع وابسته، روزانه حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار درخواست برای تبدیل خودروهای بنزین‌سوز به دوگانه‌سوز در کل کشور ثبت می‌شود. این در حالی است که با توجه به این حجم از تقاضا که طبیعتا پس از گرانی بنزین، به‌عنوان یک تصمیم جدی از سوی مصرف‌کنندگان اتخاذ می‌شود، انتظار می‌رفت دولت زمینه را برای افزایش زیرساخت‌های این بخش فراهم کند؛ اما آن‌گونه که مطلعان خبر می‌دهند، به علت حجم بالای متقاضیان، توان کافی برای پوشش‌دهی تقاضا سخت می‌شود و خبر رسیده صف انتظار تا چهار ماه آینده نیز ثبت شده است.
به گزارش شرق، هرچند رئیس انجمن CNG و صنایع وابسته این زمان را تا دو ماه اعلام می‌کند؛ اما این گفته نیز گواه آن است که بسترسازی‌های کافی انجام نشده است و حتی فعالان این حوزه نیز مثل مردم، با افزایش قیمت بنزین و سهمیه‌بندی آن سورپرایز شده‌اند.
سوئیچ از بنزین به گاز
جواد نوفرستی، کارشناس اقتصاد انرژی، در این زمینه می‌گوید: CNG قبل از 24 آبان، روزانه 19 ميليون مترمكعب فروش داشت. اين ميزان در سومين روز سهميه‌بندي به 22 ميليون مترمكعب رسيد و احتمالا اكنون به 25 ميليون مترمکعب رسيده باشد. در محاسبه‌اي مشخص شد كه با اجراي طرح سهميه‌بندي بنزين و گران‌كردن آن، اين رقم تا تابستان مي‌تواند به 30 ميليون مترمكعب برسد. اين يعني 11ميليون ليتر از مصرف بنزين كم شده و به CNG اضافه مي‌شود. هر ليتر بنزين معادل يك مترمكعب CNG است. اينكه احتمال كاهش مصرف بنزين تا 80 ميليون ليتر امكان‌پذير است، به دليل وجود CNG است؛ اين بستر مي‌تواند كمك‌كننده براي كاهش فروش بنزين باشد.
بی‌اطلاعی عجیب فعالان CNG از زمان اجرای سهمیه‌بندی
این کارشناس اقتصاد انرژی با بیان اینکه در‌حال‌حاضر دوهزار‌و 500 جايگاه CNG و چهار‌ميليون‌و 500 هزار خودروي دوگانه‌سوز در كشور وجود دارد كه نصف آن را حتي در سال 86 نداشتيم، می‌گوید: اکنون بستري فراهم است كه سوئيچ از بنزين به CNG را به‌خصوص در خودروهاي پركار مانند تاكسي فراهم مي‌كند.
این کارشناس اقتصاد انرژی با بیان اینکه در‌حال‌حاضر دوهزار‌و 500 جايگاه CNG و چهار‌ميليون‌و 500 هزار خودروي دوگانه‌سوز در كشور وجود دارد كه نصف آن را حتي در سال 86 نداشتيم، می‌گوید: اکنون بستري فراهم است كه سوئيچ از بنزين به CNG را به‌خصوص در خودروهاي پركار مانند تاكسي فراهم مي‌كند.
او با نقد عدم اطلاع‌رسانی به فعالان صنعت CNG برای آغاز اجرای سهمیه‌بندی و گرانی بنزین می‌افزاید: اعلام آمادگي در اين زمينه به صنعت CNG هم داده نشد تا ظرفيت‌سازي‌هاي لازم را انجام دهد. توليدكنندگان مخازن CNG و چيت CNG و دوگانهسوزكردن آن، روز جمعه 24 آبان از سهميه‌بندي بنزين خبردار شدند؛ يعني حتي ايده‌پردازان اجراي اين طرح، به ذهنشان هم خطور نكرده بود به اين توليدكنندگان كمك كنند كه توليد CNG را افزايش دهند. به گفته او، در‌حال‌حاضر هر تماسي كه براي دوگانهسوزكردن خودروهاي CNG صورت مي‌گيرد، شركت مربوطه وقت چهار ماه بعد را به مشتري مي‌دهد؛ زيرا شركت توليدكننده CNG توليد كافي براي نياز ايجادشده ندارد.
ورشکستگی با یک تصمیم اشتباه
او در ادامه می‌گوید: صنعت CNG تماما از سوي بخش خصوصي با حدود دو ميليارد دلار در اواسط دهه 1380 رونق گرفت. توليدکنندگان مخازن، چيت و کارگاه‌های تجهيز خودرو همه و همه از سوي بخش خصوصي انجام مي‌شود؛ با‌این‌حال در سال 1390، يعني اواسط دولت دوم محمود احمدي‌نژاد، چون تقاضا به‌شدت به سمت CNG رفت، تصميم اشتباهي گرفتند.
در آن مقطع، نامه كتبي در اين زمينه از شركت بهینه‌سازی مصرف سوخت دريافت كرديم كه تأکید داشت توسعه CNG ديگر در سياست‌هاي دولت نيست! به همين دليل قيمت CNG را يكباره افزايش دادند و به بنزين نزديك كردند. اين اتفاق در سال 1390 سبب شد تقريبا تمام سرمايه‌گذاران بخش خصوصي زيان هنگفتي ببينند و ورشكست شوند. این اتفاق در دو سال آخر دولت محمود احمدي‌نژاد و شش سال حسن روحاني هم تکرار شد.
نوفرستی ادامه می‌دهد: بالاترين ركورد فروش CNG مربوط به سال‌هاي 1389 و 1390 در حدود 22 ميليون مترمکعب است. در اين فاصله، مصرف بنزين 50 درصد رشد كرده است؛ اما مصرف CNG نه‌تنها رشد نكرده، بلكه به 19ميليون مترمکعب رسيده است. به همين راحتي نیز سرمايه‌گذاران بخش خصوصي بازنمي‌گردند. آنها مي‌ترسند كه دوباره سرمايه‌گذاري كنند و يكباره دولت نرخ CNG را به نرخ بنزين نزديك كند. بنابراين آنها از دولت تضمين مي‌خواهند كه دولت فاصله قيمتي CNG و بنزين را رعايت كند؛ زیرا اين بديهي بود كه تا سهميه‌بندي بنزين آغاز شود، به‌سرعت مصرف به سمت CNG سوئيچ مي‌شود و تقاضا براي دوگانهسوزكردن خودرو افزايش مي‌يابد.
این کارشناس اقتصاد انرژی با بیان راهکارهایی که می‌توانست از سوی دولت انجام گیرد اما مغفول ماند، تصریح می‌کند: دولت مي‌توانست دوباره جايگاه‌هايي كه براي CNG تعطيل شده‌اند را فعال كند و به توليدكنندگان CNG و چيت آماده‌باش دهد كه دير يا زود در سه تا پنج ماه آينده، سهميه‌بندي صورت مي‌گيرد، اما چنين نكردند و بزرگ‌ترين توليدكننده CNG كه 9 خط توليد مخزن داشته، هشت خط آن تعطيل بوده است. آيا اين توليدكننده نمي‌توانست اگر زودتر مطلع مي‌شد از سه تا چهار ماه قبل توليد مي‌كرد و در مقابل متقاضيان امروز CNG مي‌توانستيم پاسخ فوري داشته باشيم؟
توليد چيت در قم، 130 كارگر داشته كه اكنون به 30 كارگر آن را كاهش داده و براي ايران‌خودرو توليد قطعه مي‌كرد. اكنون كه نمي‌تواند ضربتي كارگران خود را افزايش دهد و به توليد بپردازد. اين اقدامات نيازمند سرمايه در گردش است. او یادآور می‌شود: هرچه از مصرف بنزين كم شده و به مصرف CNG اضافه شود، هم به نفع راننده است زيرا هزينه سوخت او كم مي‌شود و هم به نفع جامعه است زيرا آلودگي هوا با CNG كمتر است و هم به نفع اقتصاد كشور و خود دولت است، زيرا هر ليتر بنزيني كه به CNG تبديل شود، مي‌تواند براي صادرات كشور در نظر گرفته شده و به درآمد دولت و كشور افزوده شود.
جایگاه‌ها با ۵۰ درصد ظرفیت کار می‌کنند
اردشیر دادرس، رئیس انجمن CNG و صنایع وابسته، با بیان اینکه جایگاه‌ها با ۵۰ تا ۶۰ درصد ظرفیت خود مشغول به کار هستند، می‌گوید: واقعیت آن است که در حوزه مشکلی نداریم.
او با اشاره به اقتصادی‌بودن خودروهای دوگانه‌سوز، می‌افزاید: دولت باید راهکارهای تشویقی و انگیزشی ارائه دهد تا صاحبان خودرو به دوگانهسوزکردن خودروهای خود ترغیب شوند. در کنار آن، درنظرگرفتن بسته حمایتی ضروری است تا همه متقاضیان به‌ویژه در کلان‌شهرها، دسترسی کافی به آن داشته باشند.
کارت سوخت گاز راه‌اندازی می‌شود؟
دادرس با اشاره به پیشنهاد راه‌اندازی کارت سوخت گاز تشریح می‌کند: پیشنهاد دادیم کارت سوخت گاز را به همان میزان سهمیه‌ای که برای خودروها تعیین کرده‌اند، ۱۰درصد از درآمد حاصل از افزایش نرخ بنزین را به کارت اعتباری گاز اختصاص دهند و در این بسته حمایتی، در ۱۵ روز دوم ماه که سهمیه کارت سوخت بنزین افراد به اتمام می‌رسد، آنها بتوانند از گاز استفاده کنند.
چرا کارت سوخت گاز؟
او با بیان اینکه ضرورت دارد کارت سوخت گاز، رایگان باشد، ادامه می‌دهد: این اقدام سبب می‌شود افراد به استفاده از گاز به جای بنزین ترغیب شوند. این طرح از سوی انجمن به دولت و مجلس پیشنهاد شده است و باید دید در ستاد هدفمندی یارانه‌ها تا چه اندازه از آن بهره گرفته می‌شود.
رئیس انجمن صنفی CNG و صنایع وابسته با اشاره به مزایای استفاده از کارت اعتباری گاز، تصریح می‌کند: دولت با این بسته حمایتی می‌تواند از مصرف بیشتر بنزین جلوگیری کند. در کنار آن، آلودگی هوا کم می‌شود. همچنین به جای یارانه نقدی، کالای گاز در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد و از سویی به ازای هر میزان بنزینی که صرفه‌جویی می‌شود، دولت می‌تواند بنزین ذخیره‌شده را صادر و برای خود و کشور درآمدزایی ایجاد کند.
دادرس با اشاره به اینکه در کشور چهار کارخانه بزرگ ساخت مخزن داریم، می‌گوید: به‌تازگی مخازن کامپوزین نیز به‌عنوان نسل چهارم مخازن در ایران تولید می‌شود. موضوع اصلی بر سر کارگاه‌های تبدیل و تست است که اتاق اصناف و اتحادیه روی آن کار می‌کند تا بتواند جواب‌گوی متقاضیان باشد.
او با بیان اینکه پس از اجرائی‌شدن سهمیه‌بندی بنزین، استقبال قابل توجهی از دوگانه‌سوزشدن خودروها صورت گرفت، می‌افزاید: در تلاش هستیم با بسترسازی بتوانیم رسیدگی بهتری به متقاضیان داشته باشیم و به روند دوگانهسوزکردن خودروها سرعت بخشیم.
متقاضیان در صف انتظار
دادرس با بیان اینکه روزانه ۳۰ تا ۴۰ هزار تقاضا برای دوگانه‌سوزشدن خودروها در کشور ثبت مي‌شود، تصریح می‌کند: در حال حاضر نوبت‌دهی از طریق سایت دوگانهسوزکردن خودروها ادامه دارد و افراد زیادی در صف انتظار قرار دارند که امید می‌رود این ماه و ماه آینده نوبت‌دهی آنها صورت بپذیرد و کمتر از دو ماه، تبدیل خودروهای بنزینی به دوگانه‌سوز انجام شود.
