فرارو- استخاره در لغت به معنی از خداوند طلب خیر کردن است و در اصطلاح نوعی دعا است در انجام امری که خیر و شر آن بر انسان پوشیده است. در واقع استخاره به معنای خواستن خیر و خوبی از خداوند است که انسانهای مومن هنگامی که در کاری درنگ و تامل دارند و خیر و صلاح کار خود را نمیدانند، به استخاره توسل میجویند.
استخاره انواع مختلفی دارد مثل استخاره مطلق، استخاره مشورتی، استخاره قلبی، استخاره با تسبیح و استخاره با قرآن که در این مطلب به بررسی استخاره با قرآن میپردازیم. سفارش شده قرآنی که با آن استخاره میکنید، قرآن کامل باشد نه قرآنی که یک جزء یا چند جزء دارد و امروزه معمولا در مجالس فاتحه میآورند.
توجه به این نکته ضروری است که استخاره مختص زمانی است که مسئلهای با تفکّر و اندیشه، و حتّی با مشورت کردن با افراد خبره و صاحب نظر نیز روشن نشود در غیر این صورت استخاره کردن، اشتباه است از استخارههای مکرّر در یک چیز باید پرهیز کرد در استخارههای مکرّر، همان استخاره اوّل معتبر است و بقیّه اعتباری ندارد.
همان طور که گفته شد یکی از رایجترین انواع استخاره، استخاره با قرآن کریم است که روشهای متعددی دارد که در این مطلب به بررسی دو روش که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد میپردازیم.
روش اول استخاره با قرآن
از حضرت رسول (ص) روایت شده که، چون به قرآن استخاره می کنید، بعد از طهارت و گرفتن وضو، سه بار قل هو الله احد بخوانید و سه بار بر محمّد و آل او صلوات بفرستید و سپس قرآن را بردارید و این دعا را بخوانید: "اَللّهُمَّ اِنّى تَفَأَّلْتُ بِکِتابِکَ، وَ تَوَکَّلْتُ عَلَیْکَ، فَاَرِنى مِنْ کِتابِکَ ما هُوَ مَکْتُومٌ مِنْ سِرِّکَ الْمَکْنُونِ فـى غَیْبِـکَ"
خدایا به کتاب تو تفأّل مى زنم (استخاره مى کنم) و بر تو توکّل مى کنم، پس تو نیز از کتاب خود، آنچه در نهان غیب تو پنهان است، به من نشان بده آن گاه قرآن را باز کنید و مطلب خود را در سطر اول صفحه سمت راست مشاهده کنید.
روش دوم استخاره با قرآن
مرحوم سیّد بن طاووس در کتاب «فتح الأبواب» نقل کرده است که براى استخاره، قرآن را بردارید و نخست این دعا را بخوانید: "اَللّهُمَّ إِنْ کانَ فِی قَضائِکَ وَقَدَرِکَ، أَنْ تَمُنَّ عَلى اُمَّةِ نَبِیِّکَ، بِظُهُورِ وَلیِّکَ وَابْنِ بِنْتِ نَبِیِّکَ، فَعَجِّلْ ذلِکَ وَ سَهِّلْهُ وَ یَسِّرْهُ وَ کَمِّلْهُ، و اَخْرِجْ لِی آیَةً، اَسْتَدِلُّ بِها عَلى أَمر فَأَئْتَمِرَ، أوْ نَهْـى فَأَنْتَهی فِی عافِیَـة"
خدایا اگر قضا و قَدَرت این است که با ظهور ولیّت و فرزند پیامبرت بر امّت رسول خدا، منّت گذارى، پس در ظهورش تعجیل و راهش را سهل و آسان قرار ده و براى من آیه اى بیرون آور که یا در آن امرى باشد که انجامش دهم و یا نهى باشد که ترکش کنم به عافیت و تندرستى. سپس حاجت و مشکل خود را عنوان کنید و آن گاه قرآن را باز کنید پس از آن هفت ورق بزنید در ورق هفتم، صفحه سمت چپ، هفت سطر را بشمارید و در سطر هفتم مطلب خویش را از آن آیه، دریابید.
استخاره با قرآن باید توسط چه کسانی انجام شود؟
استخاره با قرآن باید توسط افراد آشنا با مفاهیم قرآنی صورت پذیرد، زیرا مفاهیم قرآن برای هر کسی قابل فهم نیست و باید فرد مورد نظر با قرآن، علوم قرآن، تفسیر و ... آشنا باشد و با قرآن مأنوس بوده و زبان قرآن را بفهمد، چون فهم قرآن از مباحث بسیار پیچیدهای است که ابزار خود را میطلبد، و آن آشنایی با قرآن، علوم قرآن، تفسیر و ... است که آن هم، در اختیار کسانی است که سالها با قرآن مأنوس بوده و زبان قرآن را میفهمند. بنابراین، این مسئله دارای فرمول خاصی نیست که بشود آن را به راحتی آموخت و به آسانی اجرا نمود.
زمان مناسب برای گرفتن استخاره با قرآن
مرحوم شیخ عباس قمی در حاشیه مفاتیح الجنان گفته بنا به مشهور ساعاتی از ایام هفته برای استخاره با قرآن خوب است، گر چه در این باره حدیثی از اهل بیت (ع) یافت نشده است ساعات مناسب برای استخاره با قرآن به شرح ذیل است:
روز شنبه تا وقت ناهار و پس از ظهر تا عصر، روز یکشنبه از صبح تا ظهر و از عصر تا مغرب، روز دوشنبه از صبح تا طلوع آفتاب، و از ساعت ۱۰ تا ۱۲ ظهر و از ساعت ۴ بعد از ظهر تا وقت عشا، روز سه شنبه از ظهر تا عصر و پس از عصر تا وقت نماز عشا، روز چهارشنبه از صبح تا ظهر و پس از عصر تا وقت عشا، روز پنج شنبه از صبح تا طلوع آفتاب و پس از ظهر تا نماز عشا روز جمعه از صبح تا طلوع آفتاب و بعد از ظهر تا عصر.