شتاب ساخت و ساز در مسكن مهر
تغييرات گسترده مديريتي در وزارت مسكن كه سكان طرح مسكن‌مهر را از دست تعاوني‌ها خارج كرد و در اختيار سازنده‌هاي حرفه‌اي قرار داد، هم‌اكنون اين طرح ملي را با تحولات چشمگيري روبه‌رو كرده است؛ به طوري كه طي 8 ماه گذشته حجم ساخت‌وساز روي زمين‌هاي 99ساله 10 برابر شده و تعداد ساختمان‌هاي در مرحله سفت‌كاري نيز 590 درصد رشد كرده است.
كارنامه عملكرد دولت دهم در بزرگ‌ترين طرح تامين مسكن نشان مي‌دهد از ابتداي شهريور سال گذشته تا پايان فروردين امسال، روزانه ساخت 1060 واحد مسكوني‌مهر آغاز شده كه اين رقم در روزهاي سال 87، حداكثر 106 واحد بوده است.
معاون ارشد وزير مسكن معتقد است استقرار مسكن‌مهر در مسير سرعت، ناشي از اقبال انبوه‌سازان به اين پروژه بوده است كه نتيجه مثبت آن باعث رونق زودرس در حوزه ساخت‌وساز شده است. ابوالفضل صومعه‌لو، در اين‌باره به «دنياي اقتصاد» گفت: بعد از كاهش نسبي ساخت‌وساز در نيمه اول سال گذشته، دولت حمايت‌هاي فني و مالي را در مسكن‌مهر افزايش داد.
انبوه‌سازان هم كه در ابتدا به فكر سودهاي حداقل 50 درصدي بودند، به سود حداكثر 15 درصدي در مسكن‌مهر به‌خاطر تيراژ بالاي توليد - تعهد هر انبوه‌ساز حداقل 200 واحد مسكوني- رضايت دادند و ساخت‌وساز را بعد از چند ماه ركود از سر گرفتند.
به اين ترتيب، صدور پروانه ساخت در مسكن‌مهر در نيمه دوم سال 88 با رشد 80 درصدي روبه‌رو شد و شوك سنگيني به بازار مسكن وارد كرد.
اين مقام وزارت مسكن پيش‌بيني مي‌كند در سال‌جاري رونق مسكن شتاب بيشتري بگيرد و با رشد حجم سرمايه‌گذاري‌هاي ساختماني، زمينه تعديل قيمت مسكن فراهم شود
500 هزار واحد مسكوني‌مهر در مرحله ساخت
بر مبناي آنچه معاون وزير مسكن آمار داده، از 940 هزار ظرفيت تعريف شده براي ساخت مسكن‌مهر، تاكنون ساخت 534 هزار و 507 واحد شروع شده است كه از اين تعداد، 340 هزار واحد در مرحله پي‌سازي، 136 هزار واحد در مرحله اسكلت و سقف، 53 هزار واحد در مرحله سفت‌كاري و نزديك به 24 هزار واحد نيز در مرحله نازك‌كاري قرار دارد.
دقت در اين آمارها نشان مي‌دهد كه عمده پيشرفت پروژه مسكن‌مهر در مرحله ابتدايي ساخت به‌وجود آمده و هنوز تعداد واحدهاي در آستانه تحويل، ناچيز ارزيابي مي‌شود؛ اما آنچه اميد به همين آمارها را افزايش مي‌دهد، رشد نجومي فعاليت‌هاي ساختماني در مسكن‌مهر طي 8 ماه اخير است. به طوري كه نيمي از پروانه‌هاي ساختماني مربوط به مسكن‌مهر در فاصله شهريور 88 تا فروردين 89 صادر شده است
همچنين بيش‌از 70 درصد از واحدهايي كه اسكلت آنها بنا شده در همين مدت بوده است. از سوي ديگر بيش‌از 90 درصد عمليات سفت‌كاري در مسكن‌مهر در دوره دولت دهم اتفاق افتاده است.
گزارش معاونت امور مسكن وزارت مسكن حاكي است: عملكرد مسكن‌مهر در 8 ماه منتهي به فروردين 89 در بخش پروانه‌هاي ساختماني 80 درصد، در بخش پي‌سازي واحدها 326 درصد، در مرحله سفت‌كاري 982 درصد و در فاز نازك‌كاري نيز 2203 درصد رشد داشته است.
وزارت مسكن براي سال‌جاري نيز برنامه‌ريزي فشرده‌اي انجام داده و از مسوولان استاني تعهد گرفته كه تا پايان نيمه اول سال، كل عمليات پي‌ريزي 937 هزار واحد مسكوني‌مهر به اتمام برسد. همچنين هدف‌گذاري اين است كه تا پايان سال بخش قابل توجهي از واحدها - حداقل 300 هزار واحد مسكوني - به مرحله بهره‌برداري برسد.
جذب 1800 ميليارد تومان تسهيلات
بانك مركزي در دولت نهم -سال 87- 3500 ميليارد تومان خط اعتباري مخصوص مسكن‌مهر اختصاص داد و قرار شد بانك مسكن از اين محل تسهيلات 15 ميليون توماني به پروژه‌هاي 99 ساله پرداخت كند؛ اما كندي در اجراي طرح باعث شد از سال 87 تا نيمه سال 88، فقط 300 ميليارد تومان از اين خط اعتباري جذب شود.
اين در حالي است كه طي 8 ماه اخير به‌خاطر رشد ساخت‌وسازها در مسكن‌مهر، 1500 ميليارد تومان تسهيلات بانكي از محل خط اعتباري -رشد 400 درصدي در پرداخت وام- به اين پروژه تزريق شده است. در حال حاضر تقريبا معادل رقم پرداخت‌شده، از خط اعتباري مسكن‌مهر نزد بانك مركزي باقي مانده است كه به احتمال خيلي زياد تا پايان امسال به‌صورت كامل جذب خواهد شد. ابوالفضل صومعه‌لو در اين باره گفت: رييس‌كل بانك مركزي قول داده است به محض جذب كامل خط اعتباري مسكن‌مهر، مجددا منابع جديد براي شارژ خط اعتباري در نظر گرفته شود.
وي افزود: مسكن‌مهر اصلي‌ترين سياست دولت در بخش «افزايش» عرضه مسكن است كه تمركز روي آن باعث ايجاد رونق مستمر و پايدار شده است. ساخت بيش از يك ميليون واحد مسكوني معادل است با احداث 100 ميليون متر مربع بناي مفيد كه اين فعاليت عظيم، اشتغالزايي بيش از دو ميليون نفري را به همراه دارد. ضمن اينكه بيش‌از 30 هزار ميليارد تومان سرمايه‌گذاري مشترك دولت و مردم را در پي دارد.
مقايسه دو دولت در مسكن‌مهر
معاون وزير مسكن معتقد است: حمايت‌هاي دولت دهم از طرح مسكن‌مهر در مقايسه با دولت قبل افزايش پيدا كرده است؛ به طوري كه در سال‌هاي 86 تا نيمه‌هاي 88، مسكن‌مهر فقط و فقط از طريق تعاوني‌ها و با پرداخت 15 ميليون تومان تسهيلات با نرخ 12 درصدي دنبال مي‌شد؛ اما در حال حاضر علاوه بر تعاوني‌سازي، انبوه‌سازان نيز وارد شده‌اند و حتي امكان ساخت در قالب گروه‌هاي چند نفري نيز وجود دارد.
همچنين مالكان زمين‌هاي در محدوده شهري نيز مي‌توانند از تسهيلات ساخت مسكن‌مهر استفاده كنند. ضمن اينكه تسهيلات ساخت به 25 ميليون تومان افزايش پيدا كرده و نرخ آن نيز 4 درصد براي شهرستان‌ها و 7 درصد براي مراكز استان‌ها شده است. همچنين براي كاهش هزينه‌هاي ساخت، تخفيف قابل توجهي در هزينه بيمه كارگاهي اعمال شده و اين رقم به 7 هزار تومان براي هر متر مربع رسيده است. هزينه ماليات نيز حذف شده است. از سوي ديگر يارانه‌هاي قابل توجهي براي ايجاد تاسيسات زيربنايي و خدمات روبنايي در نظر گرفته شده است.
ماجراي ورود انبوه‌سازان خارجي
معاون امور مسكن و ساختمان وزارت مسكن در ادامه درباره نحوه واگذاري مسووليت ساخت مسكن‌مهر به انبوه‌سازان خارجي تصريح كرد: براي تسهيل شرايط حضور سازنده‌هاي خارجي، قرار بر اين شد بعد از اينكه سازمان حمايت از سرمايه‌گذاري‌هاي خارجي، صلاحيت فني و مالي شركت‌هاي ساختماني خارجي را تاييد كرد، وزارت مسكن بدون ضمانت بانك مركزي، از آنها در پروژه‌هاي انبوه‌سازي مسكن‌مهر استفاده كند.
علت عدم نياز به ضمانت بانك مركزي نيز اين است كه به انبوه‌سازان خارجي از يك سو تسهيلات ساخت معادل 80 درصد هزينه‌ها را پرداخت مي‌كنيم و از سوي ديگر ضمانت كامل خريد آنچه را مي‌سازند، در قرارداد ارائه مي‌دهيم. كه اين دو ويژگي در قراردادهاي مسكن‌مهر باعث جذب سرمايه‌گذاران خواهد شد.
شاگرد اول‌هاي استاني در مسكن‌مهر
به گزارش دنياي اقتصاد، استان‌هاي كشور به لحاظ پيشرفت در مراحل مختلف ساخت مسكن‌مهر رتبه‌بندي شده‌اند كه اين رتبه‌ها ماه به ماه بسته به عمليات و سرعت پيشرفت تغيير مي‌كند.
در حال حاضر استان‌هاي ايلام، اصفهان، مركزي و هرمزگان 4 استان اول در مرحله اسكلت‌بندي و سقف‌زني پروژه‌هاي 99ساله هستند. همچنين استان‌هاي مركزي، ايلام، اصفهان و گيلان نيز به لحاظ پي‌ريزي اين واحدها در رتبه‌هاي برتر قرار دارند.
بيشترين پروانه ساختماني مسكن‌مهر نيز به ترتيب در استان‌هاي ايلام، قزوين، اصفهان و مركزي صادر شده است.
