طناب‌كشي ميان دو خودروساز كشور براي تصاحب انحصار
به نظر مي‌رسد موضوع توليد تندر 90 همان گونه كه از ابتدا با اما و اگرهاي زيادي مواجه بود تا آخرين روز توليدش در ايران همچنان مورد توجه مسولان وزارت صنايع و معادن و خودروسازان باشد به گونه‌اي كه از همان ابتداي طرح موضوع توليد اين خودرو تا امروز هر روز يك موضوع جديد باعث شده تا توليد، تيراژ، قيمت و حتي كيفيت توليد اين خودرو زير سوال برود.
طرح توليد تندر 90 تنها خودروي مشترك بين دو خودروساز بزرگ ايراني در حالي ادامه مي‌يابد كه هنوز هم مسولان وزارت صنايع و معادن براي توليد آن تصميمات زيادي را مدنظر قرارداده‌اند، روزي خودروسازان غم نداشتن منابع مالي براي توليد و افزايش توليد مي‌خوردند و روزي غصه بدهي‌هاي انباشته شده‌شان به طرف فرانسوي را قورت مي‌دهند تا بتوانند تنها با توليد تندر پاسخ‌گوي تعهدات خود باشند غافل از اين كه كيفيت در اين ميان رنگ مي‌بازد.
البته طي دو سال اخير با كمك‌هاي مختلف و برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده و البته افزايش سطح داخلي‌سازي اين خودرو، بحث منابع مالي به دليل قرار گرفتن هم كيشان ايراني در يك طرف ماجرا به حاشيه امن رفت و ديگر سر و صداي طرف فرانسوي همانند آنچه در قبل شنيده مي‌شد، به گوش نمي‌رسيد اما باز هم موضوع توليد تندر 90 از سوي مسولان وزارت صنايع و معادن و كار گروه توليد به نوع ديگر رخ نمود. به گونه‌اي كه حال اعضاي كارگروه توليد به جاي فشار به خودروسازان براي افزايش توليد كه قطعا سود بيشتري را به همراه دارد به فكر حذف يكي و سپردن خط توليد تندر به يكي از دو خوردوساز هستند و شايد اين همان دليلي است كه هر يك از خودروسازان به تكاپو افتاده و براي اين كه بتوانند در رقابت با ديگري برنده ميدان باشند در فواصل زماني كوتاه از افزايش كيفيت و توليد تندر در شركت تابعه خود خبر مي‌دهند و سعي دارند تا خود را تنها برنده توليد تندر 90 معرفي كنند تا شايد با در اختيار گرفتن خط توليد انحصاري تندر سود بيشتري را نصيب خود كنند.
البته نبايد از نظر دور داشت كه طي سال‌هاي گذشته، موضوع كم بودن تيراژ توليد، افزايش و كاهش تيراژ، تقاضا براي افزايش قيمت و حتي توقف خط توليد تندر 90 به موضوعي مبدل شده كه ديگر جذابيتي ندارد و به دليل تكرارهاي مكرر ديگر به عنوان اهرم فشار براي امتياز گيري از وزارتخانه تلقي نمي‌شود.
به اين جهت هر چند سال گذشته بعد از توقف خط توليد تندر و تقاضاي خودروسازان براي افزايش قيمت، مديران دو شركت داخلي سازنده تندر90 با هم تفاهم كردند كه توليد اين خودرو به يك كدام از آنها واگذار شود و طرح مشترك را به وزارت صنايع و معادن بردند تا وزير تصميم گيرنده نهايي باشد و البته بر هيچ كس پوشيده نيست كه در آن زمان هم هر يك از مديران در دل آرزوي در اختيار گيري انحصاري توليد اين خودرو را داشتند تا بعد از آن ديگر براي افزايش و كاهش نگران احتمال عقب نشيني ديگري نباشند و خود به تنهايي براي هر اقدامي تصميم گيري كنند.
به اين جهت بود كه وزير نيز توپ تصميم‌گيري را به زمين معاونش انداخت تا با بررسي كارشناسانه جلوي طرح مباحث بعدي گرفته شود. البته از همان زمان نيز موضوع رقابت و كيفيت چيزي بود كه اغلب كارشناسان آن را نشان منفي اين نوع از تصميم‌گيري معرفي كردند؛ چرا كه با توجه به انحصار موجود در صنعت خودروي كشور، دراختيارگيري خط توليد تندر با اين حجم تقاضاي انحصاري به مراتب انحصاري شديدتر از قبل براي مديران خودروساز كشورايجاد خواهد كرد كه دل كندن از آن دشوار خواهد بود.
به هر روي، محمدرضا روشنی مقدم، رییس کارگروه خودروي سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از ادامه بررسي اين طرح در كارگروه خبر داده و حتي اين موضوع را يكي از مهم‌ترين تصميمات اين كارگروه خوانده است و گفته پس از بررسی، احتمالا در کوتاه‌ترین زمان ممکن، نتایج از سوی سازمان گسترش و وزارت صنایع و معادن ابلاغ خواهد شد.
البته اين طرح بنا به گفته روشني مقدم به خاطر رفع مشكلات توليد تندر انجام خواهد گرفت كه البته باز هم به نظر مي‌رسد ساير مشكلات تندر مد نظر قرار نگرفته و هم‌اكنون اعضا تنها به فكر تجميع هستند تا رفع مسائل و مشكلات توليد اين خودرو.
بر اساس این طرح که می‌توان آن را یکی از تصمیمات مهم و کلیدی در این کار گروه دانست از میان دو شرکت ایران خودرو و پارس خودرو یک خودروساز انتخاب و تولید ال 90 به طور متمرکز و انحصاری به شرکت برگزیده واگذار می‌شود و شرکت بعدی به عنوان حق‌العمل کار عمل خواهد کرد.
از سوي ديگر با توجه به گزارش‌هاي كيفي كه هر كدام از خودروسازان طي حداقل يك سال گذشته از كيفيت توليد اين خودرو در فواصل زماني كوتاه به نقل از موسسات استاندارد و كيفيت ارائه كرده‌اند نشان مي‌دهد بحث رقابت براي در اختيار گرفتن انحصاري توليد اين خوردو جدي است و با در نظرگيري مباحث مختلف مالي دوخودروساز و عدم اجراي برخي تعهدات و حتي فراموشي از اجراي طرح‌هايي كه وعده‌هاي آن را داده بودند باعث شده تا سفره پهن توليد انحصاري تندر بيش از پيش جلب توجه كند. هرچند كه هنوز نامي ازحذف خودروسازي مطرح نشده اما در اين بين مير جواد سليماني قائم مقام ايران خودرو دراظهار نظري اعلام كرده است كه بحث كنار گذاشتن ايران خودرو از پروژه تندر 90 مطرح نيست.
حال اين‌كه تا چه زماني رقابت براي به دست گيري اين بازار ادامه دارد خود جاي سوال دارد و مشخص نيست تا كي طناب كشي براي توليد تندر در بين دو خودروساز ادامه خواهد داشت.
