افشاگران ناشناس اسناد امریکا

وب‌سايت جنجالي ويكي ليكس كه وابسته به يك سازمان غيردولتي است، بار ديگر در مركز توجه جهانيان قرار گرفته است.

اين سايت اين بار اقدام به انتشار بيش از ۹۰ هزار مدرك سري از اسناد و مدارك منتشر نشده ارتش آمريكا در مورد جنگ افغانستان كرده است.انتشار اين مدارك، توسط ويكي ليكس كه به‌دليل انتشار اسناد و مدارك حساس درباره دولت‌ها و سازمان‌هاي سرشناس، شهرتي جهاني پيدا كرده، تازه ترين مورد از مجموعه افشاگري‌هايي است كه تاكنون توسط اين سايت منتشر شده است.

به‌عنوان مثال در آوريل سال ۲۰۱۰، ويدئويي در اين سايت منتشر شد كه نشان مي‌داد يكي از هلي‌كوپترهاي آپاچي ارتش آمريكا، اقدام به كشتن ۱۲ نفر از جمله دو خبرنگار خبرگزاري رويترز در جريان حمله‌اي در بغداد در سال ۲۰۰۷ ميلادي كرده است.در اكتبر سال ۲۰۰۹، اين سايت اقدام به انتشار فهرستي از اسامي و آدرس افرادي كرد كه به ادعاي اين سايت متعلق به حزب ملي بريتانيا بود. پس از انتشار اين مدارك، حزب ملي بريتانيا اين فهرست را جعلي خواند.

در سال ۲۰۰۸ ميلادي و در جريان انتخابات آمريكا، اين سايت بخش‌هايي از ايميل عكس‌ها و آدرس‌هاي پستي متعلق به سارا پيلين نامزد معاونت رياست‌جمهوري آمريكا را منتشر كرد.از جمله مدارك جنجالي ديگري كه در اين سايت تاكنون قرار گرفته مي‌توان به نسخه‌اي از دستور العمل عملياتي مربوط به رفتار با زندانيان بازداشتگاه گوانتانامو اشاره كرد. اولين بار كه ويكي ليكس در دسامبر سال ۲۰۰۶ در اينترنت قرار گرفت، باعث برانگيختن ديدگاه‌هايي متفاوت شد. بعضي ضمن تمجيد از عملكرد اين سايت از آن به‌عنوان پديده‌اي در عرصه روزنامه‌نگاري تحقيقاتي ياد كردند، اين در حالي است كه گروهي ديگر عملكرد اين سايت را خطري در زمينه روزنامه‌نگاري دانستند.

در اواسط مارس سال جاري ميلادي، جوليان آسانژ، مدير اين سايت، سندي را منتشر كرد كه ظاهرا متعلق به سرويس اطلاعاتي آمريكا بود و در آن ادعا شده بود كه سايت ويكي ليكس«تهديدي براي ارتش آمريكاست».دولت آمريكا بعدها تاييد كرد كه اين اسناد واقعي هستند.
هر كسي مي‌تواند به‌صورت ناشناس به اين سايت اسنادي ارائه دهد اما تيمي متشكل از داوطلبان از مطبوعات، خبرنگاران و كاركنان سايت ويكي ليكس، در اين‌باره كه چه مطالبي در اين سايت منتشرشود، تصميم گيري مي‌كنند.

اين سايت مي‌گويد كه هرگونه سند سياسي طبقه بندي شده، سانسورشده يا اسنادي سياسي و ديپلماتيكي را كه به هر دليلي افشا نشده، مي‌پذيرد اما در عين حال اطلاعاتي كه برپايه شايعات و اظهارنظرها باشد در اين سايت جايي ندارد. اين سايت همچنين هر نوع گزارشي كه قبلا منتشر شده باشد پوشش نمي‌دهد.اين سايت توسط سازماني موسوم به «سان‌شاين پرس» اداره مي‌شود و گفته شده كه بودجه آن از سوي فعالاني كه در زمينه حقوق بشر فعاليت مي‌كنند، خبرنگاران جست‌وجوگر و كارشناسان تامين مي‌شود.

تاكنون تلاش‌هاي زيادي براي از ميدان به‌در كردن اين سايت صورت گرفته است. به عنوان مثال در سال ۲۰۰۸ ميلادي، بانك سوئيسي ژوليوس بائر، توانست اجازه مسدود كردن اين سايت را بگيرد. اين اتفاق پس ازآن افتاد كه ويكي ليكس اقدام به انتشار صدها سند و مدارك درباره فعاليت‌هاي اين بانك در خارج از اين كشور را كرد اما اين سايت كه در سرورهاي مختلفي در سراسر جهان قرار دارد، توانست به كارش ادامه بدهد تا اينكه سرانجام دستور مسدود كردن اين سايت لغو شد.

ويكي ليكس ادعا مي‌كند كه از زمان آغاز فعاليت‌اش تاكنون با بيش از ۱۰۰ دعواي حقوقي روبه‌رو بوده است. به‌رغم سوءشهرت، اين سايت با مشكلات مالي روبه‌رو است. به عنوان مثال در فوريه سال جاري اين سايت مجبورشد كه برخي از فعاليت هايش را به حال تعليق درآورد.تاكنون كمك‌هاي مالي از افراد و سازمان‌ها توانسته اين سايت را حفظ كند.