توکسوپلاسموز: عفونت، علائم و درمان

فرارو- توکسوپلاسموز یک عفونت ناشی از تک‌یاخته‌ای به نام توکسوپلاسما گوندی است که می‌تواند در انسان‌ها، پستانداران، و پرندگان ایجاد شود.

به گزارش فرارو، این بیماری ممکن است به‌صورت مادرزادی، چشمی، حاد در افراد سالم، یا حاد در بیماران دارای نقص ایمنی رخ دهد.

علائم شایع

• اغلب بدون علامت (۸۰%-۹۰%)
• تب
• تورم غدد لنفاوی
• خستگی
• درد عضلانی
• گلودرد
• رتینیت (التهاب شبکیه)
• بثورات پوستی (در برخی موارد)

علل ابتلا

عفونت معمولاً از طریق یکی از موارد زیر منتقل می‌شود:

1. مصرف مواد غذایی آلوده:
   • گوشت خام یا کم‌پخته شده
   • تخم‌مرغ نپخته یا شیر غیرپاستوریزه
2. تماس با گربه‌های آلوده:
   • انتقال میکروب از طریق مدفوع گربه
   • لمس خاک یا مواد آلوده به مدفوع گربه
3. انتقال مادرزادی:
   • از مادر آلوده به جنین
4. انتقال خون یا پیوند اعضا

عوامل تشدیدکننده

• ضعف یا سرکوب سیستم ایمنی
• تماس مکرر با گربه‌ها
• آماده‌سازی و نگهداری نادرست مواد غذایی

پیشگیری

1. از مصرف گوشت خام یا کم‌پخته شده خودداری کنید.
2. دست‌ها را پس از دست زدن به گوشت خام بشویید.
3. زنان باردار و افراد دچار نقص ایمنی از تماس با مدفوع گربه پرهیز کنند.
4. فضای بازی کودکان را از آلودگی با مدفوع گربه یا سگ محفوظ نگه دارید.
5. آزمایش خون برای زنان باردار در اوایل و اواسط بارداری برای تشخیص عفونت.

عواقب مورد انتظار

• در بیشتر موارد، افراد بدون علائم یا با علائم خفیف بدون عوارض جدی بهبود می‌یابند.
• در زنان باردار یا بیماران دچار نقص ایمنی، ممکن است عفونت عوارض جدی ایجاد کند.

عوارض احتمالی

1. زنان باردار:
   • سقط جنین، تولد مرده، نقایص مادرزادی (کوری، کری، تشنج)
2. افراد دارای نقص ایمنی:
   • التهاب مغز، آسیب به ریه یا قلب
3. کودکان کم‌سن‌تر:
   • التهاب چشم یا مشکلات شبکیه

روش‌های درمان

تشخیص

• معاینه فیزیکی و آزمایش خون برای تشخیص آنتی‌بادی‌های ضد توکسوپلاسما.

درمان بر اساس وضعیت بیمار:

1. افراد سالم و بدون علائم:
   • معمولاً نیاز به درمان ندارند.
2. کودکان زیر ۵ سال:
   • تجویز دارو برای پیشگیری از عوارض چشمی.
3. زنان باردار:
   • درمان بسته به زمان عفونت و عواقب ممکن.
4. افراد دچار نقص ایمنی:
   • درمان دارویی الزامی است.

داروها

• پیریمتامین و سولفادیازین: همراه با اسید فولیک برای کاهش عوارض جانبی.
• کورتیکواستروئیدها: در صورت التهاب شدید.
• سایر داروها نیز ممکن است بسته به شرایط بیمار استفاده شوند.

فعالیت و رژیم غذایی

• سطح فعالیت با توجه به شدت علائم تعیین می‌شود.
• رژیم غذایی خاصی نیاز نیست.

زمان مراجعه به پزشک

• در صورت بروز علائم توکسوپلاسموز.
• اگر علائم پس از درمان بهبود نیابند یا بدتر شوند.
• در صورت بروز علائم جدید و غیرقابل توجیه.