تعرفه‌های ترامپ و هشدار آغاز یک جنگ تجاری
اقتصاد جهانی پس از دوم آوریل که ترامپ آن را روز آزادی برای اقتصاد ایالات متحده نامید، مسیر متفاوتی را طی خواهد کرد. اقتصاددانان درباره آغاز یک جنگ تجاری هشدار می‌دهند.
فرارو- دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا در نهایت تهدید‌های پیشین خود مبنی بر وضع تعرفه‌های تجاری بر کالا‌های وارداتی از کشور‌های مختلف را عملی کرد. او به دنبال سیاست اول آمریکا و Make America Great Again که به عنوان دستور کار اصلی خود انتخاب کرده، ۱۳۵ کشور و دولت را مشمول این تعرفه‌ها کرد. تنها روسیه از فهرست طولانی ترامپ در امان باقی مانده است. معافیت‌هایی نیز برای کانادا و مکزیک در نظر گرفته شده است. ترامپ که برای اعلام این موضوع یک سخنرانی ۵۰ دقیقه‌ای ترتیب داده بود، در پایان صحبت خود گفت: «امروز روزی خواهد بود که امیدوارم در سال‌های آینده به آن نگاه کنید و بگویید: می‌دانید، او حق داشت. این روز به یکی از مهم‌ترین روز‌ها در تاریخ کشور ما تبدیل شد.»
به گزارش فرارو، میزان تاثیرپذیری کشور‌های مختلف از این تعرفه‌ها با توجه به میزان در هم تنیدگی اقتصاد آنان با اقتصاد ایالات متحده، متفاوت است. کشور‌های اتحادیه اروپا از جمله اقتصاد‌هایی هستند که بیشترین در هم تنیدگی را با اقتصاد آمریکا دارند. ترامپ ۲۰ درصد تعرفه بر کالا‌های وارداتی از اروپا اعمال کرد. با تعریف ۳۴ درصد تعرفه بیشتر بر واردات از چین، میزان تعرفه واردات برای پکن به ۵۴ درصد رسید. اقتصاد جهانی پس از دوم آوریل که ترامپ آن را روز آزادی برای اقتصاد ایالات متحده نامید، مسیر متفاوتی را طی خواهد کرد. اقتصاددانان درباره آغاز یک جنگ تجاری هشدار می‌دهند.
مقابله به مثل
این اقدام ترامپ که به عنوان تهدید تجارت آزاد جهانی شناخته می‌شود، با واکنش‌های تندی مواجه شد. کانادا در واکنش به این اقدام، تعرفه ۲۵ درصدی بر برخی خودروهای وارداتی از آمریکا وارد کرد. اتحادیه اروپا این تعرفه‌ها را غیرقانونی دانست و تهدید کرد که تعرفه‌های متقابل برای کالا‌های آمریکایی تعریف خواهد کرد. امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در واکنش به تعرفه‌های ترامپ اعلام کرد که واکنش اروپا باید یکپارچه باشد. او همچنین خبر داد که واکنش اروپا به تعرفه‌های آمریکا در دو مرحله خواهد بود که نخستین مرحله آن در نیمه آوریل (کمتر از دو هفته دیگر) است. ماکرون همچنین گفت: «تعرفه‌های گمرکی ترامپ باعث خواهد شد تا ملت آمریکا ضعیف‌تر و فقیرتر شود و تاثیر بیشتر را بر اقتصاد آمریکا خواهد گذاشت.»
چین، به عنوان یکی از پنج شریک تجاری اول ایالات متحده نیز روز پنجشنبه آمریکا را تهدید به اقدام متقابل کرد. به گزارش ایرنا، وزارت بازرگانی چین در بیانیه‌ای اعلام کرد که پکن قاطعانه با این امر مخالف است و برای حفظ حقوق و منافع خود اقدامات متقابل انجام خواهد داد. این وزارتخانه با محکوم کردن اقدام رئیس‌جمهوری آمریکا آن را «قلدری یک‌جانبه معمول» خواند و از واشنگتن خواست که تعرفه‌ها را لغو کند و به طور مناسب اختلاف‌ها با شرکای تجاری را از طریق گفت‌وگوی برابر حل کند.
آمریکا بر کالا‌های انگلیسی، تعرفه ۱۰ درصدی اعمال کرد. جاناتان رینولد، وزیر بازرگانی و تجارت انگلیس بامداد پنجشنبه در واکنش به تعرفه‌های گمرکی از سوی ترامپ گفت: «لندن از منافع خود دفاع می‌کند. ما همیشه در راستای منافع شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان انگلیسی کار خواهیم کرد. واشنگتن نزدیک‌ترین متحد ما است، بنابراین رویکرد ما حفظ آرامش و انجام این توافق است. امیدواریم این توافق اثرات آنچه امروز اعلام شد را کاهش دهد. ما طیف وسیعی از ابزار‌ها را در دسترس داریم و در انجام اقدام دریغ نخواهیم کرد. ما با شرکت‌های بریتانیایی تعامل خواهیم داشت تا ببینیم آنها تأثیر هر قدم بعدی که برمی‌داریم را چگونه ارزیابی می‌کنند.»
به گزارش همشهری از اسکای‌نیوز، رینولدز با بیان اینکه هیچکسی خواهان جنگ تجاری نیست، افزود: «ما سخت کار می‌کنیم تا به توافق برسیم. هیچ چیز منتفی نیست و ما تمام تلاش خود را برای دفاع از منافع ملی انگلیس انجام خواهیم داد»
اول آمریکا
دونالد ترامپ چه در دوره نخست ریاست‌جمهوری خود و چه در کمپین انتخاباتی‌اش برای رقابت در انتخابات ۲۰۲۴ بر این موضوع تاکید داشت که آمریکا اولین و آخرین اولویت اوست. او انگار آنچه که منافع آمریکا می‌داند را به عنوان یک شاخص در دست گرفته و تصمیمات مختلف را با آن می‌سنجد. این تصمیم می‌تواند خروج از سازمان بهداشت جهانی باشد یا صدور دستور تعلیق کمک‌های خارجی ایالات متحده و حتی تعطیلی شبکه‌های دولتی پروپاگاندا با سابقه فعالیت چند ده ساله. این که تصمیمات او در نهایت به نفع آمریکا هستند یا نه، بحثی دیگر است. در حال حاضر نیز او این توجیه را مطرح می‌کند که اگر اقتصاد‌های دیگر می‌خواهند از مواهب اقتصادی ایالات متحده برخوردار شوند، تعرفه‌ها را بپذیرند یا خطوط تولید خود را به آمریکا بیاورند.
او در بخشی از سخنرانی خود گفت: «از این پس کشور‌های خارجی، موظف خواهند شد برای امتیاز دسترسی به بازار آمریکا که بزرگترین بازار جهان است، هزینه بپردازند. همه روسای جمهور خارجی، نخست وزیران، پادشاهان، ملکه ها، سفیران و سایر مقامات به زودی با آمریکا تماس خواهند گرفت تا درخواست معافیت از این تعرفه‌ها را مطرح کنند.»
مشخص نیست این تصمیمات ناشی از خلق و خوی شخصی رئیس‌جمهور آمریکاست یا طرحی کارشناسی شده محسوب می‌شود. اما هر چه هست، به نظر نمی‌رسد شرایط میان آمریکا و اقتصاد‌های دیگر به همین راحتی پیش برود.
به گزارش ایرنا، نایجل گرین مدیر عامل گروه مشاوره مالی و سرمایه‌گذاری دیور مستقر در شهر دبی در امارات در خصوص تاثیر تعرفه‌های جدید رئیس جمهور آمریکا بر اقتصاد و تجارت جهانی به رویترز گفت: «ترامپ با این کار موتور اقتصادی جهان را تخریب کرد و در حقیقت با اعمال این تعرفه‌ها تجارت جهانی را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.» وی در ادامه با بیان اینکه تعرفه به زبان ساده همان مالیات پنهان است، تاکید کرد: «در اصل این مصرف‌کنندگان آمریکایی هستند که بیشترین بار و فشار این مالیات پنهان را متحمل خواهند شد.»
گرین با اشاره به اینکه اعمال تعرفه‌های جدید ترامپ باعث می‌شود کسب و کار‌ها قدرت پیش‌بینی وضعیت تجاری خود در سه ماهه آتی را از دست بدهند، اظهار کرد: «بنابراین آنها استخدام نیرو‌ها و سرمایه‌گذاری‌های جدید و برنامه‌های خود را متوقف خواهند کرد.»
واکنش بازار‌های مالی
روز پنجشنبه، بازار‌های جهانی به تعرفه‌های اعمالی ترامپ واکنش منفی نشان دادند. یورونیوز (وابسته به اتحادیه اروپا) از عبارت سقوط بورس‌های اروپایی برای توصیف واکنش بورس کشور‌های این منطقه به تعرفه‌های ترامپ استفاده کرد. این خبرگزاری نوشت: «شاخص اروپایی استاکس۶۰۰ (STOXX ۶۰۰) در جریان داد و ستد‌های صبح پنجشنبه بورس لندن ۱.۲۸ درصد افت کرد. همچنین شاخص ۵۰ شرکت برتر اروپایی (STOXX Europe ۵۰) روز پنجشنبه تا ۱.۳۹ درصد کاهش یافت. شاخص ۱۰۰ شرکت برتر بورس لندن (FTSE ۱۰۰) هم به افت ۱.۰۵ درصدی تن داد و شاخص بورس آلمان، داکس (DAX) شاهد نزول ۱.۳۴ درصدی بود. شاخص ۴۰ شرکت برتر بورس فرانسه (CAC ۴۰) هم در جریان معاملات صبح پنجشنبه ۱.۷۴ درصد کاهش یافت.
شرکت‌های خرده‌فروشی بزرگ با زنجیره‌های تامین جهانی در صدر فهرست زیان کنندگان از افزایش تعرفه‌های تجاری آمریکا علیه کشور‌های جهان قرار دارند. به عنوان نمونه، بهای هر سهم شرکت آلمانی آدیداس که در حوزه تولید لباس ورزشی فعالیت می‌کند، ۱۰.۴ درصد سقوط کرد. غول کشتیرانی مرسک که نقش دماسنج تجارت جهانی را ایفا می‌کند، شاهد افت ۷.۵۵ درصدی سهام خود بود.» به گزارش ایرنا از خبرگزاری فرانسه، نمودار‌ها در کشور‌های شرقی که زودتر از هر کشوری وارد روز پنجشنبه شده‌اند حکایت از روند نزولی بازار‌های سهام دارد و برای مثال ارزش یوان چین نیز به پایین‌ترین سطح خود در یک ماهه اخیر سقوط کرده است.
وال استریت نیز به این تعرفه‌های واکنشی منفی نشان داد. روزنامه وال استریت ژورنال درباره وضعیت روز پنجشنبه بازار سهام آمریکا نوشت: «بازار‌های ایالات متحده روز پنجشنبه در شدیدترین افت خود در بیش از دو سال گذشته سقوط کردند، زیرا سرمایه گذاران با این تهدید دست و پنجه رو‌به‌رو شدند که طرح تعرفه جدید رئیس‌جمهور ترامپ منجر به اقدامات تلافی جویانه جهانی و آسیب به رشد اقتصادی خواهد شد. شاخص‌های عمده سهام تا ۵.۶ درصد کاهش یافتند. سهام در روز پنجشنبه تقریباً ۲.۷ تریلیون دلار از ارزش بازار خود را از دست دادند که در مسیر بزرگترین کاهش خود از مارس ۲۰۲۰ است.»
