علائم خرابی واترپمپ و درب رادیاتور چیست؟

فرارو- درب رادیاتور یک قطعه کاملا ساده و پیش‌پا افتاده به نظر می‌رسد ولی اگر این روزها در جاده برایتان بازی درآورده، حتما متوجه اهمیتش شده‌‌اید.

به گزارش فرارو؛ قطعه‌ کوچکی است و قیمت پایینی دارد اما در عملکرد ماشین، مسئولیتی سنگین روی دوشش گذاشته‌اند. درب رادیاتور فشار مایع خنک‌کننده را کنترل می‌کند. اگر در جاده شاهد سرریز شدن ناگهانی مایع‌خنک‌کننده از زیر ماشین هستید،‌ احتمالا درب رادیاتور مقصر است در غیر این صورت باید به واترپمپ شک کنید. این راهنما کمک می‌کند بدون دانش آنچنانی دلیل و علت اتفاق را متوجه شوید و نگذارید یک مکانیک شیاد سرتان کلاه بگذارد.

جدول علائم خرابی درب رادیاتور و واترپمپ

علائم خرابی درب رادیاتور خودرو چیست؟

درب رادیاتور نقش بسیار مهمی در سیستم خنک‌کننده خودرو دارد. این درب علاوه بر بستن مسیر، فشار داخل سیستم خنک‌کننده را تنظیم و حفظ می‌کند که برای افزایش نقطه جوش مایع خنک‌کننده حیاتی است.

1- افزایش دمای موتور

اگر فنرهای داخلی درب رادیاتور ضعیف شده یا سوپاپ‌های آن خراب شوند، درب قادر نیست فشار لازم را در سیستم حفظ کند. این امر باعث کاهش نقطه جوش مایع خنک‌کننده و در نتیجه گرم شدن بیش از حد موتور می‌شود.

2- سرریز شدن مایع خنک‌کننده از مخزن انبساط

در صورتی که درب رادیاتور قادر به حفظ فشار نباشد، مایع خنک‌کننده زودتر به جوش می‌آید و به صورت بخار یا مایع از طریق سوپاپ فشار به مخزن انبساط منتقل شده و حتی ممکن است از مخزن سرریز شود.

3- کاهش مداوم سطح مایع خنک‌کننده

اگر بدون مشاهده نشتی واضح، سطح مایع خنک‌کننده در رادیاتور یا مخزن انبساط به طور مداوم کم شود، احتمال تبخیر مایع به دلیل نبود فشار کافی توسط درب رادیاتور وجود دارد.

4- صدای مکش یا فش‌فش از درب رادیاتور

هنگام خاموش کردن موتور و سرد شدن آن، باید صدای مکش هوا (فش‌فش) از درب رادیاتور شنیده شود. این صدا نشانه عملکرد صحیح سوپاپ خلاء است اما اگر این صدا شنیده نشود یا صدای غیرعادی (مانند زوزه) در حین کارکرد گوش برسد، احتمالا درب رادیاتور خراب است.

5- مشاهده رسوبات یا خوردگی روی درب رادیاتور

مشاهده رسوبات سفید یا سبز رنگ در اطراف درب یا پاره شدن واشر لاستیکی آن، از خرابی درب و نشت بخار یا مایع خنک‌کننده خبر می‌دهد.

6- سفت یا شل بودن بیش از حد شلنگ‌های رادیاتور

در حالی که موتور سرد است، وضعیت شلنگ‌ها را بررسی کنید؛ اگر شلنگ‌ رادیاتور بسیار سفت به نظر می‌رسند (تحت فشار)، گیر کردن سوپاپ فشار درب رادیاتور را جدی بگیرید چون در حالت بسته و افزایش بیش از حد فشار در سیستم باشد، این مورد می‌تواند خطرناک باشد.

اگر شلنگ‌ها هنگام سرد شدن موتور به داخل کشیده شده یا حالت نرمی غیرعادی دارند، ممکن است سوپاپ خلاء درب رادیاتور در حالت بسته گیر کرده باشد.

علت خرابی درب رادیاتور

فنرهای داخلی درب با گذشت زمان و سیکل‌های حرارتی مکرر، ضعیف می‌شوند. واشر لاستیکی درب در اثر حرارت و فرسودگی نیز خاصیت ارتجاعی خود را از دست داده و پاره می‌شود.

سوپاپ‌های فشار و خلاء ممکن است به دلیل رسوبات یا کثیفی، گیر کنند و نتوانند وظیفه خود را به درستی انجام دهند. یادتان باشد استفاده از درب رادیاتور با کیفیت پایین و غیر استاندارد استفاده نکنید.

عمر معمول واتر پمپ بین ۶۰ هزار تا ۱۵۰ هزار کیلومتر است و  قطعات داخلی آن  از جمله بلبرینگ، واشر و پروانه‌ با گذشت زمان فرسوده می‌شوند

علائم خرابی واتر پمپ خودرو چیست؟

واتر پمپ (پمپ آب)، وظیفه به گردش درآوردن مایع خنک‌کننده را بر عهده دارد و خرابی آن می‌تواند منجر به گرم شدن بیش از حد موتور و آسیب‌های جدی شود.

1- افزایش دمای موتور

اگر واتر پمپ به‌درستی کار نکند، جریان آب و مایع خنک‌کننده در سیستم کاهش یافته و موتور بیش از حد داغ می‌کند. چراغ هشدار دمای موتور روی داشبورد روشن می‌شود و آمپر دما به سمت H (Hot) حرکت می‌کند.

2- نشتی آب رادیاتور

مشاهده چکه‌کردن مایع سبز، قرمز یا زرد زیر خودرو (معمولاً در قسمت جلویی موتور) را جدی بگیرید. این نشتی معمولاً از اطراف خود واتر پمپ (به‌دلیل خرابی شفت پمپ، واشر، یا بدنه آن) رخ می‌دهد.

3- صدای غیرعادی از واتر پمپ

صدای جیرجیر، تق‌تق یا خرت خرت از قسمت جلوی موتور (ناشی از ساییدگی بلبرینگ یا یاتاقان خراب واتر پمپ). این صدا معمولاً با افزایش دور موتور بلندتر می‌شود.

4- بخار کردن موتور یا بوی شیرین مایع خنک‌کننده

در صورت نشت شدید مایع خنک‌کننده روی قطعات داغ موتور، ممکن است بخار از زیر کاپوت بلند شود. همچنین، بوی شیرین (مانند شربت) از مایع خنک‌کننده به مشام می‌رسد.

5- لقی پولی واتر پمپ

اگر پولی واتر پمپ که معمولاً توسط تسمه تایمینگ یا تسمه دینام به حرکت درمی‌آید لق باشد یا هنگام چرخش تکان بخورد، ممکن است بلبرینگ پمپ خراب باشد.

6- کاهش سطح مایع خنک‌کننده بدون نشتی واضح

اگر مرتباً مجبور به اضافه کردن مایع خنک‌کننده هستید اما نشتی واضحی دیده نمی‌شود، ممکن است واتر پمپ به‌آهستگی نشتی داشته باشد که به دلیل تبخیر یا نشت قطره‌ای قابل مشاهده نیست.

علت خرابی واتر پمپ

عمر معمول واتر پمپ بین ۶۰ هزار تا ۱۵۰ هزار کیلومتر است. قطعات داخلی آن از جمله بلبرینگ‌، واشر و پروانه‌، با گذشت زمان فرسوده می‌شوند. واتر پمپ در برخی خودروها، توسط تسمه تایمینگ یا تسمه دینام به حرکت درمی‌آید و سفت بودن بیش از حد تسمه می‌تواند به بلبرینگ‌های پمپ آسیب بزند.

استفاده از مایع خنک‌کننده نامناسب یا آب معمولی به واترپمپ آسیب می‌زند چون املاح و مواد معدنی موجود در آن باعث خوردگی و زنگ‌زدگی قطعات داخلی واتر پمپ و سیستم خنک‌کننده می‌شود. مایع خنک‌کننده نامناسب منجر به خوردگی یا آسیب به واشرها شود.

سفت کردن بیش از حد پیچ‌ها یا استفاده نکردن از واشر مناسب در هنگام تعویض، عامل اصلی نشتی زودهنگام است.