این پایانی نیست که نتانیاهو تصور میکند؛
«بیبی» بدون استراتژی خروج

ادعای بنیامین نتانیاهو، مبنی بر اینکه چارهای جز اقدام فوری ندارد، زیرا ایران در حال برداشتن گامهایی برای «تسلیحاتی کردن اورانیوم غنیشده» خود است و میتواند «در مدت زمان بسیار کوتاهی» بمب بسازد، قابل تایید نیست. در این میان باید به چند مولفه دقت کرد: محور مقاومت تضعیف شده است؛ روسیه درگیر جنگ است و در موقعیتی نیست که به متحد خود کمک کند. از سوی دیگر، معلوم شد که هشدارهای دونالد ترامپ به اسرائیل مبنی بر عدمحمله به ایران در حالی که مذاکرات هستهای در جریان بود، جدی نبود. هدف آنها فریب ایران بود تا باور کند که هیچ حملهای قریبالوقوع نیست.
«فارن پالیسی» در گزارشی نوشت، با گذشت چند روز از شروع جنگ، هنوز مشخص نیست که چگونه به پایان خواهد رسید. نتانیاهو در بیانیهای عمومی پس از حملات اولیه گفت که عملیات «هر چند روز که لازم باشد» ادامه خواهد یافت.
به نظر نمیرسد که فرماندهان ارتش اسرائیل جنگی فرسایشی را آنطور که به نظر میرسد در حال شکلگیری است، تصور میکردند. آیا نتانیاهو به راه ولادیمیر پوتین میرود؟ پوتین متقاعد شده بود که اوکراین را سه روزه خواهد گرفت اما جنگ در سال سوم است و هنوز ادامه دارد. اگرچه بعید است اسرائیل و ایران سه سال دیگر با موشک، پهپاد و بمب به یکدیگر حمله کنند.
حداقل اسرائیل در موقعیتی نیست که بتواند در یک جنگ فرسایشی بیپایان بجنگد. اسرائیل از نظر جغرافیایی بسیار کوچک است و جمعیتش نیز بیش از حد در منطقهای حتی کوچکتر در اطراف تلآویو متمرکز شده است. ارتش اسرائیل از نظر پرسنل، سلاح، مهمات و پول منابع محدودی دارد. از زمان حمله حماس در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، ارتش این رژیم تقریبا درگیر جنگ مداوم در غزه، لبنان، سوریه و همچنین مقابله با حملات موشکی منظم حوثیها بوده است.
به نظر میرسد جنگ اسرائیل بر اساس تضعیف سریع سه هدف بوده است: هدف اول، پدافند هوایی ایران بود. هدف دوم، ضربه زدن به بخش بزرگی از ساختار فرماندهی نظامی و دانشمندان هستهای برجسته ایران بود. اما همه این اهداف در مقایسه با هدف اصلی، یعنی از بین بردن برنامه هستهای ایران، فرعی هستند. شواهد کمی وجود دارد که نشان دهد اسرائیل به اهداف خود رسیده باشد. بسیاری شک دارند که اسرائیل بتواند فردو را که در زیر کوه قرار دارد، نابود کند. تحلیلگران نظامی ایدههای مختلفی را مطرح کردهاند، اما فردو بسیار بزرگتر، امنتر و بسیار دورتر است و خطر شکست برای اسرائیل بسیار زیاد است.
باور نتانیاهو به اینکه با هر ترفندی آمریکا را برای نابودی فردو به جنگ بکشاند دشوار به نظر میرسد. در این مرحله، به نظر میرسد کاخ سفید بین تندروهای طرفدار اسرائیل و انزواطلبان تقسیم شده است، اما حرف آخر را ترامپ خواهد زد. اظهارات عمومی او نشان میدهد که او راضی است اسرائیل به تنهایی در جنگ بجنگد و هدف نهایی او همچنان بازگرداندن تهران به عمان برای از سرگیری مذاکرات است. چیزی که باید برای نتانیاهو بسیار نگرانکننده باشد استراتژی تهران برای آغاز یک جنگ فرسایشی است. به نظر میرسد بانک هدف ایران در اسرائیل شامل تاسیسات نظامی و هستهای است.
آیا اسرائیل قادر به تحمل یک جنگ فرسایشی هست؟ وسواس نتانیاهو در مورد تهدید ایران هرگز مورد توجه عموم یهودیان اسرائیل قرار نگرفته بود. آنها حاضر بودند برای جنگ با حماس در غزه فداکاریهای شخصی انجام دهند، اما ممکن است برای جنگ با ایران آماده نباشند. علاوه بر این، اسرائیل به مدت ۲۰ ماه درگیر جنگ تقریبا بیوقفه بوده است، اقتصاد و نیروهای ذخیرهای را که ارتش اسرائیل به آنها متکی است، تحت فشار قرار داده و توان اسرائیل را به محک آزمون گذاشته است. به طور فزایندهای آشکار میشود که پایان جنگ اسرائیل بیعیب و نقص نخواهد بود مگر اینکه اسرائیل منتظر بیرون کشیدن خرگوشی از کلاه خود باشد یا ایالات متحده را متقاعد کند که به این جنگ بپیوندد.
بعید است که بتواند تلاشهای هستهای تهران را با زور پایان دهد. آنچه نتانیاهو از آن میترسد یکی مذاکرات ایران با آمریکا و لغو تحریمهای این کشور است. دیگر آنکه ایران ممکن است بتواند آن بخش از تاسیسات هستهای را که اکنون تخریب شده بازسازی کند. این پایانی نیست که نتانیاهو تصور میکند.