دلایل ماندگاری فیلم «جدایی نادر از سیمین»

فرارو- در ۱۱ تیر (۲جولای) فیلم «جدایی نادر از سیمین» در سینمای شهر بولونیا ایتالیا به نام «ریترواتو» به نمایش درآمد و بیش از ۵ هزار نفر آن را تماشا کردند. 

به گزارش فرارو، همچنین اخیرا «جدایی نادر از سیمین» به انتخاب مجله «نیویورک‌تایمز» در میان ۱۰۰ فیلم برتر تاریخ قرار گرفت و تنها نماینده ایران در این لیست بود. در عین حال این فیلم در سال۱۳۹۰ (۲۰۱۲) برنده جایزه اسکار بهترین فیلم غیر انگلیسی زبان شده بود. در ادامه نگاهی به دلایل موفقیت‌های این فیلم خواهیم داشت. 

کارگردانی و دکوپاژها

اولین نکته درباره «جدایی نادر از سیمین»، کارگردانی اصغر فرهادی است. به گفته برخی از منتقدان در حقیقت اگر فرد دیگری به جای فرهادی بود، کمتر دفتر سینمایی حاضر بود این ریسک کند و زیر بار ساخت فیلمی از خلاصه‌ای سه خطی برود. قدرت کارگردانی اصغر فرهادی، «جدایی نادر از سیمین» را به فیلمی پر تعلیق و هیجان تبدیل کرده که ببینده تا تیتراژ پایانی میخکوب تماشای آن می‌شود.

این فیلم اثری بر روی بینندگان گذاشت که برخی از چهره‌های مشهور دنیای سینما، علاقه‌مند به همکاری با فرهادی بودند. «خاویر باردم»، بازیگر مشهور اسپانیایی، بعد از تماشای «جدایی نادر از سیمین» در یک از مصاحبه‌هایش می‌گوید: «آرزوی کارکردن با فرهادی را در ذهن داشتم اما می‌گفتم او چون ایرانی است اثری نمی‌سازد که من بخواهم در آن ایفای نقش کنم.» 

این فیلم دکوپاژهای صحیحی دارد، مانند سکانسی که اولین بار نادر و سیمین در دادگاه روبه‌روی قاضی حاضر می‌شوند. نوع دکوپاژ و فیلمبرداری سکانس به مخاطب این قدرت را می‌دهد که در نقش قاضی قرار بگیرد و میان کاراکترها قضاوت کند. در عین حال تمرکز بر روی جزئیات باعث شده تا فیلم به اثری جذاب تبدیل شود؛ مانند سکانسی که سیمین از میان سی‌دی‌های روی میز، آهنگ‌های «محمدرضا شجریان» را انتخاب می‌کند، خواننده‌ای که نماد اصالت ایرانی شناخته می‌شود. سکانسی که به نظر می‌رسد عامدانه از سوی اصغر فرهادی قرار داده شده است تا علاقه سیمین به نمادهای ایرانی را در حالی که میل به مهاجرت دارد به تصویر بکشد. 

لوکیشن و شخصیت‌پردازی

لوکیشن فیلم یکی از نکات مهم این اثر است. خانه سیمین و نادر به گونه‌ای انتخاب شده که مرزبندی‌های میان شخصیت‌ها را نشان دهد. همچنین یکی از زیباترین روابط پدر و پسری را می‌توان در «جدایی نادر از سیمین» مشاهده کرد؛ مانند سکانسی که نادر در دادگاه تاکید می‌کند، من که می‌دانم او پدر من است. 

شخصیت‌پردازی‌ها نیز به گونه‌ای است که هر کدام از کاراکترها نماینده قشری از جامعه هستند. سیمین را می‌توان نماینده کسانی دانست که جایی برای زندگی در وطن پیدا نمی‌کنند و به دنبال مهاجرتند. نادر، شبیه تمام آدم‌هایی است که تلاش می‌کند خانواده را در کنار هم نگه‌دارد. 

بازی بازیگران

در کنار داستان و کارگردانی اصغر فرهادی، بازی بازیگران در این فیلم کیفیت بالایی دارد. لیلا حاتمی به درستی نقش زنی را بازی می‌کند که به دنبال مهاجرت است. همچنین بهترین بازی ساره بیات در تمام دوران بازیگری‌اش را می‌توان در این فیلم دید. سکانس مادر و دختری، زمانی که دخترش را در آغوش کشیده تا حرکت جنین را حس کند، می‌توان یکی از بهترین صحنه‌های این فیلم دانست. 

جمع‌بندی

در نهایت قدرت اصلی «جدایی نادر از سیمین» نگاه انسانی و واقع‌گرایانه به چالش‌ها و مشکلات زندگی است. در عین حال نمایش متفاوت رابطه‌ها میان اشخاص در فیلم تاثیرگذار نشان داده شده‌اند. در حقیقت موفقیت جهانی فیلم، حاصل ترکیب هنرمندانه فیلمنامه، بازی‌ها و کارگردانی است.