مبارزه با بحران آب در آسیای میانه؛ راهکارهای قزاقستان، ترکمنستان و ازبکستان

یک پایگاه رسانه‌ای در مطلبی به فعالیت‌های تازه سه دولت آسیای میانه برای مبارزه با بحران آب پرداخته است.

به گزارش هم‌میهن به نقل از Eurasianet، تابستان می‌تواند در پایتخت‌های آسیای مرکزی زمان آرامی باشد، اما مقامات قزاقستان، ترکمنستان و ازبکستان در ماه اوت امسال ابتکاراتی را برای مقابله با چالش‌های مرتبط با آب که منطقه را تهدید می‌کند، آغاز کرده‌اند. 

ازبکستان از یک برنامه سه‌ساله مدیریت آب رونمایی کرده است که تلاش می‌کند از طریق نوسازی شبکه وسیع آبیاری این کشور، حفاظت از منابع آب را ارتقا دهد. بر اساس این طرح، تجهیزات قدیمی در بیش از ۲۵۰۰ کیلومتر کانال و سایر سیستم‌های هیدرولیکی که ۱.۴ میلیون هکتار از زمین‌های کشاورزی را پوشش می‌دهند، جایگزین خواهند شد. 

این برنامه پیش‌بینی می‌کند که فناوری‌های قطره‌ای در ۳۰۰ هزار هکتار فعال شوند و سیستم‌های دیجیتال، جریان آب را در سراسر شبکه مدیریت کنند. ایستگاه‌های پمپاژ با منابع انرژی تجدیدپذیر تغذیه خواهند شد. 

پس از اجرا، پیش‌بینی می‌شود که نوسازی، شوری خاک را کاهش داده و ۴۶۰ هزار هکتار از زمین‌ها را دوباره به زیر کشت ببرد. طبق پیش‌بینی‌های اولیه، تعمیر اساسی این شبکه در طول سال اول برنامه، ۱۰ میلیارد متر مکعب آب و تا سال ۲۰۲۸ تا ۱۴ میلیارد متر مکعب آب صرفه‌جویی خواهد کرد. مقامات ازبکستان هنوز هزینه‌ای برای این طرح نوسازی تعیین نکرده‌اند. 

بیانیه‌ای که توسط رئیس جمهور ازبکستان، منتشر شد، از ایجاد یک مرکز آموزش مدیریت آب خبر داد که به تضمین استفاده کارآمدتر پرسنل دولتی از فناوری‌های جدید کمک خواهد کرد. همچنین یک کمپین آگاهی‌بخشی عمومی برای تشویق عادات بهتر حفظ آب در بین مردم ایجاد خواهد شد. 

در همین حال، مقامات قزاقستان حدود ۵۶۰ هزار دلار برای گسترش موسسه ملی تحقیقات دریای خزر اختصاص می‌دهند. سطح دریا در دو دهه گذشته به دلیل عوامل مرتبط با گرمایش جهانی تقریباً دو متر کاهش یافته است و برخی پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که این کاهش سرعت خواهد گرفت، به طوری که تا پایان قرن، دریا ممکن است تا یک چهارم از مساحت سطح خود را از دست بدهد. 

ارتقاء موسسه قزاقستان، تحقیقات با هدف درک بهتر عوامل مؤثر بر کاهش جمعیت را تسهیل می‌کند و در عین حال به توسعه اقدامات مؤثر در زمینه احیا کمک می‌کند. این بودجه همچنین به کارشناسان این امکان را می‌دهد تا تلاش‌های خود را برای اندازه‌گیری ذخایر ماهی و جستجوی علل مرگ و میر دسته جمعی فک‌ها گسترش دهند. 

یکی از نگرانی‌های فوری‌تر برای قزاقستان، تابستان بسیار خشکی است که باعث کمبود آب شده است. سطح آب رودخانه سیر دریا در این زمان از سال تا ۴۰ درصد پایین‌تر از سطح معمول خود است که محصولات کشاورزی را تهدید می‌کند. مخازن آب نیز به طرز نگران‌کننده‌ای کاهشی هستند. 

معاون نخست وزیر قزاقستان، اعلام کرد که ازبکستان و قرقیزستان توافق کرده‌اند که ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب به قزاقستان اختصاص دهند تا در کوتاه مدت کمبود آب را جبران کنند. انتظار می‌رود که منابع آب ازبکستان و قرقیزستان تا پایان ماه اوت به قزاقستان سرازیر شود. 

رسانه‌های محلی همچنین گزارش می‌دهند که مقامات قزاقستان در حال بررسی توافق با یک شرکت آمریکایی به نام Dynamic Aviation برای مقابله با یک خطر دیگر مرتبط با آب - سیل - هستند. مقامات مصمم هستند که از تکرار سیل گسترده سال ۲۰۲۴ که ده‌ها هزار شهروند را آواره کرد و میلیون‌ها دلار خسارت مالی به بار آورد، جلوگیری کنند. 

در ۱۲ اوت مقامات این شرکت با وزیر مدیریت منابع آب قزاقستان، دیدار کردند تا در مورد پروژه‌های بالقوه در زمینه پیش‌بینی و کاهش سیل بحث کنند. 

در همین حال، ترکمنستان در تلاش است تا واکنشی چندجانبه به مسئله سطح آب دریای خزر را تسریع کند. وزیر امور خارجه ترکمنستان، طرحی را منتشر کرده است که امکانات اقدام جمعی دولت‌ها را مشخص می‌کند و به دنبال تعهداتی از سوی سایر کشورهای منطقه برای تشکیل اجلاس رهبران آسیای مرکزی است.