پیش‌بینی الجزیره از قیمت طلا و دلار در ایران
رسانه قطری دلیل اصلی نوسانات قیمت طلا و سکه در بازار را ناشی از فضای روانی بازگشت تحریم‌ها و فعال شدن مکانیسم ماشه می‌داند
شبکه خبری الجزیره در گزارشی تحلیلی با عنوان «چگونه بازارهای ایران از خبر بازگشت تحریم‌ها تأثیر گرفتند؟» به بررسی واکنش‌های اقتصادی و روانی در ایران نسبت به تصمیم اخیر شورای امنیت برای بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخته است و تأکید کرده که بخش عمده نوسانات اخیر بیش از آن‌که ریشه در واقعیت اقتصادی داشته باشند، حاصل فضای روانی و رسانه‌ای پیرامون تحریم‌هاست.
به گزارش فارس، الجزیره می‌نویسد که پس از رأی‌گیری شورای امنیت و فعال‌سازی مکانیسم ماشه از سوی سه کشور اروپایی، برخی از بازارهای ایران وارد فاز نوسانی شدید شدند.
با این حال، بسیاری از کارشناسان اقتصادی در داخل ایران معتقدند که تحریم‌های آمریکا که از سال ۲۰۱۸ اعمال شده‌اند، گسترده‌تر و سخت‌گیرانه‌تر بوده‌اند و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل تأثیر اقتصادی تازه‌ای نخواهد داشت. به گفته این رسانه، واکنش بازارها بیشتر هیجانی و روانی بوده و از واقعیت اقتصادی فاصله دارد.
زین‌العابدین هاشمی، عضو اتاق بازرگانی ایران، در گفت‌وگو با الجزیره تصریح کرده که مکانیسم ماشه بیش از جنبه حقوقی، یک «تهدید روانی» علیه ثبات مالی کشور ایجاد کرده است. این تهدید روانی باعث کاهش اعتماد عمومی و حرکت سرمایه‌ها به سمت بازارهای فرار مانند رمزارزها شده است. وی افزود که اقتصاد ایران از سال ۲۰۱۸ تحت فشار شدید بوده و بازگشت تحریم‌های شورای امنیت تأثیر تازه‌ای بر شرکای اقتصادی کشور نخواهد داشت.
علی محمدی، پژوهشگر اقتصادی، نیز در گفت‌وگو با الجزیره تأکید کرده که اثر اصلی تحریم‌های احتمالی، روانی است نه اقتصادی. او معتقد است فضای رسانه‌ای غرب و تمرکز تبلیغاتی روی بازگشت تحریم‌ها باعث التهاب زودگذر بازارها شده و سوداگران با سوءاستفاده از این فضا، قیمت‌ها را به‌صورت مصنوعی افزایش داده‌اند. محمدی افزود که مخالفت قدرت‌هایی نظیر چین و روسیه با تحریم‌ها، تأثیر تحریم‌های جدید را بر روابط اقتصادی ایران محدود می‌سازد.
الجزیره به نقل از کارشناسان یادآوری کرده که ساختار اقتصادی ایران به دلیل وابستگی به نفت، ضعف ذخایر ارزی و نبود ابزارهای پوشش ریسک در برابر شوک‌های روانی آسیب‌پذیر است. با این حال، نوسانات اخیر صرفاً بازتاب آسیب‌پذیری روانی بازارها هستند و نه تغییر بنیادی در شرایط اقتصادی. شوک روانی ناشی از بازگشت تحریم‌ها ظرف دو هفته آینده فروکش خواهد کرد و تأثیر بلندمدتی بر بازار ارز و اقتصاد ایران نخواهد داشت.
این گزارش نتیجه می‌گیرد که چالش اصلی پیش‌روی سیاست‌گذاران، مدیریت انتظارات منفی و بازسازی اعتماد عمومی است و موفقیت اقتصادی ایران در ماه‌های پیش‌رو بیش از مقابله با تحریم‌های تکراری، به توان دولت در شکستن فضای ترس و بی‌اعتمادی در بازارها بستگی دارد.
