کشف تپش پنهان در مغز/ هشداری برای زوال عقل

«روش جدید ما برای اولینبار نشان میدهد که حجم این رگهای ریز در طول عمر و در شرایط مختلف عروقی چگونه تغییر میکند؛ و این مسیرهای تازهای برای مطالعه سلامت مغز، زوال عقل و بیماری رگهای کوچک ارائه میکند.»
در این تحقیق فناوری طراحی شده که امکان مشاهده تغییرات بسیار جزئی در حجم رگهای مغز را فراهم میکند.
دانشمندان با استفاده از یک روش تصویربرداری جدید، برای اولینبار توانستهاند ضربانهای بسیار ظریف رگهای خونی ریز مغز انسان را با دقت بیسابقهای مشاهده کنند. پژوهشهای قبلی نشان داده بودند که ضربانهای سامانه عروقی مغز میتواند نشانه اولیه بروز زوال عقل یا کاهش توان شناختی باشد، اکنون این تحقیق جدید میتواند بهطور مستقیم مشخص کند آیا چنین ارتباطی واقعاً وجود دارد یا نه.
دکتر «دنی وانگ»، عصبشناس و نویسنده ارشد این پژوهش از «دانشگاه کالیفرنیا جنوبی» (USC)، میگوید:
«روش جدید ما برای اولینبار نشان میدهد که حجم این رگهای ریز در طول عمر و در شرایط مختلف عروقی چگونه تغییر میکند؛ و این مسیرهای تازهای برای مطالعه سلامت مغز، زوال عقل و بیماری رگهای کوچک ارائه میکند.»
این روش با همکاری دانشگاه USC و شرکت Siemens Healthcare US توسعه یافته و ترکیبی از دو فناوری تصویربرداری MRI یعنی VASO و ASL است که امکان مشاهده تغییرات بسیار جزئی در حجم رگهای مغز را فراهم میکند.
به گفته پژوهشگران، افزایش ضربان در رگهای مغز با اختلالات شناختی ارتباط نزدیکی دارد و ممکن است یکی از عوامل بروز برخی از انواع زوال عقل مانند آلزایمر باشد. بااینحال، تاکنون بیشتر مطالعات در این زمینه روی حیوانات انجام شده بود، زیرا مشاهده مستقیم این فرایند در مغز انسان دشوار است.
افزایش سرعت ضربان در مغز و ارتباط آن با زوال عقل
محققان امیدوار هستند که این روش جدید بتواند چنین چالشی را برطرف کند. آنها تپش رگهای ریز مغز را در 11 داوطلب جوان (در دهه 20 و 30 زندگی) و 12 داوطلب مسنتر (در دهه 50 و 60 زندگی) بررسی کردهاند.
نتایج آزمایش نشان داده که سرعت ضربان خون در ماده سفید مغز با افزایش سن بیشتر میشود و افرادی که فشار خون بالا داشتهاند، تغییرات شدیدتری نسبت به سایرین نشان دادهاند. این یافتهها با آزمایشهای انجام شده روی حیوانات هماهنگ بوده که نشان دادهاند با افزایش سن یا بروز بیماری، ضربان رگهای ماده سفید مغز شدت میگیرد.
پژوهشگران هنوز بهطور دقیق نمیدانند دلیل رخ دادن این پدیده چیست، اما فرضیههایی را مطرح کردهاند. یکی از آنها میگوید که تراکم رگهای ریز مغز بهطور طبیعی با افزایش سن کاهش مییابد، و این کاهش موجب میشود شریانها نتوانند فشار هر ضربان را مانند گذشته پراکنده کنند. در نتیجه، ممکن است دامنه تپش رگهای بیرونیتر در ماده سفید افزایش پیدا کند.
به مرور این تغییر میتواند باعث کند شدن جریان مایع مغزی-نخاعی شود که وظیفه شستشوی مغز را دارد، فرایندی که به گفته دانشمندان با پیری و بیماریهای عصبی ارتباط مستقیم دارد.
نتایج این مطالعه در مجله Nature Cardiovascular Research منتشر شده است.
منبع: دیجیاتو