بعد از حدود دو سال جنگ در غزه، تخریب حزبالله، سقوط رژیم بشار اسد در سوریه و جنگ ۱۲ روزه اسرائیلیآمریکایی علیه ایران، خاورمیانه به لحاظ راهبردی و سیاسی در قلمرو تازهای است.
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۷۸۰ مطلب
بعد از حدود دو سال جنگ در غزه، تخریب حزبالله، سقوط رژیم بشار اسد در سوریه و جنگ ۱۲ روزه اسرائیلیآمریکایی علیه ایران، خاورمیانه به لحاظ راهبردی و سیاسی در قلمرو تازهای است.
«موضوع خاورمیانه عاری از سلاح هستهای موضوع جدیدی نیست و بارها افراد مختلف از چندین کشور از این ایده پشتیبانی کردهاند. دولت شاه اولین کشوری بود که با جدیت این طرح را مطرح کرد و در جوامع بینالمللی این پیشنهاد مطرح و دنبال شد، ولی اکنون با گذشت بیش از ۵۰ سال از طرح این ایده هنوز در نقطه صفر درجا میزنیم.»
در تاریخ دیپلماسی معاصر کمتر شخصیتی را میتوان یافت که همزمان قهرمان و شرور نامیده شده باشد. هنری کیسینجر، وزیر امور خارجه و مشاور امنیت ملی آمریکا در دهه ۱۹۷۰، از جمله چهرههایی است که نامش با سیاست نزدیکی چین و آمریکا، صلح خاورمیانه، جنگ ویتنام، کودتای شیلی، بمباران کامبوج و دهها رخداد مناقشهبرانگیز گره خورده است. او برای برخی معمار نظم جدید جهانی و برای برخی دیگر جنایتکاری بیرحم تلقی میشود. این دوگانگی به شخصیت و اندیشه او وجوهی منحصربه فرد و قابل مطالعه بخشیده است.
کاظمی قمی، سفیر پیشین ایران در افغانستان، گفت: «احتمال حمله مجدد به ایران قوی است؛ زیرا براساس شواهد طرف مقابل بهدنبال ترمیم و آمادهسازی برای عملیات هستند. بحث مسئله غنیسازی در ایران بهانه است. بحث تسلیم و تغییر نظام ایران است. آمریکاییها از سال ۲۰۰۱ شکلدهی به خاورمیانه جدید را دنبال میکنند تا امنیت اسرائیل را تأمین کند و نیروهای مقاومت را از بین ببرد.» مشروح صحبتهای او را در این ویدئو ببینید.
هوش مصنوعی میتواند تا سال ۲۰۳۰ حدود ۱۵.۷ تریلیون دلار به اقتصاد جهانی از طریق افزایش بهرهوری و رشد مصرف کمک کند؛ موضوعی که بیانگر منافع بالقوه در اتخاذ زودهنگام این فناوری است.
«اگر حاکمیت نتواند با دوراندیشی منافع ملی کشور را در بستر تحولات منطقه تشخیص دهد و با جهان در حال تحول امروز که هر یک از کشورها منافعی در این مجموعه تحولات دارند کنار آید، واقعیات کشور را مجبور به هماهنگی با تحولات کند، در نهایت فقر گسترده دامنگیر جامعه میشود. امروز رشد ایران در یک بزنگاه تاریخی قرار دارد. وقت تصمیم است.»
«ابهام امنیتی در فضای منازعه و چالشهای منطقهای مفهوم مناسبی برای کشورها تلقی نمیشود، هر بازیگری باید در شرایطی ایفای نقش کند که از مزیت نسبی و قدرت تاکتیکی لازم و مناسب برخوردار است. مذاکرات واشنگتن را میتوان به عنوان مرحله جدید از برنامهریزی تاکتیکی امریکا و اسراییل در فرآیند دیپلماسی کنش امنیتی و عملیات تاکتیکی مشترک در ارتباط با ایران دانست.»
در نشست اخیر بریکس، چین حملات اسرائیل و آمریکا به ایران را محکوم کرد، اما حمایت عملی ارائه نداد و فقط به بیانیههای سیاسی بسنده کرد. این رفتار نشاندهنده تردید و محدودیت راهبردی پکن در خاورمیانه است؛ چرا که چین نگران پیامدهای اقتصادی جنگ و تهدید منافع انرژی خود است. موضع محتاطانه چین به تضعیف نقش آن در منطقه انجامید و محدودیت نفوذ ژئوپلیتیک پکن در برابر بازگشت فعال آمریکا را آشکار ساخت.
جنگ اخیر میان ایران و اسرائیل نشان داد چین هنوز فاصله زیادی با تبدیل شدن به یک ابرقدرت واقعی دارد. پکن علیرغم روابط اقتصادی گسترده با تهران، در لحظه بحران نقش فعالی ایفا نکرد و بیشتر نظارهگر باقی ماند. چین نه ابزار و اراده کافی برای تأمین امنیت منطقه و نه قدرت رقابت جدی با نفوذ آمریکا را دارد. بهرغم رشد اقتصادی، پکن فاقد چشمانداز و نقشآفرینی موثر ژئوپلیتیک جهانی است.
جنگ دوازدهروزه ایران و اسرائیل، توازن قدرت در خاورمیانه را دگرگون کرد و زمینهساز رقابت بیسابقه و خطرناک ترکیه و اسرائیل شد. ترکیه با چرخشی راهبردی، اسرائیل را دشمن اصلی خود معرفی کرده و هر دو کشور نفوذ خود را به سوریه گسترش دادهاند. این رقابت ژئوپلیتیک، نظم منطقه را تهدید میکند و آمریکا که سالها هر دو را متحدان کلیدی میدانست، اکنون با چالش آشتی این دو رقیب روبهروست.