از نگاه آینده‌پژوهی، دنیا پس از برجام بیشتر به سمت چندقطبی شدن، معامله‌های موردی و کوتاه‌مدت و اتحادهای موقت و احتمالا ناپایدار حرکت می‌کند تا توافقات بزرگ و پایدار.
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۵۱۷۲ مطلب
از نگاه آینده‌پژوهی، دنیا پس از برجام بیشتر به سمت چندقطبی شدن، معامله‌های موردی و کوتاه‌مدت و اتحادهای موقت و احتمالا ناپایدار حرکت می‌کند تا توافقات بزرگ و پایدار.
«همه معادلات به سمت چانه‌زنی یا برخورد در فضای پساماشه در حال تدوین است. اجرای مکانیسم ماشه به معنای پایان دیپلماسی نیست، بلکه می‌تواند شروع فصل جدیدی از مذاکرات با شرایط کاملا متفاوت باشد.»
حسام الدین آشنا نوشت: برجام نمرده است؛ به قتل رسیده است. لازم نیست خیلی دنبال قاتلانش بگردید.
سال ۹۴ روحانی در نامه‌ای به رهبری، «پایان موفقیت‌آمیز و عزتمندانه» مذاکرات را تبریک گفت. رهبری از تیم مذاکره‌کننده تشکر کرد اما همان‌جا نوشت: «باید مراقب نقض عهد طرف مقابل بود» و تأکید کرد این کشورها قابل اعتماد نیستند.
پانزده سال پیش که شش قطعنامه متواتر شورای امنیت با اجماع جهانی علیه ایران، یکی بعد از دیگری به تصویب رسید، مناسبات و معادلات حاکم بر نظام بین‌الملل متفاوت‌تر از شرایط این روزهای حاکم بر جهان است.
ساختار زبانی به کار رفته در توصیف این مکانیسم، نوعی‌عدم تقارن گفتمانی را نشان می‌دهد. این‌عدم تقارن زبانی، تقویت‌کننده روابط نابرابر قدرت در متن توافق بود و موقعیت انفعالی را برای ایران ایجاد می‌کرد، لذا مکانیسم ماشه تنها یک بند حقوقی نیست، بلکه ابزاری گفتمانی برای مشروعیت‌بخشی به قدرت تحریم‌کنندگان، ساکت کردن روایت طرف مقابل از طریق تهدید زبانی و حفظ برتری تفسیری غرب در توافق بود.
مسئولان باید میان مذاکرۀ تحمیلی و تسلیم، یک راه سوم برای توافق بیابند. وزارت خارجه برای چه ساخته شده و حقوق و هزینه می‌گیرد؟ شورای امنیت ملی نیز! اگر در بزنگاههای حساس نتوانند تصمیمات حساس را به تدبیر مدیریت کنند یا نتوانند ریسکهای بزرگ را مدیریت نمایند، پس این دیوانسالاران زکجا آمده و آمدنشان بهر چه بوده است؟
آذر منصوری پیشنهادات منتقدان برجام نظیر خروج از NPT و جنگ جنگ تا پیروزی را نامعقول و بی‌توجه به خواسته‌های مردم کشور دانست.
«توافق مثبت و امیدبخش بین ایران و آژانس در قاهره می‌توانست برای تحقق دو پیش‌شرط اول و دوم راه‌گشا باشد، اما در ادامه مشخص شد زمان‌بندی ایران و آژانس و سه کشور اروپایی با هم نمی‌خواند و به روزهای باقی‌مانده از دوره ۳۰روزه اسنپ‌بک نمی‌رسد.»
ابوالفضل ظهره‌وند، نماینده مجلس گفت: خروج ترامپ از برجام به نفع ایران بود، چون برجام در واقع پروژه‌ی «قورباغه‌پز کردن ایران» محسوب می‌شد.
