یک نشریه آمریکایی اعلام کرد که واشنگتن با انجام عملیات موشکی به تأسیسات هستهای ایران هرگز نتوانسته یک دستاورد استراتژیک حاصل کند و اکنون میبایست از وقفه کوتاه ایجاد شده در فعالیتهای هستهای ایران برای بازگشت به مسیر دیپلماسی استفاده کند.»
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۱۲۸ مطلب
یک نشریه آمریکایی اعلام کرد که واشنگتن با انجام عملیات موشکی به تأسیسات هستهای ایران هرگز نتوانسته یک دستاورد استراتژیک حاصل کند و اکنون میبایست از وقفه کوتاه ایجاد شده در فعالیتهای هستهای ایران برای بازگشت به مسیر دیپلماسی استفاده کند.»
سخنگوی وزارت خارجه گفت: «ما با مقامات چین همواره در مورد آخرین تحولات منطقهای و بینالمللی و مسائل دوجانبه رایزنی و گفتوگو میکنیم و معتقدیم که چین میتواند نقش مهم و سازندهای در هر روند دیپلماتیک مرتبط با پرونده هستهای ایران ایفا کند.»
در هفتههای اخیر، سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران و خاورمیانه، تحت تأثیر رویکرد جکسونی ترامپ یعنی استفاده قاطع اما محدود از نیروی نظامی برای منافع مستقیم آمریکا شاهد چرخشی معنادار بوده است. این سیاست، هرچند توانسته از گرفتار شدن واشنگتن در جنگی تمامعیار جلوگیری کند، اما نه موفق به حذف تهدید هستهای ایران شده و نه چشمانداز پایداری برای منطقه رقم زده است؛ بلکه زمینهساز دور جدیدی از ریسک و بیثباتی شده است.
در هفتههای اخیر، فضای سیاسی ایران، آمریکا و منطقه شاهد تحولات شتابان بوده است؛ از تلاشهای دیپلماتیک دولت پزشکیان و تأکید بر دفاع از خطوط قرمز، تا هشدار بیپرده نتانیاهو به تهران و آمادهباش اسرائیل برای اقدام نظامی. همزمان، اجماع تازهای در تهران برای بازگشت به مذاکره با واشنگتن شکل گرفته و شکاف در پایگاه ترامپ نسبت به جنگ با ایران عمیقتر شده است.
در روزهای پایانی جنگ ایران و اسرائیل، نتانیاهو با تماس با ترامپ خواستار توقف جنگ شد؛ اتفاقی که نشانه رسیدن اسرائیل به «نقطه اوج» بود. فشار نظامی، هزینههای سرسامآور اقتصادی، فرسایش اجتماعی و افزایش انزوای دیپلماتیک موجب شد اسرائیل با وجود ضربات اولیه به ایران، توان ادامه جنگ را از دست بدهد.
سفیر ایران در مسکو با بیان اینکه «توان هستهای ایران بومی است»، بر اینکه «دانش هستهای کشور ما با بمباران و موشک از بین نمیرود»، تأکید کرد.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی از دیدارش با وزیر خارجه هلند در رم و گفتوگو درباره لزوم پایبندی ایران به پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای خبر داد.
علیرغم حملات آمریکا و اسرائیل، ایران به غنیسازی ادامه داد و فضای داخلیاش ملیگراتر شد. نتانیاهو برای تقویت جایگاه سیاسی خود خواستار تشدید درگیری با ایران است، اما واقعیتهای میدانی و افکار عمومی آمریکا نشان میدهد جنگ به نفع واشنگتن نیست. ترامپ اکنون در نقطهای حساس قرار دارد: ادامه خویشتنداری و باز کردن مسیر دیپلماسی یا افتادن در دام سیاست جنگطلبانه تلآویو و به خطر انداختن منافع راهبردی آمریکا.
حمله آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هستهای ایران، برخلاف ادعاهای اولیه، به اهداف راهبردی نرسید و برنامه هستهای ایران آسیب جدی ندید. ذخایر موشکی ایران، ضعف پدافند اسرائیل و فشار افکار عمومی، منجر به آتشبس شد. همزمان، نتانیاهو از جنگ برای انحراف افکار عمومی از محاکمههای فسادش بهرهبرداری کرد. تداوم درگیری و اقدامات خرابکارانه اسرائیل محتمل است، با این خطر که واکنش طرفین ممکن است منطقه را به سمت جنگی تمامعیار سوق دهد.
موفقیت ترامپ در انتخابات ۲۰۲۴ ریشه در وعده پایان دادن به جنگ اوکراین داشت، اما تمرکز آمریکا بر خاورمیانه، مسیر صلح میان روسیه و اوکراین را دورتر کرد. واقعیت این است که روسیه نه متحد نظامی ایران است و نه قصد رویارویی با اسرائیل را دارد. امروز محدودیت منابع آمریکا و عدم توان مدیریت همزمان چند بحران، کاخ سفید را به عقبنشینی تدریجی از اوکراین سوق داده و آینده صلح را به مذاکرات تازه گره زده است.