ترنج

در مورد

جامعه شناسی

در فرارو بیشتر بخوانید

۸۶ مطلب

  • وقتی در فضای اجتماعی ما تبلیغ می‌شود افراد زرنگ کسانی هستند که کمتر تلاش می‌کنند و بیشتر منفعت می‌برند؛ آن‌هم به هر وسیله‌ای؛ مثلا تبلیغ می‌شود که آدم‌زرنگ «میانبر» می‌زند و منافع بیشتری کسب می‌کند. در واقع یک ضد ارزش اجتماعی را به‌عنوان ارزش تبلیغ می‌کنیم و بسیاری از نهاد‌ها هم درگیر این رویه هستند. متاسفانه ترویج این ضدارزش موجب شده بسیاری از آموزه‌های اجتماعی و علمی آسیب جدی ببینند و حتی ماهیت‌شان تغییر کند.

  • معروفیت کافه‌ها در ایران به اواخر دهه سی و دهه چهل مربوط می‌شود که با تاثیر گرفتن از کافه‌های فرانسوی و اتریشی و چک محملی برای هنرمندان و روشنفکران آن روزگار شد - همان اسامی معروف همچون کافه نادری، فردوسی، فیروز، پرنده آبی و... - پس از انقلاب کافه و کافه‌داری در محاق فرو رفت تا مدتی پس از جنگ که دوباره پا گرفت و در زمان حال نیز که کافه‌ها هر روزه در کوچه‌ای سر برمی‌آورند.

  • اگر جامعه ایرانی را آن چنان که داریم پیش می‌بریم، به سمت امنیتی کردن ببریم جامعه ایرانی تا یکی دوسال بدون صدا و کاملا خاموش باقی می‌ماند، ولی وقتی نیرو‌های امنیتی کمی خسته شوند انفجار اتفاق می‌افتد. اگر جامعه امنیتی و انتظامی جامعه را به بحث و حوزه مدنی برگردانند اتفاقی نمی‌افتد. ممکن است تظاهرات بد داشته باشیم ممکن است اعتصاب داشته باشیم، ولی اتفاقی در جامعه نمی‌افتد.

  • تابو‌ها در باور‌های عمیق جوامع ریشه می‌دواند. در میانه کتاب این روانکاو نمونه‌های حیرت انگیزی را مطرح می‌کند. او مثال می‌زند، زنی در یکی از قبایل میوه‌ای را می‌خورد بعد از مدتی که متوجه می‌شود میوه‌ای از منطقه ممنوعه خورده است دچار چنان لرزی می‌شود که روزی پس از آن می‌میرد؛ در حقیقت باور به ارتکاب عملی ممنوع به قدری در وی ریشه دوانده بوده که از نظر روانی او را تا جایی نابود کرده که منجر به مرگ او شده است.

  • فیلسوفی که از بنیادگرایی، سنت‌گرایی، تجددگرایی و اگزیستانسیالیسم عبور کرده و حالا با نظریه عقلانیت و معنویتش حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. روشنفکری که منتقد روشنفکری دینی است و صراحت لهجه‌اش همانقدر که خیلی‌ها را به وجد می‌آورد بسیاری را هم متاثر و عصبانی می‌کند: «مصطفی ملکیان».

  • نتیجۀ این پژوهشْ کتاب جدید لاریسن و فریدمن است، سقف طبقاتی: چرا ممتازبودن می‌ارزد، که نشان می‌دهد چرا آداب و رسوم محیط‌های کاریِ نخبگانی به‌نفع کسانی است که در خانواده‌های ثروتمندتری بزرگ شده‌اند. مؤلفان مجموعه‌ای از «سازوکار‌های پنهان» را شرح می‌دهند -مثلاً آئین‌نامه‌های نانوشتۀ رفتار شغلی و نظام‌های غیررسمی پیشرفت حرفه‌ای- که به نفع افرادِ ازپیش متمکّن است و بر ضرر کسانی است که پیشینۀ ایشان به طبقۀ کارگر بازمی‌گردد.

  • بهنام صفوی هم چند سال درگیر سرطان بود و بار‌ها به همین علت در بیمارستان بستری شد و در نهایت روز گذشته در ۳۶ سالگی از دنیا رفت. اما درگذشت این خواننده پاپ با توجه به شرایط نسبتاً مشابهش با پاشایی موج آنچنانی ایجاد نکرد و غیر از سیل پست‌های فضای مجازی درباره این خواننده، در دنیای واقعی تا این لحظه خبری از تجمع طرفداران او منتشر نشده است. صفوی که در اصفهان فوت کرده قرار است فردا (۲۵ اردیبهشت) در شاهین‌شهر به خاک سپرده شود.

  • ‌نمی‌شود، چیزی به نام خلقیات ذاتی ایرانیان تصور کرد، دو دیدگاه در این خصوص وجود دارد؛ یکی دیدگاه خلقیات محور که تصور می‌کند خلقیات تغییر پیدا نمی‌کنند و ذات باورانه به آن نگاه می‌کنند و دیدگاه دیگر، نظریات موقعیتی است/ شرایط اجتماعی غالب، زمینه به وجود آمدن برخی رفتار‌ها را فراهم آورده است. اگر شرایط اجتماعی عوض شود و عوامل دیگر مثل آموزش و پرورش و موقعیت‌های اجتماعی توسعه پیدا کنند، طبعاً موقعیت‌هایی برای مردم فراهم می‌شود که رفتار‌های آن‌ها هم عوض می‌شود/ گفتمان شرق شناسی، شرق را ابژهمی‌داند…

  • وی افزود: محدودیت‌ها و مشکلات حال حاضر جامعه ما به تنها زیستی کمک کرده است. رشد بسیار چشمگیر در بیکاری، تحصیلات دانشگاهی و طلاق عواملی است که به تنهایی افراد بیشتر کمک می‌کند؛ فردی که ازدواج کرده و طلاق گرفته، فردی که بیکار است و به دور از خانواده و شهرش به یک شهر بزرگ آمده تا کار کند و درآمد کسب کند زیاد داریم. افرادی هستند که از شهر‌های دیگر به تهران آمده اند، مسافرکشی می‌کنند و مشخص نیست کجا می‌خوابند، چه شرایطی دارند و بهداشت، تغذیه، آرامش و آسایششان چگونه است.

  • رولان بارت در سال‌های ۱۹۵۴ تا ۱۹۵۶ مجموعه‌ای از یادداشت‌های کوتاه دربارۀ ابعاد گوناگون زندگی روزمره می‌نوشت که بعد‌ها با نام «اسطوره‌شناسی‌ها» به شهرت رسید. در این نوشته‌ها او از پودر ماشین لباس‌شویی تا برج ایفل یا اسباب‌بازی‌های رایج آن روز را به شیوه‌ای بسیار استادانه تجزیه و تحلیل می‌کرد. مگان اوگبلین در ستون ماهانۀ جدیدش با الهام از اسطوره‌شناسی‌های بارتی سراغ موضوعات زندگی امروز ما رفته است. اولین نوشتۀ او دربارۀ «گوشت قلابی» است.