در آستانه دور تازهای از مذاکرات هستهای، شکاف عمیق میان تهران و واشنگتن بر سر مسئله غنیسازی اورانیوم بار دیگر نمایان شده است؛ شکافی که نهتنها ماهیت فنی دارد، بلکه بازتابی از دو خوانش کاملاً متفاوت می باشد.
در مورد
در فرارو بیشتر بخوانید
۹۸ مطلب
در آستانه دور تازهای از مذاکرات هستهای، شکاف عمیق میان تهران و واشنگتن بر سر مسئله غنیسازی اورانیوم بار دیگر نمایان شده است؛ شکافی که نهتنها ماهیت فنی دارد، بلکه بازتابی از دو خوانش کاملاً متفاوت می باشد.
فشارهای مخالفان مذاکرات هستهای ایران در کنگره و واشنگتن بهویژه از سوی جمهوریخواهان افزایش یافته است؛ با خواستههایی مانند توقف کامل غنیسازی که برای ایران غیرقابلپذیرش است. با این حال، ترامپ بهطور کلی از این فشارها بیتوجه است و میتواند توافقی با ایران منعقد کند که غنیسازی کمخطر را برای ایران مجاز بداند. نظرسنجیها نشان میدهند که بیشتر آمریکاییها از راهحل دیپلماتیک حمایت میکنند.
معاون سیاسی وزیر امور خارجی ضمن مردود دانستن ادعای غنیسازی صفر اورانیوم به مدت حداکثر سه سال، بار دیگر بر خطوط قرمز هستهای ایران تأکید کرد.
دونالد ترامپ در سفر به قطر، از میانجیگری برای گفتوگو با ایران حمایت کرد و همزمان هشدار داد که اگر تهران همکاری نکند، آمریکا تصمیمی قاطع خواهد گرفت. ایران با پیشنهاد تشکیل کنسرسیوم منطقهای برای غنیسازی صلحآمیز اورانیوم، طرحی دیپلماتیک ارائه داده، اما در واشنگتن، جمهوریخواهان بر توقف کامل غنیسازی اصرار دارند. اختلاف درون دولت ترامپ و کاهش حمایت عربی از نتانیاهو، فرصت و چالش توافق جدید را همزمان رقم زدهاند.
دونالد ترامپ در موقعیتی بیسابقه برای دستیابی به توافقی مؤثر با ایران قرار دارد، اما پافشاری بر سیاست شکستخورده «غنیسازی صفر» میتواند دیپلماسی را نابود کرده و به جنگی پرهزینه منجر شود. فعالسازی مکانیسم اسنپبک و واکنش احتمالی تهران مبنی بر خروج از ان.پی.تی، بحران را تشدید خواهد کرد. در شرایطی که توان موشکی ایران رو به افزایش است، هرگونه رویارویی نظامی، پیامدهایی فاجعهبار برای آمریکا و ریاستجمهوری ترامپ خواهد داشت.
نشریه نیویورک تایمز از پیشنهاد تهران برای ایجاد کنسرسیومی مشترک با کشورهای عربی برای ادامه برنامه غنیسازی سخن گفت.
نشریه بریتانیایی گاردین از طرح ایران برای غنیسازی مشترک اورانیوم به همراه عربستان سعودی و امارات خبر داد.
نائبرئیس مجلس دهم گفت: «ایران نمیتواند غنیسازی را که با زحمت به دست آورده است، رها کند و از طرف دیگر به امید این باشد که سوخت هستهای خود را از بیرون تهیه کند.»
دونالد ترامپ اعلام کرده که هنوز درباره ادامه غنیسازی اورانیوم توسط ایران تصمیم نهایی نگرفته است، در حالیکه مقامهای ارشد دولتش بر ممنوعیت کامل آن تأکید دارند. همزمان، احتمال ازسرگیری مذاکرات با ایران در عمان وجود دارد. ایران خواستار بهرسمیتشناختن حق غنیسازی صنعتی است، اما واشنگتن میان گزینه مصالحه یا فشار برای توقف کامل مردد مانده است؛ تردیدی که میتواند سرنوشت توافق هستهای جدید را تعیین کند.
در سومین دور مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط، نشانههایی از پیشرفت و اراده مشترک برای توافق دیده شد. اختلافنظرهایی در واشنگتن و تهران باقیست، اما فشار زمان، تهدیدهای امنیتی و فرصتهای اقتصادی، دو طرف را به مصالحه نزدیک کرده است. پیشنهادهای جدید از جمله محدودسازی غنیسازی و مدل توافق جایگزین برجام مطرحاند، اما مخالفت اسرائیل، مواضع تندروها و دغدغههای راهبردی، مسیر توافق را همچنان پیچیده و شکننده نگه داشتهاند.