هیچ جای تعجبی ندارد که تازه ترین دور مذاکرات ایران و گروه 1+5 بدون هیچ توافقی به پایان رسید. اکثر کارشناسان اینطور پیش بینی کرده بودند، به خصوص که ایران خود را آماده انتخابات ریاست جمهوری ماه ژوئن می کند. اما واکنش ها نسبت به نتایج این نشست که طی روزهای جمعه و شنبه در آلماتی قزاقستان برگزار شد از سوی مقامات آمریکا و اسرائیل کاملاً متفاوت بود.
به گزارش سرویس بین الملل
فرارو به نقل از نشریه نیشن، یکی از مقامات آمریکایی در گفتگو با نیویورک تایمز گفت:
«شاید این نشست موفقیت آمیز نبوده باشد اما به بن بست هم نرسیده است.»
یووال استینیتز، وزیر
امور استراتژیک اسرائیل در مقابل گفت: «این ناکامی قابل پیش بینی بود. اسرائیل
هشدار داده بود که ایران مذاکرات را به درازا می کشاند تا زمان بیشتری بخرد و روند
غنی سازی اورانیوم برای ساخت بمب اتمی را ادامه دهد... زمان آن رسیده که جهان
موضعی قاطعانه تر اتخاذ کند و صراحتاً به ایران اعلام کند که بازی مذاکرات دیگر
کاربردی ندارد و به پایان خود رسیده است.»
استینیتز همزمان با ورود
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا به اسرائیل در گفتگو با وال استریت ژورنال با
تاکید بر سخنان اخیر خود، خواستار تهدید و تعیین ضرب الاجل برای ایران شده، گفت:
«اسرائیل هشدار داده بود که ایران به دنبال زمان خریدن است. ما معتقدیم که بدون یک
تهدید جدی و قابل توجه متوقف کردن برنامه هسته ای ایران غیرممکن خواهد بود.»
اما کری و دولت اوباما
هیچ اشاره ای به آنچه از سوی استینیتز عنوان می شود، نداشته اند. بر اساس گزارش
وال استریت ژورنال، کری پیش از رسیدن به اسرائیل، در استانبول گفت: «واضح است در
پی مذاکراتی که در آلماتی صورت گرفت، شکافی که وجود داشت تاحدودی پابر جا است اما
هنوز فرصت برای از بین بردن این شکاف وجود دارد و در واقع مهم است که گفتگوها و
تلاش برای یافتن زمینه های مشترک ادامه پیدا کند.»
به عبارت دیگر باید گفت، یووال
خونسرد باش.
کاترین اشتون، مسئول
سیاست خارجه اتحادیه اروپا از اینکه مذاکرات بدون موفقیت و بدون آنکه توافقی در
مورد زمان دقیق ادامه مذاکرات مشخص شود پایان یافت، چندان راضی به نظر نمی رسید
اما وی این مذاکرات را بی ارزش ندانسته و بر اساس گزارش آسوشیتدپرس گفت: «جو مذاکرات
غربی نسبت به نشست های قبلی بهتر بود و ما توانستیم در مورد جزئیات صحبت کنیم،
سوالاتی مطرح کنیم و پاسخ هایی مستقیم دریافت کنیم.»
وی در ادامه بهبود جو
مذاکرات را به عنوان «عنصری بسیار مهم» مطرح کرد.
به عبارت دیگر هیچ دلیلی
وجود ندارد که بتوان دیدگاه اسرائیل مبنی اینکه غرب باید ضرب الاجلی برای استفاده
از گزینه نظامی اعلام کند را پذیرفت. در واقع از آنجایی که جنگ با ایران پیامدهای
فاجعه بار و بی شماری را به دنبال خواهد داشت، هیچ شانسی وجود ندارد که آمریکا تصمیم
به استفاده از گزینه نظامی که همواره «روی میز» است، بگیرد.
باید گفت اسرائیل بیش از
پیش در این زمینه منزوی شده و درخواست آن برای استفاده از گزینه نظامی بیش از هر
زمانی ناهنجار به گوش می رسد. در حال حاضر مقامات رژیم صهیونیستی به خوبی دریافته
اند که آمریکا و غرب به دنبال حمله به ایران بر اساس وجود یک بمب فرضی نیستند و
علیرغم سرو صداهایی که وجود دارد اسرائیل توانایی اقدام یک جانبه را ندارد.
ضمن اینکه چین و روسیه به
وضوح اعلام کرده اند که گروه 1+5 باید حق ایران برای غنی سازی اورانیوم را به
رسمیت بشناسند. واشنگتن تاکنون از اعلام صریح اینکه ایران حق غنی سازی دارد، سر باز
زده، با این حال مقامات در واشنگتن می دانند که بدون قرار دادن این نکته مهم در
بسته نهایی، هیچ راه حلی برای توقف فعلی شکل نخواهد گرفت.
غیرممکن به نظر می رسد که ایران تسلیم خواسته آمریکا شود، به خصوص به دلیل اینکه چنین اقدامی باعث می شود غرب گمان کند که اعمال تحریم های اقتصادی علیه ایران مقامات این کشور را وادار به تسلیم کرده است. اگر انتخابات ایران با آرامش برگزار شود و از هیاهویی که در سال 2009 پس از انتخاب محمود احمدی نژاد این کشور را در بر گرفت، دور بماند، این امکان وجود دارد که مقامات عالی رتبه ایران تا پائیز آماده توافق با غرب شوند. همانطور که پیشتر هم نوشته بودم، برای باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا نیز آسان تر است که در چنین شرایطی با ایران توافق کند، چراکه اوباما با رئیس جمهوری بجز احمدی نژاد طرف خواهد بود که مبالغاتش وی را به یک رادیواکتیو سیاسی در سیاست آمریکا تبدیل کرده است.
