دو پرواز موازی
حسن روحانی به عنوان ریاست جمهوری ایران به نیویورک پرواز کرد، نیویورک شهری است در کشور آمریکا جایی که نام رئیس جمهورش حسین باراک اوباماست! این پرواز، پرواز دیگری هم را سبب شده و فضایی از امید در بین مردم ایجاد کرده است. از سوی دیگر علاوه بر همراهان دکتر روحانی، دو سوال نیز هواپیمای حامل رئیس جمهور را همراهی میکند. نخست اینکه آیا ملاقاتی بین حسین باراک اوباما و حسن روحانی صورت خواهد گرفت؟ و دوم اینکه در صورت این ملاقات کدامیک پیشقدم خواهند شد؟
در چند روز اخیر پاسخهای فراوانی به سوال نخست داده شده است و سر جمع این پاسخها دو طیف پاسخی خواهد بود طیف اول که معتقد است که چنین ملاقاتی حداقل در راهروهای سازمان ملل اتفاق خواهد افتاد و طیف دیگر که معتقد است چنین رفتاری از سوی آنها صورت نخواهد گرفت. اما اگر پاسخ به این سوال مثبت باشد و چنین بیندیشیم که ملاقاتی صورت میگیرد سوال دوم دیگری شاید مطرح شود و آن اینکه کدام یک از طرفین آغازگر این ملاقات خواهند بود؟
سالها پیشتر روایتی شنیدم از ملاقات نیکسون و مائو این ملاقات در فوریه سال 1972 یعنی دقیقاً 41 سال قبل انجام شد. ریچارد نیکسون برای نخستین بار به چین سفر کرد این سفر چند ویژگی داشت نخست آنکه نیکسون اولین رئیس جمهور آمریکا بود که به چین میرفت و دوم آنکه این سفر گشایش بود در قطع روابط طولانی مدت این دو کشور پس از سالها. روایت چنین بود که ظاهراً مائو در این ملاقات خیلی گرم با نیکسون برخورد نمیکند بعد از برگشت نیکسون خبرنگاری از او همین مطلب را میپرسد و نیکسون جواب میدهد جایی که پای منافع ملی در بین است به این رفتارها نباید خیلی بهاء داد.
نقل این شنیده نه به معنای تاکید رفتار مائو و یا برداشت نیکسون است بلکه این ماجرا اگر واقعی باشد نکاتی قابل طرح بسیاری دارد و مهمترین نکته که در پاسخ به پرسش دوم میتوان بدان پرداخت، این است که اگر براستی پای منافع ملی در بین باشد آیا طرح چنین سوالی که کدام یک آغازگر این ملاقاتند از پایه بی اساس نخواهد بود؟ آنچه که حال و هوای فعلی ما مهم و معتبر است همان است که در بیانات مقام معظم رهبری بدان اشاره شد:
«ما مخالف حركتهاى صحيح و منطقى ديپلماسى نيستيم؛ چه در عالم ديپلماسى، چه در عالم سياستهاى داخلى. بنده معتقد به همان چيزى هستم كه سالها پيش اسمگذارى شد «نرمش قهرمانانه»؛ نرمش در يك جاهايى بسيار لازم است، بسيار خوب است؛ عيبى ندارد، اما... بفهمند كه دارند چهكار ميكنند، بدانند كه با چه كسى مواجهند، با چه كسى طرفند، آماج حملهى طرف آنها كجاى مسئله است؛ اين را توجّه داشته باشند.»
اگر چه تبیین ابعاد واژه بسیار مهم و معتبر «نرمش قهرمانانه» در چند سطر نمیگنجد؛ اما میتوان در یک نگاه کلی چنین برداشت کرد که «نرمش قهرمانانه» راهبری است برای صیانت از منافع ملی، راهبردی است برای حفظ اتحاد و انسجام داخلی، راهبری است برای صیانت از صلح، و سرانجام «نرمش قهرمانانه» فرصتی است برای تیم اعزامی به نیویورک که منافع ملی کشور را به بهترین شکل ممکن رصد کنند.
سخنان رئیس جمهور محترم قبل از پروازش به نیویورک، امید و آروزیهای بسیاری را در دل مردمان ایران زمین پرواز داده است. این روزها علائم خوبی در بازار کسب و کار مشاهد میشود امید به رونق اقتصادی و ایجاد تعامل سازنده در جهان که زیر بنای آن رونق است در بین همگان به وضوح مشهود است. گرچه مدت زمان پرواز رئیس جمهور محترم 5 روزه است اما پرواز امیدوارنه مردم همچنان ادامه خواهد داشت.