چهار واکنش فنی به ساده‌سازی نفوذ
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات و کارشناس فنی پیشین وزارت اطلاعات، اخیراً با اظهارنظرهایی فنی، به برخی تحلیل‌ها و ساده‌سازی‌ها در خصوص موضوع نفوذ اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه واکنش نشان داده است.
فرارو– محمدجواد آذری جهرمی، وزیر پیشین ارتباطات و کارشناس فنی پیشین وزارت اطلاعات، اخیراً با اظهارنظرهایی فنی، به برخی تحلیل‌ها و ساده‌سازی‌ها در خصوص موضوع نفوذ اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه واکنش نشان داده است. این واکنش‌های وزیر پیشین ارتباطات از روزهای جنگ آغاز شد و تا کنون نیز در چند مورد ادامه داشته است.
به گزارش فرارو، آذری جهرمی اخیراً در نشستی با حضور سیداحسان خاندوزی وزیر اقتصاد دولت سیزدهم و استاد دانشگاه علامه و مصطفی زمانیان استاد دانشگاه تهران و رئیس اسبق مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری حضور پیدا کرد که ۲۲ تیرماه در اندیشکده حکمرانی شریف برگزار شد. بخش‌هایی از صحبت‌های آذری جهرمی در شبکه‌های اجتماعی مورد توجه قرار گرفت که موضوع تجمیع اطلاعات را یکی از نقاط آسیب و نفوذ دشمن می‌داند. او اخیراً درباره موضوعات مربوط به اختلال GPS نیز پستی در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد.
آذری جهرمی در بخشی از صحبت‌های خود، تحلیل‌هایی مانند نقش‌آفرینی اتباع بیگانه و برخی «حرف‌های بی‌ربط در فضای رسانه‌ای» را در مسیر نگاهی تقلیل‌گرایانه تفسیر می‌کند. او اشاره‌ای به صحبت‌هایی که از نظرش بی‌ربط است نمی‌کند اما با مرور مواضعی که طی روزهای جنگ و پس از آن گرفته، می‌توان مصادیق آن را پیدا کرد. در این گزارش، نکات فنی ارائه شده از سوی وزیر پیشین ارتباطات را مرور می‌کنیم.
اختلال GPS و پیش‌بینی دشمن
اختلال در سیستم‌های مسیریابی در روزهای اخیر باعث ایجاد اختلال در زندگی روزمره مردم و همچنین واکنش‌های طنز در میان کاربران شده است. اخیراً حسن میثمی، مدیر کل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات در یک برنامه تلویزیونی راجع به اختلال در GPS گفت: «پس از اختلال رخ داده در نویگیشن سیستم‌ها یا مسیریاب‌ها، کاربران تاکسی‌های اینترنتی و پیک‌های موتوری دچار مشکلات بسیاری شدند. اما باید بپذیریم که یک اتفاقی در کشور ما رخ داده و به دستگاه‌هایی که در این زمینه حساس هستند باید حق داد تا عادی شدن شرایط محدودیت هایی را وضع کنند. چیزی که در ۱۲ روز مشاهده کردیم نیازمند این است که بررسی و بعد محدودیت‌ها برطرف شود چراکه امنیت مردم بسیار مهم است.»
پیش از آن نیز احسان چیت‌ساز، معاون وزیر ارتباطات نیز در یک مصاحبه مطبوعاتی گفته بود: «برخی از مواقع اختلالاتی توسط سیستم‌های داخلی بر روی سیستم GPS ایجاد می‌شود و همین مسئله ما را به سمت گزینه‌های جایگزین مانند BeiDou سوق داده است. جی‌پی‌اس پیشرفته است اما یک حقیقت تلخ وجود دارد؛ کنترل کامل آن در دست وزارت دفاع آمریکا است. این یعنی هرگونه اختلال منطقه‌ای، اختلال عمدی یا کاهش کیفیت خدمات می‌تواند کاملاً تصمیمی سیاسی باشد.» سیستم BeiDou سامانه ناوبری چینی است که برای جایگزینی با سیستم آمریکایی GPS توسعه یافته است.
آذری جهرمی امروز – ۲۵ تیر - در پستی به مسئله اختلال در جی‌پی‌اس واکنش نشان داد: «در ریزپرنده‌های نظامی، اگر سیگنال GPS مختل شود به شیوه‌های مختلف که ساده‌ترین آن خواندن LAC و CellID سایت‌های تلفن همراه درکنار سایر روشهای ترکیبی‌ست؛ ریزپرنده‌ها با دقت بسیار بالا می‌توانند مسیر خود را دوباره بازیابی کنند. اختلال گسترده GPS در کل سطح شهر، زندگی عادی مردم را مختل کرده و راهی پرهزینه و احتمالا کم فایده‌ست! هدایت کننده و سازنده ریزپرنده‌ها کم بهره هوشی نیستند! :) محتمل نیست اگر GPS مختل شد؛ آنها همچنان وفادار به GPS مختل بمانند.»
او پیش از این در پستی دیگر نوشته بود: «ادامه محدودیتهای اینترنت و اختلال در GPS باعث ایجاد مشکلات متعدد در کسب و کار روزمره مردم شده است. بر اساس اخبار رسمی منتشر شده، ریزپرنده‌های بسیاری در ایام جنگ تحمیلی ۱۲ روزه کشف و ضبط شدند. مهندسی معکوس ابزارهای ارتباطی هدایت و کنترل آنها و صرفا ایجاد اختلال هدفمند در آنها به خیر عمومی نزدیک‌تر است.
همچنین اعلام شد که برخی از عوامل و جاسوسان رژیم هم دستگیر شده‌اند، تحلیل روشهای ارتباط امن آنها شاید راه حل بهتری باشد تا ارتباطات همه مردم را با اختلال مواجه کرد. امیدوارم این موارد مورد توجه متولیان امر قرار بگیرد تا دامنه آثار و آسیبهای جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی بر کسب و کارها، حداقل گردد.»
واکنش به جنجال دوباره شکدم
پس از اظهارنظر مصطفی کواکبیان، نماینده پیشین مجلس درباره کاترین شکدم در گفتگوی ویژه خبری، آذری جهرمی واکنشی کوتاه و مبهم به این مسئله نشان داد که مبتنی بر مسائل فنی نیست اما می‌توان آن را بر اساس تجربیات کاری پیشین او دانست: «فردی که کلا ۵ بار و مجموعا ۱۸ روز ایران بوده (لینک خبر در خبرگزاری تسنیم)، توانایی همخوابگی با ۱۲۰ نفر در این مدت را ندارد، مگر... .» مخاطبان برداشت‌های متفاوتی از این واکنش آذری جهرمی داشتند.
نقطه‌زنی با واتساپ
موضوع استفاده از واتساپ برای ترور در کنار چند موضوع جنجال‌ساز دیگر، روز ۱۲ تیر در گفتگوی سردار جلالی، رئیس سازمان پدافند غیرعامل با خبرگزاری بسیج دانشجویی مطرح شد. آذری جهرمی یک روز بعد، بدون نام بردن از فرد خاصی نوشت: «بعید است سرداران و دانشمندان شهید ایران از سکوهای پیام رسان خارجی استفاده کرده باشند. به احتمال بسیار، ایشان از پروتکل‌های حفاظتی و امنیتی موجود در این راستا تبعیت می‌کرده‌اند. ساختار نیروهای مسلح ایران، ساختاری رسمی است نه پارتیزانی. نظم در آن تبلور دارد و الگوهای منظم قابل کشف است. بعد از آن‌چه گذشت و در این مقطع حساس، بهتر نیست بجای فرافکنی به بازنگری در شیوه‌ها و مبانی حفاظت اطلاعات پرداخت؟»
نفوذ از مسیر تمرکز داده‌ها
مسئله تمرکز داده‌ها که آذری جهرمی در اندیشکده حکمرانی شریف گفت، پیش از این نیز مورد توجه او قرار گرفته بود. وزیر پیشین ارتباطات ۱۰ تیر نوشت: «تجربه اخیر نشان داد که حکمرانی مبتنی بر تمرکز داده‌ها، ضربه پذیری کشور را در برابر دست اندازی و نفوذ دشمن بالا برده است. پیشنهاد می‌کنم مرکز ملی فضای مجازی هر چه سریع‌تر و با فوریت بازنگری این فرآیند را آغاز کند. توزیع شدگی داده‌ها را از نظام بانکی، ساختارهای اطلاعات اقتصادی خانوار و حتی اطلاعات مالیاتی شهرواندان شروع شود. مسلما کار اجرا سخت‌تر می‌شود اما انتظار می‌رود اگر توزیع شدگی با یک معماری صحیح دنبال شود، امنیت در سطح بسیار خوبی افزایش یابد.»
