نیویورک تایمز: نگذارید پیشرفت هسته‌ای ایران هدر برود
یک سال از توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ می‌گذرد و این توافق جواب داده است. ایران هیچ برنامه‌ای برای دستیابی به بمب هسته‌ای ندارد.
فرارو- یک سال از توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های بزرگ می‌گذرد و این توافق جواب داده است. ایران هیچ برنامه‌ای برای دستیابی به بمب هسته‌ای ندارد.
به گزارش فرارو به نقل از نیویورک‌تایمز، اکنون پس از گذشت یک سال می‌توان پایبندی ایران به تعهدات هسته‌ای و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی( که مسئول نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای است) را ارزیابی کرد. از جولای گذشته که توافق انجام شد، از دو- سوم 19000 سانتریفیوژی که در تأسیسات نطنز برای غنی‌سازی استفاده می‌شد، بازدید شده است. ایران غنی‌سازی را کاملاً متوقف کرده است و تمام مواد هسته‌ای را از تأسیسات فردو که زمانی محرمانه بود، حذف کرده است. ایران ذخایر اورانیوم غنی‌شده با خلوص پنج درصد را از 12000 کیلوگرم به 300 کیلوگرم با خلوص 3.67 درصد رسانده است و درنتیجه ذخایرش برای سلاح‌های هسته‌ای کاربرد ندارد. هسته یک رآکتور آب‌سنگین در اراک نیز با بتن پر شد.
پایان خط: اگر مقامات ایرانی تصمیم داشتند برای تولید سلاح هسته‌ای مواد شکافت پذیر تولید کنند، حداقل یک سال طول می‌کشد. بدون توافق تنها سه یا چهار ماه طول می‌کشید. این موضوع برخی از منتقدان توافقنامه را ساکت کرده است؛ مانند موشه یعلون که تا همین اواخر وزیر دفاع اسرائیل بود. ماه گذشته او رسماً تأیید کرد که ایران دیگر یک "تهدید وجودی" برای اسرائیل به‌حساب نمی‌آید.
در ابتدا منتقدان هشدار می‌دادند که چون این توافقنامه به ایران اجازه غنی‌سازی سطح پایین اورانیوم برای مقاصد صلح‌آمیز را داده، دیگر کشورها را برای رسیدن به سلاح هسته‌ای تشویق می‌کند. اما رابرت آینهورن و ریچارد نفیو کارشناسان هسته‌ای که برای آمریکا کار می‌کردند در گزارشی جدید گفتند احتمال اینکه همسایگان ایران دست به چنین کاری بزنند کم است؛ و اگر هم این اتفاق بیفتند موفق نخواهند شد.
اما ایران هنوز از مزایای اقتصادی که انتظار داشت بهره‌مند نشده که اصلاح‌طلبانی مانند رئیس‌جمهور حسن روحانی را تضعیف می‌کند. ایران به حدود پنجاه میلیارد دلار از دارایی‌هایش که در خارج از کشور مصادره شده بود دست‌یافت، حساب‌های جدید در بانک‌های خارجی باز و صادرات نفت را دو برابر کرد (دو میلیون بشکه در روز)، اما هنوز هم به آن سطح از سرمایه‌گذاری که روحانی انتظار داشت نرسیده است. تحریم‌های بین‌المللی لغو شد اما تحریم‌های هسته‌ای آمریکا همچنان پابرجاست، مانند ممنوعیت دسترسی به دلار که شرایط معامله را دشوار کرده و بانک‌های ریسک گریز خارجی را از تجارت با ایران می‌ترساند.
یکی از استثناها صادرات هواپیماهای مسافربری از آمریکا به ایران است. فروش 80 فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ به ارزش 17.6 میلیارد دلار به ایران ایر و اجاره 29 هواپیمای دیگر، شرکت‌های خارجی را برای معامله با ایران مطمئن‌تر کرد.
مهم است که ایران از پایداری به تعهدات خود سود ببرد. همچنین ایران می‌تواند از روابط بهبودیافته خود با آمریکا و دیگر قدرت‌های بزرگ استفاده کند تا نقش سازنده‌تری در مسائل دیگر داشته باشد؛ به‌ویژه در بحران سوریه ( که تهران از بشار اسد حمایت نظامی می‌کند).
مشخص نیست که توافق هسته‌ای پایدار می‌ماند یا نه. افزایش تنش‌های میان اکثریت شیعه ایران و اقلیت سنی عربستان سعودی، واشنگتن را نگران فعالیت‌های ایران در خاورمیانه می‌کند. همچنین انتخابات ایالات‌متحده و انتخابات پیش رو در ایران در سال 2017، فرصتی برای این جنبش‌ها و افراد مخالف است تا این توافق را بر هم بزنند.
